Xenakis'in Oresteia'sı büyüledi
Abone olYunanlı besteci Xenakis’in, ‘Oresteia’ adlı yapıtı, şef Gürer Aykal yönetimindeki Borusan İstanbul Filarmoni Orkestrası, Atina'daki sanatseverleri büyüledi.
Ünlü bariton Spyros Sakkas, Yunanlı drama sanatçıları ve
korolarının katılımı ile Atina’da üç gece üst üste muhteşem bir
atmosferde, görsel ve işitsel bir şölen olarak sahnelendi. Çağdaş
müzikle mitolojiyi birleştiren Oresteia performansları, Türk –
Yunan dostluk konserlerine dönüştü. Oresteia, ünlü besteci
Xenakis’in, Yunan tragedyalarından yola çıkarak gerçekleştirdiği,
ses, dans, ışık, tiyatro, insan sesi ve enstrümantal müziği bir
araya getiren çağdaş bir dramatizasyon. Eser, Atina’da, vokal ve
enstrümantal olarak korolar ve solistler eşliğinde, şiirsel bir
anlatı içinde sunuldu. Önemli mitolojik olayları günümüze uyarlayan
besteci, geçmiş barbar dönemin sonu ve kolektif bilincin
başlamasını yücelterek, demokratik bir yargılamanın nasıl olması
gerektiğini vurgulayan bir eser yaratmış. Eser, dünya barışı için
derin bir ümit taşıyor. Son sahnede seyircilerin arasından koşarak
sahneyi çevreleyen beyazlara bürünmüş çocuk korosu bu umudu
simgeliyor. Oresteia, ünlü kral Agamemnon’un oğludur. Oresteia’nın
annesi Clytaemnestra, Troy savaşını kazanmak için kızı İphigenia’yı
feda eden kocası Kral Agamemnon’a öfke doludur. Agamennon üstelik
Troy’dan dönerken, yanında Kassandra’yı ikinci eş olarak
getirmiştir. Clytaemnestra kızını öldüren ve kendisine kuma getiren
Agamennon’a karşı kamuoyunu kışkırtıp kralı ve Kassandra’ya
öldürtür. Oğlu Oresteia’nın yanında yer alacağını zanneden
Clytaemnestra, yanılmaktadır. Oresteia babasını öldürten annesi
Clytaemnestra’yı öldürecek ve iktidara geçecektir. Ancak giderek
içinden yükselen çılgın seslerin ve vicdanının esiri olacaktır.
Gerçek nedir, yargı nasıl işlemelidir, söylenen gerçek acaba
gerçeğin bütünü mü yoksa yarısı mıdır, yargılama nasıl olmalıdır?
Eserde bu derin konular tartışılıyor. 250 kişilik Yunan korosu ve
dramatizasyonda tümüyle antik Yunanca kullanılıyor. Eser, Benaki
Müzesi oditoryumunda, seyirciyi çepeçevre kuşatan, şaşırtıcı ses ve
ışık oyunları içeren bir kurgu ile açık havada sahnelendi. Ünlü
bariton Sakkas’ın kadın ve erkek seslerini aynı anda çıkardığı
müthiş performansı ve şef Gürer Aykal yönetiminde Borusan İstanbul
Filarmoni Orkestrası sanatçılarının çağdaş ve çok değişik bir müzik
tarzında ayrı ayrı gösterdikleri başarı sonucu dorukta bir ilgi ile
karşılandı. Eseri izlemeye gelenler arasında Yunanistan Kültür
Bakan vekili Petros Tatulis ile Türkiye’nin Atina Büyükelçisi
Tahsin Burcuoğlu ve eşi Efsane Burcuoğlu da yer alıyordu. Oresteia
Projesi’nin, 3 Ekim’de Türkiye’nin AB ile üyelik müzakereleri
kararı öncesi Atina’da 3 kez sahnelenmesi, AB ile kültürel
yakınlaşma yolunda önemli bir adım olarak değerlendirildi. Eserin
temaları insanlar ve toplumlar arası işbirliği ve demokrasi için
özgün mesajlar içeriyor. Spyros Sakkas ve Borusan Kültür Sanat
Merkezi, bu konserleri önümüzdeki yıllarda Xenakis Vakfı işbirliği
ile Türkiye’de Efes Antik Tiyatrosu’nda, 2006 Petra Avrupa Kültür
Başkenti gösterilerinde ve 2008 Pekin Olimpiyatları’nda ve
Uluslararası İstanbul Müzik Festivali’nde aynı sanatçı kadrosuyla
gerçekleştirmeyi planlanıyor..