Vergi adaletsizliğinin çarpıcı tablosu

Maliye Bakanı Kemal Unakıtan, dolaylı vergilerin toplam vergi gelirleri içindeki payının giderek artması konusunda, ''Dolaylı vergilerin payının artışı önemli ölçüde dolaysız vergilerdeki göreli azalmadan kaynaklanmaktadır'' dedi. Unakıtan'ın, DYP Iğdır Milletvekili Dursun Akdemir'in yazılı soru önergesine verdiği yanıta göre, 2003 yılında 30 katrilyon 257 trilyon 156 milyar lirası dolaysız, 59 katrilyon 635 trilyon 956 milyar lira dolaylı vergi olmak üzere toplam 89 katrilyon 893 trilyon 112 milyar vergi toplandı. Dolaysız vergilerin bir önceki yıla göre artış oranı yüzde 36, dolaylı vergilerdeki artış yüzde 38.8 olarak gerçekleşti. 2004 yılında toplam 111 katrilyon 265 trilyon 785 milyar lira vergi toplandı. Bunun 41 katrilyon 255 trilyon 866 milyar lirası dolaysız vergilerden, 70 katrilyon lirası ise dolaylı vergilerden sağlandı. Dolaysız vergilerin bir önceki yıla göre artış oranı yüzde 36.4 iken, dolaylı vergilerin artış oranı yüzde 17.4 olarak gerçekleşti. Bütçe Yasası'na göre, 2005 yılında 118 katrilyon 950 trilyon lira vergi geliri elde edilmesi öngörülüyor. Bunun 32 katrilyon 310 trilyon liralık bölümü dolaysız vergiler, 86 katrilyon 640 trilyon lirası ise dolaylı vergilerden elde edilecek. 2005 yılında dolaysız vergilerin vergi gelirleri içindeki payı yüzde 27.2, dolaylı vergilerin vergi gelirleri içindeki payı ise yüzde 72.8 olarak gerçekleşecek. ''ORAN İNDİRİMİNE GİDİLDİ'' Maliye Bakanı Unakıtan, yanıtında, dolaylı vergiler kategorisinde yer alan vergilerin en önemlilerinin KDV ve ÖTV olduğunu anımsattı. 2004 yılında KDV oranlarında herhangi bir artış sözkonusu olmadığını belirten Unakıtan, ''Aksine başta ilaç olmak üzere bazı ürünlerde oran indirimine gidilmiştir'' dedi. Unakıtan, ÖTV açısından ise özellikle Nisan 2004 döneminde başlayan uluslararası piyasalarda petrol fiyatlarındaki artışların yurtiçi fiyatlara aynı ölçüde yansıtılması amacıyla, uzunca bir süre ÖTV tutarlarının azaltıldığını, ancak daha sonra bütçe hedefleri ile uyumlu hale getirildiğini ifade etti. Unakıtan, şunları kaydetti: ''Dolaylı vergiler alanındaki söz konusu gelişmelere rağmen; dolaylı vergilerin payının artışı önemli ölçüde dolaysız vergilerdeki göreli azalmadan kaynaklanmaktadır. Dolaysız vergilerin payındaki azalma ise faiz oranlardaki düşüşten ve enflasyon muhasebesi uygulamasına başlanmasından kaynaklanmaktadır. Dolaylı vergilerin payının artıyor olmasına rağmen, faiz oranlarında sağlanan düşüş önemli bir kazanımdır. Yine aynı şekilde dolaylı vergilerin payının artıyor olmasına rağmen, enflasyon muhasebesi, adil vergilendirme bakımından çok önemli bir adımdır.''