Vergide iptale yurtdışı engeli

Anayasa Mahkemesi Başkanı ve 5 üye Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi'nin yıllık toplantısı için Fransa'da bulunuyorlar. Mahkeme'nin 6 üyesi 30 Eylül Salı günü Türkiye'ye dönecek. Ek Motorlu Taşıt Vergisi'ni ödemek için son gün de 30 Eylül. Bu durumda, milyonlarca ilgili boşuna umutlanıyor. Yaklaşık 5 milyon mükellef ve yakınları, CHP'ce Anayasa Mahkemesi'ne ikinci kez götürülen Ek Motorlu Taşıtlar Vergisi'yle (EMTV) ilgili vereceği kararı bekleyip, vergisini yatırmazken; davayı sonuçlandıracak mahkeme heyeti yurtdışı gezisine çıktı. Anayasa Mahkemesi Başkanı Mustafa Bumin'le birlikte, Mahkeme'nin 4 üyesi yurtdışında olduğu için, vergiyi ödemede son gün olan 30 Eylül'e kadar heyetin toplanıp davayla ilgili bir karar alması da olası bulunmuyor. Anayasa Mahkemesi Başkanvekili Haşim Kılıç, CHP'nin başvurusunda eksiklikler olduğu için karar verilemediğini, yurtdışı gezisinin ise 1 yıl önceden programlandığı savunması yaptı. Kılıç, Hürriyet'in, ‘‘Vergiyi son ödeme günü 30 Eylül. Bu durumda milyonlarca insan mağdur olmayacak mı’’ sorusuna, ‘‘Orası teknik bir konu. Bir yorum yapamam’’ demekle yetindi. Anayasa Mahkemesi'nin daha önce benzerini görüşüp, üzerinde yürürlüğü durdurma kararı verdiği davayla ilgili raportör raporunun da henüz tamamlanmadığı belirlendi. Yüksek Mahkeme'nin bu raporun da tamamlanmasının ardından davayı, en erken Ekim başında görüşmesi mümkün olabilecek. Bu da, Vergi'nin ödenmesinin son günü olan 30 Eylül'den sonraya kalacağı için, verilecek bir ‘yürürlüğü durdurma’ kararı, EMTV'yi ödeyen vatandaşlar için, fiilen bir anlam taşımayacak. Yeni düzenleme Anayasa Mahkemesi, CHP'nin başvurusu üzerine ek motorlu taşıtlar vergisinde ‘yürürlüğü durdurma’ kararı vermişti. Ancak, Hükümet, Mahkeme gerekçeli kararını resmen açıklamadan, ‘içeriden aldığı bilgilere göre’, derhal yeni bir yasal düzenleme yaptı. Ödemeyenlere de 30 Eylül 2003'e kadar ödeme . tanıdı. Hükümetin, yıl sonuna kadar 1.1 katrilyon gelir hedeflediği bu verginin, ‘mahkemelik’ olması ve iptal olasılığından ötürü, vatandaşların ödeme konusunda yaşadıkları ‘ikilemden’ ötürü, öngörülen gelirin toplanmasının zor olduğu ifade ediliyor. Milyonlarca insanı ilgilendirmesinden ötürü ‘toplumsal boyutu’ ve vatandaşın devlete güveni açısından ‘kritik’ olan bu konuda, yargının ‘ivedilikle’ karar vermesi gerektiği savunuluyor. Bu gibi konulardaki duyarlılığın, yargıya güveni pekiştireceği de vurgulanıyor. Ancak, Hükümet'in belirleyip önceden duyurduğu 30 Eylül'e kadar yargının karar veremeyecek olması, mükellef üzerinde yarattığı tereddüt ve sıkıntıyla birlikte; ödeyenle ödemeyen arasında da tartışmalı sonuçlar, belki de pişmanlıklar doğurabilecek. Başkanı ve beş üyesi yurtdışında olduğu için, ‘karar yeter sayısı’ olmayan Anayasa Mahkemesi'nin 30 Eylül'den önce toplanıp karar veremeyecek olması; ‘vatandaşın aleyhine, hükümetin lehine’ bir durum olarak değerlendiriliyor. Fransaya gittiler Anayasa Mahkemesi Başkanı Mustafa Bumin, üyeler Fulya Kantarcıoğlu, Tülay Tuğcu, Ahmet Akyalçın, Mustafa Yıldırım ve Mehmet Erten Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi'nin yıllık toplantısı için 21 Eylül'de Fransa'ya gittiler. 30 Eylül'de de Türkiye'ye dönecekler. Mahkeme gündeminde, başta 61 Yaşta Zorunlu Emeklilik olmak üzere Ek Vergiler, Kültür ve Turizm Bakanlığı'nı Birleştiren Kanun, 2003 Yılı Bütçe Kanunu, Yabancı Yatırımcılar Kanunu, İş Kanunu, Çevre ve Orman Bakanlığı Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun, Maliye Bakanlığı'nın Teşkilat ve Görevleri Hakkındaki Kanun, Zorunlu Tasarruf'u Tasfiye Kanunu, İş Kanunu düzenlemelerinin iptali istemi bulunuyor. Ayrıca DEHAP'ın kapatılması dahil çok sayıda konuda da gündemde. Dava açan durdurabilir ANKARA Ticaret Odası (ATO) Başkanı Sinan Aygün, ikinci kez çıkarılan ve 7 Ağustos'da yürürlüğe giren EMTV'nin Anayasa'ya aykırı olduğu gerekçesiyle Ankara 4. Vergi Mahkemesi'ne dava açtı. Mahkeme, ‘yürütmeyi durdurma’ kararı verdi. Bu karar, yeni yasayla ilgili verilmiş ilk örnek karar niteliğinde ve benzer davalarda dayanak oluşturacak. Aygün gibi, üşenmeyip yaklaşık 40 milyon lira harç yatırıp dava açmayı göze alan her vatandaş da, ‘yürütmeyi durdurma’ kararı alabilecek. Ancak, Anayasa Mahkemesi'nin vereceği nihai karar, bütün bu davaları ve sonuçları üzerinde belirleyici olacak.