Vakıflar Kanunu kabul edildi

10. Cumhurbaşkanı Ahmet Necdet Sezer'in, 9 maddesinin bir kez daha görüşülmesi için Meclise iade ettiği Vakıflar Kanunu, TBMM Genel Kurulunda 242 oyla kabul edildi.

Bazı değişikliklerle kabul edilen Kanuna göre, yeni vakıfların  kuruluşunda, amaçlarına göre özgülenecek asgari mal varlığı, her yıl Vakıflar Meclisince belirlenecek.

Yeni vakıflar, vakıf senetlerinde yazılı amaçlarını gerçekleştirmek  üzere, Vakıflar Genel Müdürlüğüne beyanda bulunmak şartıyla şube ve  temsilcilik açabilecek.

Yabancılar, Türkiye'de hukuki ve fiili mütekabiliyet esasına göre yeni  vakıf kurabilecek. Genel Müdürlük tarafından yapılacak tebligata karşın, yasa uyarınca  istenen beyanname, bilgi ve belgeleri zamanında vermeyen, organların  vakfiye veya vakıf senedine aykırı olarak toplanmasına neden olan veya  gerçeğe aykırı beyanda bulunan vakıf yönetimine, görevden alma yerine  500 YTL idari para cezası verilecek.
        
VAKIFLARIN MAL EDİNİMİ
        
Vakıflar, izin almadan mal edinebilecek, malları üzerinde her türlü  tasarrufta bulunabilecek. Mülhak, cemaat, esnaf ve yeni vakıflara başlangıçta özgülenen mal ve  haklar, vakıf yönetiminin başvurusu üzerine, haklı kılan sebepler varsa  denetim makamının görüşü alınarak mahkeme kararıyla, sonradan  edindikleri mal ve hakları ise bağımsız ekspertiz kuruluşlarınca  düzenlenecek rapora dayalı olarak vakıf yetkili organları kanalıyla daha  yararlı olanlarıyla değiştirebilecek ve paraya çevrilebilecek.

Kurucularının çoğunluğu yabancı olan vakıfların, taşınmaz mal edinmeleri  hakkında, Tapu Kanunu hükümleri uygulanacak.
 
AMAÇ DEĞİŞİKLİĞİ
        
Vakıfların vakfiyelerindeki şartların yerine getirilmesine fiilen veya  hukuken imkan kalmaması halinde; vakfedenin iradesine aykırı olmamak  kaydıyla mazbut vakıflarda, Vakıflar Genel Müdürlüğünün; mülhak, cemaat  ve esnaf vakıflarında vakıf yöneticilerinin teklifi üzerine şartları  değiştirmeye, hayır şartlarındaki parasal değerleri güncel vakıf  gelirlerine uyarlamaya, Vakıflar Meclisi yetkili olacak.
        
HAYRAT TAŞINMAZLARININ TAHSİSİ
        
Genel Müdürlük tarafından değerlendirilemeyen veya işlev verilemeyen  hayrat taşınmazlar, fiilen asli niteliğine uygun olarak kullanılıncaya  kadar kiraya verilebilecek.

Hayrat taşınmazlar, Genel Müdürlük tarafından işlev verilmek amacıyla  vakfiyesinde yazılı hizmetlerde kullanılmak üzere, onarım ve restorasyon  karşılığı kamu kurum ve kuruluşlarına veya benzer amaçlı vakıflara veya  kamu yararına çalışan derneklere tahsis edilebilecek. Tahsis edilen  taşınmaz, ticari bir faaliyette kullanılamayacak; tahsise aykırı  kullanımın tespiti halinde taşınmaz tahliye edilecek.

Cemaat vakıflarına ait, kısmen veya tamamen hayrat olarak kullanılmayan  taşınmazlar, vakıf yönetiminin talebi durumunda Meclis kararıyla aynı  cemaate ait başka bir vakfa tahsis edilebilecek veya vakıf akarına  dönüştürülebilecek.
        
ULUSLARARASI FAALİYET
        
Vakıflar, vakıf senedinde yer almak kaydıyla, amaç ve faaliyetleri  doğrultusunda, uluslararası faaliyet ve işbirliğinde bulunabilecek,  yurtdışında şube ve temsilcilik açabilecek, üst kuruluş kurabilecek ve  yurtdışında kurulan kuruluşlara üye olabilecek.

Vakıflar, yurtiçi ve yurtdışındaki kişi, kurum ve kuruluşlardan, ayni ve  nakdi bağış ve yardım alabilecek, yurtiçi veya yurtdışındaki benzer  amaçlı vakıf ve derneklere ayni ve nakdi bağış ve yardımda  bulunabilecek. Ancak yurtdışı nakdi yardımlar, banka aracılığıyla  alınabilecek.
        
ŞİRKET KURMA
        
Vakıflar; amacını gerçekleştirmeye yardımcı olmak ve vakfa gelir temin  etmek amacıyla Vakıflar Genel Müdürlüğüne bilgi vermek şartıyla iktisadi  işletme ve şirket kurabilecek, kurulmuş şirkete ortak olabilecek.

Şirketler dahil iktisadi işletmelerden elde edilen gelirler, vakfın  amacından başka bir amaca tahsis edilemeyecek. Kurucularının çoğunluğu  yabancı uyruklu olan vakıfların kurduğu yahut paylarının yarıdan  fazlasının bu nevi vakıfların sahip olduğu şirketlerin mal edinmeleri  hakkında, aynı vakıfların mal edilmelerini düzenleyen hükümler  uygulanacak.

Şirket hisseleri ve hakların, daha yararlı olanları ile değiştirilmesi,  paraya çevrilmesi, değerlendirilmesi ve bunlara bağlı her türlü hakkın  kullanılması ile ortaklık paylarına bağlı hakların kullanılması, Genel  Müdürlük tarafından yürütülecek.
        
VAKIFLAR MECLİSİ
        
Vakıflar Meclisi, Vakıflar Genel Müdürlüğünün en üst seviyedeki karar  organı olarak görev yapacak.
Vakıflar Meclisi, Vakıflar Genel Müdürü, 3 genel müdür yardımcısı ve 1.  hukuk müşaviri olmak üzere 5; vakıf konusunda bilgi ve deneyim sahibi  yükseköğretim mezunları arasında Başbakanın teklifi üzerine ortak  kararnameyle atanacak 5 üye ile yeni vakıflarca seçilecek 3; mülhak ve  cemaat vakıflarınca seçilecek 1'er üye olmak üzere toplam 15 üyeden  oluşacak.

Vakıflar Genel Müdürü, genel müdür yardımcısı, 1. hukuk müşaviri ile  bölge müdürü ortak kararnameyle, rehberlik ve teftiş başkanı ile daire  başkanı, genel müdürün teklifi, Başbakanın veya görevlendirdiği devlet  bakanının onayıyla, diğer personel ise Genel Müdür tarafından atanacak.

Kanunun tümünün yapılan açık oylamasına 314 milletvekili katıldı.  Oylamada, 242 milletvekili kabul, 72 milletvekili ise ret oyu kullandı.