Vergi bilincimiz azaldı

Maliye Bakanlığı Teftiş Kurulu, Türkiye'de son yıllarda vergi bilincinde büyük bir erozyon yaşandığını, akaryakıt üzerinden alınan özel tüketim vergisinin ağırlığının giderek artmasının olumsuz etki yarattığını, vergi dairelerinde de ciddi bir verimlilik problemi bulunduğunu bildirdi. Teftiş Kurulu müfettişleri, Ankara'da 21, İzmir'de de 11 vergi dairesinde geniş çaplı bir performans denetimi gerçekleştirdi. Denetimi sonrası hazırlanan raporlar, Maliye Bakanı Kemal Unakıtan ve diğer yetkililere sunuldu. Gelir idaresinde karşılaşılan sorunlar ile hizmetlerin daha etkin ve hızlı şekilde yerine getirilebilmesine dönük önerilerin de yer aldığı raporlarda, vergi dairelerinde kamusal hizmetlerin gerektirdiği şekle uygun bir kadro dağılımı bulunmadığı belirtildi. 2003 sonu itibarıyla memur başına 105.2 mükellefin düştüğü ifade edilen raporda, vergi dışı gelirlere ait tahsilatta büyük dalgalanmalar görüldüğü, bunun da, gelir tahminlerinde ciddi problem oluşturabildiği kaydedildi. Ayrıca yaşanan ekonomik krizlerin, mükelleflerin adlarına tahakkuk eden vergileri öderken zorlanmalarına yolaçtığı, vergi aflarının tahsilatı hızlandırıcı bir etkisinin olmadığı kaydedildi. Son yıllarda cebri takip işlemleri bakımından gerekli ve yeterli performansın sağlanamadığı belirtilen raporda, "Ankara'da takipli alacak tutarları 2001'de 444 trilyon 45 milyar, 2002'de 438 trilyon 375 milyar, 2003'de Kasım itibarıyla 742 trilyon 56 milyar lira, haciz sayıları da sırasıyla 626, 946 ve 727 olmuştur" denildi. Verimlilik oranlarının da değerlendirildiği raporda "Ankara vergi dairelerinde 3 yıllık ortalama verimlilik oranı yüzde 64.2, atıl kalma oranı ise yüzde 35.7" olarak tespit edildi. Raporda verimlilik artışının sağlanabilmesi için sağlıklı ve işlevsel bir otomasyon sisteminin kurulması gerektiği işaret edildi.