Vatikan: Papa 'soykırım' ifadesini alıntı bağlamında kullandı

Papa Francesco'nun 1915 olayları anısına düzenlediği ayinde "soykırım" sözcüğünü kullanmasının ardından Türkiye-Vatikan ilişkilerinde yaşanan gerilimde Vatikan'dan ilk resmi açıklama geldi.

Papalık Basın Sözcüsü Peder Federico Lombardi, bugün Vatikan'da düzenlenen bir brifingin ardından bu konudaki soruları da yanıtladı. Lombardi, Papa'nın "soykırım" sözcüğünü kullanmasının, Vatikan'ın bu konuda yeni bir pozisyon aldığı anlamına gelmediğini vurguladı ve şöyle konuştu:

"Papa, geçmişte 2. Jean Paul ve Karekin tarafından imzalanmış olan ortak deklarasyona atıfta bulundu ve 'soykırım' sözcüğünü bu alıntı bağlamında kullandı. Yani aslında bu sözcüğün kullanımı konusunda bir devamlılık gösterdi. Ayrıca 'genel olarak geçen yüzyılın ilk soykırımı olarak kabul edilen' ifadelerini kullandı. Türk ve Ermeni halkları arasında diyalog kurulması yönündeki olumlu temennisini de iletti."

Lombardi, Papa'nın sadece Ermenilerin başına gelenlerden bahsetmediğini, geçen yüzyılda yaşanan ve halen yaşanmakta olan olayları da anarak tüm bunları "tarihi bir bağlama oturttuğunu" belirtti. Vatikan Basın Sözcüsü, geçmişte yaşananları dikkate almak suretiyle, daha iyi bir gelecek yaratmak için uygun şekilde davranılabileceğini de vurguladı.

Bu açıdan Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın tarihçilerden oluşan bir karma komisyon kurulması önerisini olumlu bulduğunu söyleyen Lombardi, "Erdoğan'ın geçen akşam tarihçilerden oluşan bir karma komisyon kurulması önerisini enteresan buldum. Geçen pazar günkü ayinin bu konuyu düşünmek için yeni ve güçlü bir itici güç sağladığına inanıyorum. Bu pozisyon memnuniyet verici" dedi.

Sözcü, Türkiye'den gelen reaksiyonları "dikkate aldıklarını" da söylerken polemiğe girmek istemediklerini belirtti. Türk siyasetçilerden gelen eleştirilerin sert tonu, ve Erdoğan'ın "Sayın Papa'yı da bu tür yanlışlara herhalde bir daha düşmez diye kınıyorum ve uyarmak istiyorum" şeklindeki sözleriyle ilgili bir soruya ise yanıt vermekten kaçındı.

Papa Francesco, geçen pazar günü Vatikan'daki San Pietro Bazilikası'nda yapılan "Ermeni şehitliğinin 100. yılı için kutsal ayin" adlı törenin açılışında, "Son yüzyılda insanlık 3 büyük trajedi yaşamıştır. Bunların ilki, genel olarak 20. yüzyılın ilk soykırımı olarak görülen ve siz Ermeni halkına karşı yapılmış olandır. Piskoposlar, rahipler, dindarlar, kadınlar, erkekler, yaşlılar ve hatta savunmasız çocuklar ve hastalar bile öldürülmüştür" demişti.

Eski Papa 2. Jean Paul'ün Eylül 2001'de Ermeni Apostolik Kilisesi Katolikosu 2. Karekin ile birlikte imzaladığı ortak deklarasyonda da, "20. yüzyılda, büyük şiddet olayları iz bırakmıştır. Yüzyılın başındaki Ermeni soykırımı, ardından gelen dehşet verici olaylara öncülük etmiştir" ifadelerine yer verilmişti.

Roma Büyükelçisi: Hayal kırıklığına uğradık

Öte yandan, Türkiye'nin Roma Büyükelçisi Aydın Adnan Sezgin, Il Messaggero gazetesine verdiği röportajda, Türkiye'nin Papa'nın sözlerinden dolayı hayal kırıklığına uğradığını söyledi.

Messaggero'nun "Toplumumuzu yaraladı ancak ilişkiler kalacak" başlığıyla yayımladığı söyleşide Büyükelçi Sezgin şunları söyledi: "Hayal kırıklığına uğradık, çünkü Papa Hazretleri Türkiye ziyareti sırasında Ermeni meselesiyle ilgili olarak barış ve uzlaşma yönündeki görüşlerini dile getirmişti. Soykırım şeklindeki sözleriyle bu düşünce şeklinden uzaklaştı ve Türkiye'yi hayal kırıklığına uğrattı."