Vergi oranları düşürülecek

Gelir İdaresi Başkanlığı ile Vergi Konseyi'nin temel vergi kanunlarını yeniden yazımına dönük çalışmaları sürüyor.

Alınan bilgiye göre, Gelir, Kurumlar ve Vergi Usul Kanunlarının güncel hale getirilmesi ve basitleştirilmesi amacıyla başlatılan çalışmada önce Kurumlar Vergisi Kanunu değişecek.

Kurumlar Vergisi Kanunu'na ilişkin çalışmalar, Eylül ayı başından itibaren hızlandırılacak ve yıl sonuna kadar da yeni düzenleme Meclis'ten geçirilecek. 2006 yılı başında da uygulamaya konulacak.

Daha sonra ise Gelir Vergisi Kanunu, köklü bir değişikliğe tabi tutulacak. Ardından da Vergi Usul Kanunu, günün ihtiyaçlarına cevap verir hale getirilecek.

VERGİ ORANLARINDA İNDİRİM

Çalışmalara göre, Kurumlar Vergisi Kanunu'nun yeniden düzenlenmesi sırasında, yüzde 30'luk oran da değişecek.

Vergi Konseyi, gelir vergisinde olduğu gibi kurumlar vergisinde de çok oranlı tarife önerdi. Konseyin önerisinde, vergi matrahı 1 trilyon liraya kadar olan kurumlardan yüzde 15, bunun üzerindekilerden de yüzde 30 vergi alınması istendi. Bu öneri, yapılan toplantılarda, ''KOBİ'ler için bir tanımlamaya gidilsin ve kurumlar vergisi oranı, KOBİ'ler için yüzde 15, büyük işletmeler için de yüzde 30 olsun'' şeklinde değiştirildi.

Ancak Gelir İdaresi Başkanlığı, kurumlar vergisinde ikili tarifeye, ciddi bir vergi kaybına neden olacağı gerekçesiyle taraftar görünmüyor. İdare, bunun yerine kurumlar vergisi oranlarının, bütçe hedeflerine de bağlı olarak aşamalı şekilde aşağı çekilmesi görüşünü savunuyor.

YATIRIM İNDİRİMİ DEĞİŞİYOR

Yeni Kurumlar Vergisi Kanunu'yla birlikte yatırım indiriminin de yeni esaslara bağlanması düşünülüyor.

Vergi Konseyi, halen yüzde 40 olarak uygulanan yatırım indirimde standart oran yerine, bölgeler ve sektörler için farklı yatırım indirimi uygulanmasını öneriyor. Maliyeciler de, yatırım indiriminde farklı bir sisteme sıcak bakıyor.

Ancak yatırım indiriminde nasıl bir model benimseneceği, ortak çalışmaların ardından belli olacak.

YABANCI SERMAYEYE KOLAYLIK

Kurumlar Vergisi yeniden düzenlenirken, yabancı sermayenin eleştirilerine neden olan çeşitli hükümler de değişecek. Bu çerçevede, örtülü sermaye ve transfer fiyatlaması yeni Kanunda net bir şekilde yer alacak.

Yabancı sermayeli kuruluşların, ''Netlik yok. Türkiye'de yatırım yaptığımızda herhangi bir sürprizle karşılaşmak istemiyoruz'' dediği bu iki konu, yeni düzenlemede açık ve OECD kriterlerine göre düzenlenmiş şekilde yer alacak.

Yeni Kanunda, örtülü sermayede emsal kavramı açık hale gelecek, emsal bulmaya da belirgin ölçüler getirilecek. Aynı şekilde ortaklık ilişkileri de daha net şekilde tanımlanacak.

Transfer fiyatlamasında da emsal bedel açık bir şekilde Kanuna konulacak. Fiyatlamada, OECD'nin getirdiği standartlar, yeni düzenlemenin de esasını teşkil edecek. CFC olarak anılan kontrol edilmiş yabancı şirket müessesesi de ilk kez Kurumlar Vergisi Kanunu'nda yer alacak. Bu şekilde kontrol edilen yabancı şirket gelirlerinin vergilendirilmesi yeni bir sisteme bağlanacak.

Öte yandan yabancılar, 2006 başında yürürlüğe girecek olan yatırım araçlarına yüzde 15'lik stopaj uygulamasından kendilerinin muaf tutulmasını istiyor. Yabancılar, çeşitli ülke uygulamalarını da buna örnek gösteriyor. Kurumlar Vergisi düzenlemeleri sırasında, bu konunun da tartışılması bekleniyor.

GELİR VERGİSİ

Kurumlar Vergisi Kanunu'nun ardından yenilenecek olan Gelir Vergisi Kanunu'nda da oran indirimi temel değişikliklerden birisi olacak.

Gelir vergisinde ilk oran bilindiği gibi ücretliler için yüzde 15'den, diğer mükellefler için de yüzde 20'den başlıyor.

Daha önce gelir vergisinde tek tarifenin uygulamaya konulacağını açıklayan Maliye Bakanlığı, şimdi bu konuda sıkıntı yaşıyor.

Gelir vergisinde ilk oranın yüzde 15'in üstüne çıkarılmasına, ücretlilere ek yük getireceği için sıcak bakılmıyor. Diğer mükelleflere uygulanan yüzde 20'lik oranın yüzde 15'e indirilmesinin ise büyük bir vergi kaybına yol açacağı belirtiliyor.

Gelir İdaresi, çift tarife uygulamasının bu nedenle bir süre daha devam edebileceğine işaret ediyor. Ancak, 2006 başında yüzde 20'lik oranda az da olsa bir indirim düşünülüyor.

MALİYECİLERDEN DEĞERLENDİRME

Bu arada Maliye Bakanlığı'ndan bir üst düzey yetkili, 3 yıllık programda Gelir ve Kurumlar Vergisi Kanunlarında yeni düzenleme yapılmasının taahhüt edildiğini hatırlatarak, şu değerlendirmede bulundu:

''Bizim ihtiyaçlarımız, dünyadaki gelişmeler, AB mevzuatı ve yabancı sermayenin ihtiyacına göre vergi kanunlarını yeniden ele alan bir çalışma yapıyoruz. Bu çalışmada gelir ve kurumlar vergisi sistemi de tümüyle gözden geçiriliyor. Daha sağlıklı, gelir odaklı ve AB'ye uyumu da sağlayacak bir taslak ortaya çıkacak.

Bu çalışma uyarınca 2006 başında gelir ve kurumlar vergisi oranlarında da bir indirim olacak. Her iki vergide de bütçenin ve imkanların el verdiği ölçüde bir indirim düşünülüyor. Ekonomik program ve faiz dışı fazla hedefi burada belirleyici olacak. Bütçe gelirleri, hedefin üzerine çıktığında, tabi ki indirim imkanımız da artacak.''

IMF İLE ÇALIŞILIYOR

Maliye Bakanlığı, Gelir ve Kurumlar Vergisi Kanunlarında yapılacak değişiklikleri IMF ile de görüşüyor.

3 haftadır Ankara'da bulunan IMF'nin teknik heyeti, Gelir İdaresi ve Vergi Konseyi ile yeni düzenlemeleri ele alıyor. IMF'nin görüşmelerde, sık sık vergi indirimlerinin bütçede yol açabileceği gelir kayıplarına dikkat çektiği belirtiliyor.

Heyetin hafta sonunda Türkiye'den ayrılması bekleniyor.