Uzay keşfinde Türk-Rus işbirliği

Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumu (TÜBİTAK), Rusya Uzay Araştırmalar Enstitüsü (IKI) ve Kazan Federal Üniversitesi (KFU), uzayın keşfi çalışmalarına ilişkin işbirliğine gitti.

TÜBİTAK'tan yapılan açıklamaya göre, Moskova'da düzenlenen törende anlaşmayı, TÜBİTAK Başkan Yardımcısı Prof. Dr. Abdullah Çavuşoğlu, Rusya Bilimler Akademisi Uzay Araştırmaları Direktörü Akademisyen Lev M. Zelenyi ve Kazan Federal Üniversitesi Rektör Yardımcısı Prof. Dr. Danis Nurgaliev imzaladı.

Zelenyi, buradaki konuşmasında, Türkiye ile uzayın keşfi konusunda daha geniş alanlarda da işbirliği yapmak istediklerini söyledi.

Anlaşma, Antalya Saklıkent Bakırlıtepe mevkisinde kurulu RTT150 teleskobunun kullanım şartlarını ve ortak uzay araştırmalarını kapsıyor. Anlaşmaya göre, en çok 3 yıllık bir geçiş dönemi olacak ve bu dönemde Türk tarafı, teleskobun kullanım zamanının yüzde 55'ini, Rus tarafı da yüzde 45'ini alacak.

X IŞINI UYUDUSU

Önümüzdeki 3 yıl içerisinde Rus-Alman ortaklığında bir X ışını uydusunun (Spektrum Röntgen Gama-SRG) uzaya fırlatılması planlanıyor. Anlaşmaya göre, uzaydaki X ışını kaynakları gözlemlenecek ve ortak çalışmalar yürütülecek. Antalya Bakırlıtepe'de bulunan RTT150 teleskobu, X ışını yayan kaynakların optik olarak gözlenmesinde destek verecek. Bu dönemde zaman paylaşımı yarı yarıya olacak.

Uydunun tüm evreni tarayarak keşfedeceği X ışını kaynaklarının optik özellikleri RTT150 teleskobu ile takip edilerek araştırılacak. SRG uydusunun keşfedeceği X ışını kaynaklarının yüzde 2'si Türk tarafına (TÜBİTAK) verilecek ve ilaveten yüzde 2'lik bir dilimi üzerinde de Rus ortaklarla işbirliği yapılarak araştırmalar yürütülecek. Ayrıca sınırlı sayıda parlak X ışını kaynakları üzerinde Rus ve Türk bilim adamları tarafından optik dışında modellemeler yapılacak.