Van'daki acı gerçek

Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi Kadın Sorunları Araştırma ve Uygulama Merkezi Müdürü Sosyolog Sema Sancak, yaptıkları çalışma sonunda Van'daki kadın intiharlarının, erkek intiharlarınını iki katına çıktığını belirterek, intiharların nedenlerine ilişkin tespitlerde bulundu.

Sancak, "İntiharların temelinde erken evlilikler, okula gönderilmememe nedenleri var. En çok da aile içi şiddet ve aile içi geçimsizliklerin intiharlara yol açtığını gördük" dedi.

Van YYÜ'de 1997 yılında kurulan Kadın Sorunları Araştırma Uygulama Merkezi faaliyetlerine devam ederken, kadın sorunları ile ilgili birçok seminerlerle de bilgilendirme yapılıyor. 20 yıldır YYÜ'de Sosyolog olarak görev yapan YYÜ Kadın Sorunları Araştırma Uygulama Merkezi Müdürü ve aynı zamanda 2006 yılından beri Başbakanlık Kadın Enstüsüsü Genel Müdürlüğü'nün Kadına Yönelik Şiddet Komitesi üyesi olan Sema Sancak, yaptıkları çalışmalarla ilgili basın toplantısı düzenledi. Kadına yönelik şiddeti önlemeyi yönelik öneriler sunduğunu belirten Sancak, önerdikleri birçok konunun da yasalaştığını söyledi.

"OKULA GÖNDERİLMEYEN ÇOCUKLAR BAKANA BİLDİRİLSİN"

Sancak, "Konuyla ilgili yaptığımız toplantılarda çokça duyuyoruz. Komşularının kızının okuldan alınıp nişanlandırıldığını, akrabayla evlendirilmek üzere okula gönderilmediği ve bu çocukların 12-13 yaşlarında olduklarını duyuyoruz. Bazen okulun öğretmenleri bireysel olarak ailelere gidip çocukların okula gönderilmesini talep ediyorlar. Biraz baskı uygulamaya çalışıyorlar ama bu bireysel bir şekilde olmaz. Yani bir öğretmeni bir aile dinler ve çocuğunu okula gönderir. Fakat beş aile dinlemez göndermez. O zaman bakanlığın bu konuya el atması gerekiyor" diye konuştu.

Bakan Şahin'e bu konuda öneride bulunduğunu belirten Sancak, "Milli Eğitim Bakanlığı tüm okullara köy okulları da dahil, okula bir süredir devam etmeyen kız öğrencilerin rapor edilmesi ve bu rapor edilen öğrenciler aynen bakanlığa iletilmesi ve bakanın konudan anında haberdar edilmesi ve gereken sürecin başlatılması önerisinde bulundum. Bu önemli bir öneri ve önemli bir de çözüm olur diye düşünüyorum" diye konuştu.

Kadına yönelik şiddeti bitirememenin nedenlerinin herkes tarafından bilindiğini belirten Sancak, "Geleneksel durumlar, kızların erken yaştaki evlilikleri, kızların okutulamaması, ayrıca küçük yaşta evlendirildiği için çocuk, hem zihinsel hem de bedensel gelişemiyor. Aile içinde biraz geleneklerden kaynaklı, büyüklerin yanında konuşmama özellikle kayınbaba yanında konuşmama, ilgi gösterilmeme de bunun temelinde yer alıyor. 12-13 yaşında evlenen bir çocuk bir anda gelinlik bir kız statüsüne bürünüyor. O rolü üstleniyor ve 12-13 yaşında ki çocuğun üzerine dağlar kadar yükler biniyor. Çocuk bunların altından kalkamıyor ve zaman içerisinde şiddete uğradığı zaman da bunu içine atıyor. Kendisini ifade edemiyor, kendisini geliştiremiyor, bir anda gelin oluyor, anne oluyor hala, teyze oluyor" dedi.

KADIN İNTİHARLARI ERKEK İNTİHARLARININ İKİ KATI

2000 ile 2003 yılları arasında Van'daki ilk intihar çalışmasını kendisinin yaptığını belirten Sancak, bu çalışmadan çıkan değerlerin Türkiye ortalamasını altüst ettiğini söyledi. Dünyanın ve Türkiye'nin her yerinde intiharların yüzde 50'sinin kadın olduğunun tespit edildiğini fakat Van'da kadın intiharlarının erkek intiharlarının 2 katına çıktığını gördüklerini söyledi. Bunun nedenlerini de açıklayan Sancak,"Bunun temelinde de erken yaşta evliliklerin olduğunu gördük. En çokta aile içi şiddet ve aile içi geçimsizliklerin intiharlara yol açtığını gördük. Tabi ki çalışmalarımız bununla sınırlı kalmıyor. Şiddet ile ilgili bakanlığa bir başka önergemiz, bizim hızlı bir şekilde yasa yapmak değil yasaları en hızlı şekilde uygulanabilir hale getirmenin önemli olduğunu açıkladık" diye konuştu.

"YASALAR UYGULANMIYOR"

Kadına şiddet konusunda mvevcut yasaların uygulanmadığına değinen Sancak, bunun halen sorun olduğunu söyledi. Toplum olarak zihinsel gelişime ihtiyaç olduğunu belirten Sancak, eğitimler verdiklerini, fakat insanların evlerine gittiklerinde kendi bildiklerini uyguladıklarını anlattı. Sancak, şiddetin suç olduğunu ve insan hakkı ihlali olduğunu okul öncesi çocuklara görsel materyaller hazırlayarak bunların anlatılması gerektiğini belirtti. Bunların sürekli konuşulduğunu fakat ülke olarak halen hayata geçiremediklerini de belirten Sancak, "En son 17 Aralık kadına yönelik şiddeti izleme komitesinde bunları konuştuk. Umarım bunlar çok kısa zamanda hayata geçer. Ülke genelinde 70 bine yakın eğitim seminerleri verildi. Bende polislere verdim. Ama Bakan Şahin'e de bir önerim olmuştu. Seminerlere katılanlar daha sonra başka yerlere tayin oluyorlar. Ve bizim bu eğitimleri sürekli hale getirmemiz lazım. Şiddet mağduru kadınlara nasıl yaklaşacaklarını bilmeyenler var. Bunu da bakanlığa önerdim ve bu da kabul görülen bir önerim oldu" diye konuştu.