Verem savaş derneklerine trilyon gidiyor
Abone ol1930 yılında çıkarılan veremle savaş için belediye gelirlerinden belli bir kesintiyi öngören kanun, bugün de geçerli.
Verem savaş derneklerine belediye gelirlerinden aktarılan para
trilyonları buluyor. Belediye başkanları veremin artık eskisi gibi
yaygın olmadığını belirterek kesintinin kaldırılmasını istiyor.
Veremle savaş derneklerine belediyelerden aktarılan paraların
trilyonlarca lirayı bulduğu ortaya çıktı. Sadece Bakırköy
Belediyesi’nden dernek için ayrılan miktar yılda 2 trilyon lira
civarında. Veremin en etkin olduğu 1930’lı yıllarda çıkartılan bir
kanunla zorunlu hale getirilen uygulamanın bugün hâlâ
sürdürülmesine belediye başkanları tepkili. Belediye başkanları,
para sıkıntısı çekerken gelirlerinden önemli bir payın, sadece bir
derneğe aktarılmasını anlamsız buluyor. Belediyelerin verem savaşı
derneklerine aktardığı para eğlence gelir vergisinin yüzde 10’u. Bu
oran 1596 sayılı Belediye Gelirleri Kanunu’nun 20. maddesine göre
zorunlu hale getirilmiş. Paranın tamamı yıl içinde ödenmediği
takdirde belediyeler derneğe borçlu hale geliyor. Özellikle
sınırları içinde hipodromu olan belediyelerden derneklere büyük
para akışı sağlanıyor. Bazı belediyelerin 2002 yılında verem savaş
derneği için ayırdığı para şöyle: Bakırköy 2 trilyon, İzmir–Buca
450 milyar, Bursa Nilüfer 202 milyar, Ankara Yenimahalle 76 milyar,
Kadıköy 100 milyar, Beşiktaş 50 milyar. Umumi Hıfzıssıhha
Kanunu’nun çıkartılmasıyla birlikte başlayan uygulamanın ilk
yıllarında Türkiye ve dünyada en etkin hastalık veremdi. Tüm
dünyada savaş ve yokluk yaşanırken, bu tür ortamlarda vücut bulan
verem hastalığıyla mücadele etmek için seferberlik başlatılmıştı.
Bu çerçevede ilk Verem Savaş Dispanseri 1923 yılında kuruldu. Zaman
içerisinde yapılan mücadele sonuç verdi ve vereme yakalanma
oranında büyük bir düşme yaşandı. Devlet İstatistik Enstitüsü ve
Sağlık Bakanlığı verilerine göre 1930 yılında vereme yakalanma hızı
yüz binde 9 bin olarak görülürken, bu oran 1950’de 6 bin 500’e,
1970’de 3 bin 400’e, 1980’de 52’ye, günümüzde ise yüz binde 2,5’a
kadar düştü.