Vergi mükellefleri borç taktı

2002 yılında İstanbul’da 2,3 katrilyon, İzmir’de 510 trilyon, Ankara’da 484 trilyon lira olmak üzere devlete toplam 5 katrilyon 679 trilyon lira vergi borcu takıldı. Kocaeli, Tunceli ve Edirne ise vergisine en sadık iller oldu. Kocaeli, Tunceli ve Edirne, vergide Türkiye’nin yüz akı illeri oldu. Mükellefler, 2002 yılında devlete 5 katrilyon 679 trilyon lira vergi borcu taktı. Maliye Bakanlığı verilerine göre, geçen yıl vergi tahakkuku 65 katrilyon 313 trilyon 667 milyar lira olarak gerçekleşti. Ancak devlet, bu verginin 59 katrilyon 634 trilyon 483 milyar liralık bölümünü tahsil edebildi. Böylece devlete bildirildiği halde ödenmeyen vergi tutarı, 5 katrilyon 679 trilyon 184 milyar lira olarak belirlendi. Bunun 2 katrilyon 335 trilyon 873 milyar liralık bölümünü İstanbul’un vergi borçları oluşturdu. Bu ilde 27 katrilyon 622 trilyon 795 milyar liralık tahakkuka karşılık, tahsilat 25 katrilyon 286 trilyon 922 milyar lira oldu. Ödenmeyen vergi tutarı, İzmir’de 510 trilyon 123 milyar lira, Ankara’da ise 484 trilyon 786 milyar lira olarak tespit edildi. İzmir’de 4 katrilyon 254 trilyon 680 milyar liralık verginin 3 katrilyon 744 trilyon 557 milyar lirası, başkentte ise 8 katrilyon 426 trilyon 544 milyar liralık verginin 7 katrilyon 941 trilyon 758 milyar lirası yıl içinde yatırıldı. Bu şekilde yıl içinde tahakkuk eden verginin Ankara’da yüzde 94,2’si, İstanbul’da yüzde 91,5’u, İzmir’de ise yüzde 88’i zamanında tahsil edilebildi. Maliye Bakanlığı verileri, geçen yıl vergisini zamanında ve tam olarak ödeyen 3 ilin Kocaeli, Tunceli ve Edirne olduğunu da ortaya koydu. Vergi gelirlerinin büyük bölümünü, zorunlu olarak devlete düzenli olarak aktarılan akaryakıt vergileri nedeniyle Tüpraş’ın üstlendiği Kocaeli’nde, 11 katrilyon 103 trilyon 649 milyar liralık verginin 10 katrilyon 828 trilyon 924 milyar lirası yıl içinde ödendi. Böylece Kocaeli’de yüzde 97,5’luk bir tahsilat oranına ulaşıldı. Tunceli’de de tahakkuk eden verginin yüzde 96,1’lik bölümü zamanında yatırılırken, tahsilat oranı Maliye Bakanı Kemal Unakıtan’ın memleketi Edirne’de ise yüzde 95,4 olarak gerçekleşti. Böylece, Maliye Bakanı’nın hemşehrileri de Türkiye’nin vergisine en sadık mükellefleri arasında yer aldı. Buna karşılık, vergi tahsilat oranının en düşük seyrettiği iller, Marmara ve Düzce depremlerinde büyük yıkıma uğrayan Bolu, Düzce ve Sakarya oldu. Ancak, bu illerde devletin vergilere getirdiği erteleme kararı söz konusu tabloyu yarattı. Bu 3 il dikkate alınmadığında, Bilecik, Karabük ve Iğdır vergi borcunu ödemede hassas davranmayan iller olarak sıralandı. Bu illerden Bilecik’te tahsilat oranı yüzde 57,8, Karabük’te yüzde 61,4, Iğdır’da ise yüzde 67,1 olarak belirlendi. Türkiye genelinde ise tahsilat oranı yüzde 91,3 olarak hesaplanırken, aralarında İzmir’in de bulunduğu 71 ilin bu ortalamanın altında kalması dikkat çekti.