Van'da uçan balık zamanı
Abone olVar gölünde inci kefalinin, her yıl olduğu gibi bu yıl da tatlı su ağızlarına doğru başlattığı göç, izleyenlere görsel şölen sunuyor.
Dünyada sadece Van Gölü'nde yaşayan ve her yıl üremek
için mayıs ile temmuz ayları arasında tatlı su ağızlarına göç eden
inci kefalinin, kutsal yolculuğu başladı.
Türkiye'nin en büyük gölü olan Van Gölü'nün tuzlu ve sodalı suyunda
yaşayan tek balık türü olan inci kefalinin, her yıl olduğu gibi bu
yıl da tatlı su ağızlarına doğru başlattığı göç, izleyenlere görsel
şölen sunuyor.
Suyun akışının tersine doğru yüzdüğü ve önüne çıkan engelleri adeta
uçarak aştığı için 'uçan balık' olarak da adlandırılan inci kefali,
üremek için başlattığı kutsal yolculuğunu Van Gölü'ne akan tüm
tatlı sularda gerçekleştiriyor.
Göçün en güzel şekilde izlendiği tatlı sulardan biri olan Erciş
ilçesine 10 kilometre uzaklıktaki Deliçay mevkisinde, önceki
yıllarda Van Valiliği ile Erciş Kaymakamlığı ve Erciş Belediyesi
tarafından seyir terasları oluşturuldu.
Bölgede incelemede bulunan Vali Münir Karaloğlu, AA muhabirine,
ilkbahar mevsiminin gelmesi ile Van Gölü'nün tek sakini inci
kefalinin soyunu devam ettirmesi için akarsulara göç ettiğini
anımsatarak, alınan karar gereği 15 Nisan ile 15 Temmuz arasında av
yasağı bulunduğunu söyledi.
Karaloğlu, nehirlerin geçiş güzergahında gerekse Van Gölü'ne
döküldüğü noktalarda güvenlik güçleri tarafından koruma noktaları
oluşturulduğuna değinerek, şunları kaydetti:
''Ama biz artık bu balığı, vatandaşımızın korumasını istiyoruz. Biz
inci kefalini jandarmayla, polisle, tüfekle korumak istemiyoruz. Bu
değer sadece Van'ın, Erciş'in değil Türkiye'nin değeridir. Bu
nedenle de balıkların kolluk kuvvetleriyle korunmaması gerekir.
Vatandaşımızın bu bilinç düzeyine vardığını var sayıyoruz.
Okullarda, camilerde bu balığın üreme döneminde avlanmaması
gerektiği yönünde eğitim veriyoruz.''
20 günde 70 ton avlandı
Eğitim çalışmalarına rağmen son 20 gün içerisinde 70 ton balığın
kaçak yollarla avlandığına dikkati çeken Karaloğlu, şöyle devam
etti:
''Bu balıklardan 20 tonu canlı olarak ele geçirildiği için tekrar
akarsulara bırakıldı, fakat geri kalan 50 tonu ölü balık olarak
bulundu. Bizim kültürümüzde de inancımızda da av hayvanı dahi olsa
gebe hayvana dokunulmaz, gebe hayvan kurban edilmez. Van denizinden
tatlı suya gelen balıkların tamamı gebe hayvanlar. Bunlar kendi
nesillerini devam ettirebilmek için bu kutsal yolculuğa çıkıyorlar.
Onun için vatandaşımızın gebe hayvana gösterdiği hassasiyeti, bu
balıklara da göstermesini istiyoruz. Bu balıklara dokunmak
günahtır, bunlardan para kazanmak, bunları yemek de günahtır. Bu
balıklar yumurtalarını daha temiz bir suya bırakmak için bu zorlu
mücadeleyi veriyor, bizim buna saygı göstermemiz gerekir. Bunları
artık topla tüfekle değil, vatandaşımızın oto kontrol sistemiyle
kendisinin korumasını arzu ediyoruz.''
Karaloğlu, kaçak avlanmanın her geçen yıl biraz daha azaldığını,
vatandaşların daha duyarlı olduğunu bildirerek, son üç yıldır
yapılan İnci Kefali Festivali'nin de bu yıl 8-10 Haziran tarihleri
arasında yapılacağını dile getirdi.
Vatandaşlara çağrıda bulunan Karaloğlu, ''23 Ekim 2011'de deprem
oldu. Erciş yıkıldı, Van da ise büyük hasar oluştu. Türkiye,
Erciş'e ve Van'a yardıma koştu. Biz Erciş'e ve Van'a koşan
vatandaşlarımızı festival gününde de kentin güzelliklerini görmek
için davet ediyoruz. Gelsinler, bu doğa harikası kutsal yolculuğu
yerinde seyretsinler, bu güzellikleri onlarla da paylaşmak
istiyoruz'' dedi.
Yüzüncü Yıl Üniversitesi (YYÜ) Su Ürünleri Fakültesi Dekanı Prof.
Dr. Mustafa Sarı da her yıl gelinciklerin açışıyla beraber inci
kefalinin kutsal yolculuğuna başladığını anımsatarak, balıkların
göçünün bu yıl normal mevsiminde başladığını, gelecek günlerde de
göç yoğunluğunun artacağını ifade etti.
Tuzlu ve sodalı suda üremeleri uygun değil
İnci kefalinin, gölün tuzlu ve sodalı suyunda üremesinin uygun
olmadığı için sürüler halinde akarsulara göç ettiğine işaret eden
Sarı, şöyle konuştu:
''Balıklar, yumurtalarını bıraktıktan sonra göle dönüyor,
yumurtadan çıkan yavrular da akarsularda kısa bir zaman geçirdikten
sonra göle gidiyorlar. Bu dönemde vatandaşlarımızın inci kefalini
avlamamalarını, satmamalarını ve satın almamalarını istiyoruz.
İstiyoruz ki inci kefali her yıl daha büyük sürüler halinde
buralara gelsin ve daha da çoğalsın, üreme zamanı dışında ise
profesyonel olarak bu balıkları avlayalım ve istihdamı artıralım.
Şu anda gölün çevresinde 15 bin insan inci kefali avcılığı ile
geçimlerini sağlıyor. Eğer üreme döneminde kaçak avcılığı önlersek
bu sayı 50 binlere ulaşabilir.''
Sarı, her yıl kaçak avlanmayı önlemek için güvenlik güçlerinin
tedbir aldığını belirterek, vatandaşlarda avlanma bilinci
oluşuncaya kadar tedbirlerin devam edeceğini sözlerine ekledi.
Vali Karaloğlu ile Prof. Dr. Sarı ve askeri yetkililer, daha sonra
Deliçay bölgesindeki inci kefali koruma timlerini denetledi.