Uzay asansöründe Türk imzası

Türk uzmanın uzay asansörü projesi Cumhuriyet’in kurucusu Atatürk’ün adını taşıyan ATA Uzay Asansörü projesi İstanbul’da tanıtıldı. Güneydoğu Asya’da kurulacak olan bir platformdan uzaya doğru yükselecek asansör, 168 ton yük taşıyabilecek. Projenin finansörü Japonya, asansörü uzaydaki uydu ağını desteklemek ve uzay istasyonlarına yük ve insan taşımak için kullanacak. Asansör gelecekte uzay turistlerini de Dünya yörüngesindeki bir otele taşıyacak. Beylikdüzü TÜYAP Fuar ve Kongre Merkezi’nde düzenlenen 9. Asansör Teknolojisi Fuarı’nda (ASANSÖR 2005) düzenlenen tanıtım toplantısına konuşan proje lideri Doç. Dr. Serkan Anılır, “Projenin adı Türkiye Cumhuriyeti’nin kurucusu Atatürk’ten geliyor” diye konuştu. Doç. Dr. Anılır, uzay asansörü projesinin esasen NASA’ya ait olmadığını, bu kurumun bütçesi yetmediği için projeyi durdurduğunu, bu nedenle Japonya’da devam ettiklerini belirtti. Doç. Dr. Serkan Anılır, Japonya’nın projeyi sahiplenmesinin altında ülkenin uzaydan enerji elde etme stratejisinin yattığını vurguladı. 168 TON TAŞIYABİLECEK Doç. Dr. Serkan Anılır projeyi şöyle anlattı: “Uzay asansörü ilk baktığınızda boşlukta duran bir kablo gibi. Dünya ekseninin dönüş hızına karşın, asansör yörüngeye nasıl kurulabilir diye düşündük. İlk denemede, hava basıncı ile teorik olarak 3 bin kilometreye ulaşılabileceğini ispatladık. Güneşin, uzaydaki diğer cisimlerin sisteme etkilerini de hesaba kattık. Özel alaşımlardan yapılmış bir kablo ile uzay asansörünü çalıştırabileceğimizi hesapladık. Bu süper-kablo ile 168 tonluk bir yükü uzaya taşımamız mümkün. Burada gel-git olaylarına sahne olan Ay’ın etkilerini de hesaba katarak, hassas dengeler kurmaya çalışıyoruz.” 12 SAATTE UZAYDA Doç. Dr. Serkan Anılır, “Japon hızlı tren teknolojisini kullanarak, dikey olarak bir kabini 2’ye bölerek 32 kişiyi bir kabin içinde yukarıya taşımak istiyoruz” diye konuştu. Asansörün 35 bin kilometredeki son noktaya 12-18 saat içinde ulaşılabileceğini söyleyen Doç. Dr. Serkan Anılır, “Yolcular bir uçağın içinde gibi hissedecek. İç basınç ayarlı olacak. Bugüne kadar insanoğlunun yaptığı en hızlı uzay aracı saniyede 27.4 kilometre hıza sahip, ATA bunu aşacak” dedi. DENİZ ÜZERİNDE PLATFORM Uzay asansörünün yük taşıma işlevi itibariyle uzay mekiğinden daha ucuz olduğunu belirten Doç. Dr. Serkan Anılır, asansörün belli bir yüksekliğe kadar elektrik enerjisiyle çalışacağını, bir noktadan sonra da hiç enerji kullanmadan kazandığı ivme ile uzaydaki tırmanışını tamamlayacağını anlattı. Doç. Dr. Serkan Anılır, uzay asansörünün mimari yapısında Japonya’daki depreme dayanıklı tek kolonlu gökdelenlerden esinlendiklerini ifade etti. Deniz üzerinde duracak uzay asansörü platformunun Ekvator bölgesinde, Singapur, Malezya ve Endonezya üçgeninde, 3.7 kilometre çaplı bir daire olarak düşündüklerini anlatan Anılır, asansörü 1 santimetre kalındığındaki kablolardan oluşan halatların taşıyacağını belirtti. MALİYETİ 15 MİLYAR DOLAR Proje maliyetinin 15 milyar dolar olduğuna işaret eden Doç. Dr. Serkan Anılır, proje yatırımının kendini 27 ila 36 yıl içinde amorti edeceğini söyledi. Doç. Dr. Serkan Anılır, bir kişinin uzaya çıkmasının maliyetinin kiloya göre hesaplanacağını, ortalama 78 kilodaki bir kişinin 7 bin 800 dolar ödeyeceğini dile getirdi. Doç. Dr. Serkan Anılır, uzay asansörünün uzayda 240 kişilik bir otel kurularak uzaya turizminin önünü açacağını da öne sürdü. Uzay asansörünün robotlar tarafından sürekli tamir edileceğini ifade eden Doç. Dr. Serkan Anılır, “Honda bu projeye çok büyük ilgi duyuyor, Asimo robot teknolojisini asansörle beraber kullanmak istiyorlar. Görüşmelere başladık” dedi. Doç. Dr. Serkan Anılır liderliğindeki projede 58 kişi çalışıyor. Proje, Cambridge Üniversitesi’nde yüzyılın en büyük 10 projesinden biri seçilmişti.