Vergide yeni dönem başlıyor

Hürriyet'ten Erdal Sağlam'ın haberine göre Maliye Bakanlığı ‘‘gerçek kazancı vergilemek’’ için büyük bir atak başlatıyor. Maliye Bakanlığı Gelirler Genel Müdür Vekili Osman Arıoğlu, bu yeni dönemi ‘‘Herkesin gönlünden geçtiği kadar devlete vergi ödeme dönemi bitiyor’’ şeklinde özetledi. Vergi konusunda planlanan değişiklikler, geçen hafta toplanan Vergi Konseyi'nde görüşüldü. Maliye Bakanlığı, Vergi Konseyi'ne hedefledikleri anlayışın hayata geçirilmesi için öngördükleri değişiklikleri özetledi, oradan da öneri istedi. Arıoğlu, öncelikle gerekli yasaların ekim ya da kasım ayında çıkarılacağını, 2004 yılı başında da uygulamanın başlayacağını vurguladı. Arıoğlu, ‘‘Yapacağımız değişiklikler yeni yılda geçilecek ‘Enflasyon Muhasebesi' ile bütün oluşturuyor. Bu yüzden acele ediyoruz’’ diye konuştu. HAYAT STANDARDI DEĞİL Osman Arıoğlu, üstüne basa basa ‘‘Hayat Standardı'na geri dönüş söz konusu olmayacak. Çünkü, bu sistem yıprandığı için kaldırılmıştı’’ diyerek, atılacak adımları şöyle sıraladı: Mükellefler için bir asgari kaçanç belirlenecek. Bunu birçok parametreyi kullanarak yapacağız. Şu anda beyana dayalı vergilerde beyanlar çok düşük kalıyor. ‘‘Dilenciye sadaka verilecekmiş gibi’’ davranılıyor. Biz kimseyi ‘şu kadar beyan et' diye zorlamayacazağız. Gelir ve vergi beyanı yine serbestçe beyan edilecek. Vergide kontrol sistemini daha etkin hale getireceğiz. Kontrol sistemi bağlayıcı olacak. İşkolu ve iller bazında değişik ‘asgari kazanç' belirlenecek. Bunun için DİE, DPT ve diğer ilgili kuruluşların verileri kullanılacak. Asgari kazanca bakılıp, bu rakamın altında beyanda bulunanlara, ‘‘Belirlediğimiz asgari kazançla beyanınız arasında fark var. Bu fark nereden geliyor’’ diye sorulacak. Yalnız bu sistem ‘‘Nereden buldun?’’ uygulaması ile karıştırılmasın. Sadece kontrol sistemi getiriyoruz. MALİYE'NİN İHTİYACI Maliye Bakanlığı çok kritik olan 2004 yılı için, ‘‘Enflasyon Muhasebesi’’nin devreye girmesiyle doğacak vergi boşluğunu da kapatmak amacıyla, kontrollerini artırıp, tahsilatı artırmaya çabalıyor. Öyle anlaşılıyor ki; kaldırılan ‘‘Mali Milat’’, ‘‘Nereden buldun’’ gibi vergi sistemine temel olacak uygulamalar yerine, adı böyle olmasa da, benzer kontrol sistemlerini uygulamaya sokma ihtiyacı duyuyor. Maliye'den yeni bombalar İş kolları ve iller bazında ‘asgari kazanç’ belirlenecek. Mükelleflerin beyanları, ‘asgari kazanç’la karşılaştırılacak. ‘Asgari kazanç’ın altında gelir beyan eden mükellefe bunun nedeni sorulacak. Mükellefin vergi beyan ederken Maliye'ye ‘dilenciye sadaka verir gibi’ bakması önlenecek. ‘Hayat Standardı’, ‘Nereden buldun’ veya ‘Mali Milat’a dönüş olmayacak. Ancak, mükellef daha sıkı denetlenecek. Laila'da ‘asgari hasılat’ dönemi GELİRLER Genel Müdür Vekili Osman Arıoğlu, yeni dönemde, belli işletmelere yapılan ziyaretlerin ve hasılat belirleme işlemlerinin etkinleştirileceğini söyledi. Arıoğlu, örneğin Laila gibi eğlence sektöründeki işletmelerde hafta içinde ayrı, hafta sonunda ayrı hasılatlar olduğunu, yine gece ve gündüz ayrı hasılatlara sahip işletmeler bulunduğunu hatırlatarak, ‘‘Bu tür işletmelere örneğin hem hafta içinde hem hafta sonunda daha çok gidilip etkin izlemeler yapılacak. Bu işletmelerin hasılatlarını belirlerken daha sağlıklı bir hesap yapılacak, ortalama hasılatlar belirlenecek’’ dedi. Kontrolü sıklaştırıp, örneğin mevsimsel ve dönemsel etkileri de göz önüne alarak daha sağlıklı bir ‘‘asgari kazanç’’ belirleneceğini kaydeden Arıoğlu, beyan edilen hasılat ve kazanç ile kendi belirledikleri rakamların karşılaştırılacağını ve ‘‘idarenin takdir yetkisi’’nin kullanılacağını söyledi. Avukat ve doktor için de ‘asgari kazanç’ belirlenecek GELİRLER Genel Müdür Vekili Osman Arıoğlu, vergi ve gelirde idarenin ‘‘takdir yetkisi‘‘nin yasalarda yer aldığını belirtti. Arıoğlu, ‘‘Takdir yetkimizin daha etkin ve bağlayıcı hale getirilmesi için yasada değişiklik yapılacak. Bu yolla vergi tahsilatında önemli artış bekliyoruz’’ dedi. Maliye Bakanlığı şimdiye kadar hep sorun olan, gerçek beyan konusunda sürekli şüphe uyandıran avukatlık, doktorluk gibi serbest mesleklerde de bu asgari kazanç belirleme yetkisini daha etkin kullanıp, buradan sağlanacak geliri artıracak. ‘Fahri Müfettiş' vergi kaçıranı yakalayacak MALİYE Bakanlığı'nın yeni yılda uygulamaya koyacağı, Vergi Konseyi'ne öneri alınmak üzere sunduğu bir başka sistem de ‘‘Fahri Vergi Müfettişliği’’ oldu. Arıoğlu, belirlenecek fahri vergicilerin kendi gittikleri işletmeleri gözleyerek, ‘‘Şu gün, şu saatte, şu işletmede kendisine ya da başka müşterilere fiş veya fatura düzenlenmediği’’ gibi tutanaklar tutup, bunu Maliye Bakanlığı'na ileteceklerini söyledi. Bu tutanakların belli merkezlerde toplanıp idare tarafından inceleneceğini kaydeden Osman Arıoğlu, suistimal olmaması için bu sistemi de tartıştıklarını, detaylarını konuştuklarını kaydetti. Fahri müfettişlerin ‘‘belge, defter isteme’’ gibi vergicilerin yetkilerine sahip olamayacaklarını, bu yöntemle kontrol sistemini etkinleştirmek istediklerini belirtti. Arıoğlu, fahri müfettiş belirlerken çok dikkatli olacaklarını, şaibeye adı karışmış, saygın olmayan kişilerin kesinlikle olmayacağını söyledi.