Ünlülere göre Cumhuriyet ne demek?
Abone olFetullah Gülen'den Kadir Çöpdemir'e, Ozan Arif'ten Bartholomeos'a, Abdurrahman Dilipak'tan İzzettin Doğan'a Cumhuriyet kavramından ne anladığı soruldu. Cevaplar:
Cumhuriyet Bayramı büyük bir coşkuyla kutlanırken 7'den 77'ye
ülke insanının görüşlerine ışık tutacak 29 değişik kişiye
cumhuriyet kavramından ne anladığını sorduk. Türk insanı
cumhuriyetin en modern yönetim şekli olduğunda hemfikir.
Düşüncelerin özündeyse toplum katmanlarının seslendirdiği ortak
değerlerde; ülke sevgisi, barış, demokrasi, insan hakları,
inançlara ve düşüncelere saygı, insanları olduğu gibi kabul etme ve
bu kavramların korkulacak, endişe duyulacak olgular olmanın çok
ötesinde, birleştirici desenler ve halkalar olduğu gerçeği
bulunuyor. Bülent Arınç (Meclis Başkanı) Dönemin mazlum milletleri
için de örnek olan Milli Mücadele sonrasında ilan ettiğimiz
Cumhuriyet'in temel hedefi, devletimizi güçlü, milletimizi mutlu,
ülkemizi mamur hale getirmektir. Geçmişte başarılı adımlar atılmış
olmasına karşın ne yazık ki bu hedeflere henüz ulaşamadık.
Üstesinden gelmek zorunda olduğumuz sorunların çözümü yepyeni bir
siyaset anlayışı ve yeni bir Türkiye vizyonu ile tarihi bir
dönüşümü zorunlu kılmaktadır. Fethullah Gülen İdeal cumhuriyet,
hakiki hürriyet ve adalet anlayışına dayanan, evrensel insani
değerleri idareye taşıyan sistemin adıdır. İdari mekanizmaların,
temsilciliğini yaptığı sisteme cumhuriyet deyip sahip çıkmasından
ziyade; bizzat halkın teorik cumhuriyet tarifi içinde yer alan
hususların hayata tatbikinden dolayı, o sisteme cumhuriyet demesi;
cumhuriyetim diye sahip çıkması daha önemlidir. Dinî açıdan
cumhuriyet, şayet halkın seçme, seçilme ve kendini temsilcileriyle
yönetmesi ise bunu ilk talim eden, insanlığa öğreten Kur'an-ı
Kerim'dir. Dolayısı ile cumhuri idareyi Kur'an'a zıt göstermek
maksatlı değilse, bir bilgisizlik eseridir. Rifat Hisarcıklıoğlu
(TOBB Başkanı) Ulu önder Gazi Mustafa Kemal Atatürk'ün ulusumuza en
büyük emaneti olan ve 81. yıldönümünü kutladığımız
Cumhuriyet'imizin sonsuza kadar yaşayacağına ve bütün dünya
devletlerine örnek olmaya devam edeceğine yürekten inanıyorum.
Türkiye, Atatürk’ün gösterdiği muasır medeniyet seviyesini
yakalamak için koşudadır ve geldiğimiz nokta kıvanç vericidir,
ancak koşu daha bitmemiştir. Gelecek daha güzel olacak. Kadir
Çöpdemir (oyuncu) Flamalar, marşlar, yürüyüşler... Bunlar birçok
millette olduğu gibi bizim de kanımızı kaynatır. Ancak şeklin
ötesinde elimizde somut ne var? Bunu sorgulayalım. Cumhuriyet’i
demokrasiyle ne kadar örtüştürebildik? Cumhuriyet’i kuranlar
ileriyi düşünerek kurdular; ama ardından gelen jenerasyon bunu
yapamadı. Çok renkli ve dinamik bir insan nüfusumuz var; ama yeni
kuşak siyasiler toplum mühendisliğini yerine getiremediler. Olmamız
gereken yerde değiliz. Atagün Yalçınkaya (milli boksör) Yalçınkaya,
Cumhuriyet'i yaşatma konusunda gençlere düşen göreve vurgu yapıyor:
“Cumhuriyet’imizin 81. yıldönümünde Türk gençliği olarak gururlu ve
mutluyuz. Atatürk'ün bizlere emanet ettiği Cumhuriyet'i çalışarak
en güzel şekilde yaşatacağız. Cumhuriyet sayesinde herkes bu ülkede
yönetime katılma hakkına sahip oldu. Biz gençler Cumhuriyet
rejiminin sonraki nesillere aktarılması için yorulmamacasına
çalışacağız.” Zara (sanatçı) Cumhuriyet'in değerini anlamak için
onun ne şartlarda nelere rağmen ve ne pahasına getirildiğini de
bilmemiz gerekir. Bugün vasıl olduğumuz netice asırlardan beri
çekilen milli musibetlerin intibahı ve bu aziz vatanın her köşesini
sulayan kanların bedelidir. Gençler olarak bu kutsal emaneti
bizlere bırakan ecdadımıza sesleniyoruz: Yüce Rabbimizin izniyle
emanetimize sadık kalacağız. Ruhunuz şad olsun. Faruk Saraç
(modacı) “Cumhuriyet'i seviyoruz. Çünkü özgürüz. Bereketli bir
ülkede özgürlükler içinde yaşıyoruz. En güzel ülkenin en güzel
insanlarının yaşayacağı rejim cumhuriyettir.” Abdurrahman Dilipak
(gazeteci-yazar) “Cumhuriyet, ulus temeline dayalı çoğunluk
devletidir. Lozan Antlaşması'yla şekillenen ulus ise din temelli
bir tanımdır. Türk ulusçuluğunun temelinde İslam vardır.
Cumhuriyet, tek başına bir şeyi değiştiremez. Sovyetler Birliği de
cumhuriyetle yönetiliyordu, İran da cumhuriyetle yönetiliyor.
Önemli olan cumhuriyetin içinin neyle doldurulduğudur.” Ozan Arif
(sanatçı) “Cumhuriyet, Türk milletinin mayasında önemli bir
değişiklik yapmadı. Çünkü bizim köklü bir geçmişimiz vardı. Türk
halkı yönetim olarak cumhuriyeti özümsemiştir. Batılılar,
engizisyon cenderesinden geçtikleri için cumhuriyete bizden daha
fazla sarıldılar. Ancak şu sıralar, gerek cumhuriyetimizi, gerek
hürriyetimizi gerekse vatanımızı kaybetmek tehlikesiyle karşı
karşıyayız. Savaş meydanlarında Türk'ün sırtını yere
getiremeyenler, başka platformlarda bazı şeyleri koparmaya
çalışmaktalar.” Nur Yılmaz (7. sınıf öğrencisi) “Eğer bir toplum
kendini yönetecek kadroyu yine kendisi seçiyorsa bu farklı
görüşlerin bir arada olduğu anlamına gelir. Cumhuriyet bu yüzden
değerlidir ve korunmalıdır. Onu koruyacak olan da biz gençleriz.”
Tuncer Bakırhan (DEHAP Genel Başkanı) “Yapılması gereken,
cumhuriyeti demokratik bir niteliğe kavuşturmaktır. Bunun için de
özgür yurttaşlık temelinde, farklı etnik ve dinsel toplulukların
demokratik ve kültürel haklarının tanınarak anayasal güvence altına
alınması; düşünce ve örgütlenme özgürlüğü önündeki tüm engellerin
kaldırılarak serbest siyaset yapmanın koşullarının sağlanması
gerekir. “Ortadoğu'ya model ülke olma” düşüncesi de ancak
demokratik cumhuriyetle gerçekleşebilir.” Prof. Dr. Bingür Sönmez
(kalp cerrahı) “Benim için Cumhuriyet Bayramı Atatürk'ün onuncu yıl
nutkudur. Keşke her on yılda bir devlet adamları son on yıl içinde
yaptıklarının hesabını verseler. O zaman Cumhuriyet, siyaset,
ekonomi bugün daha iyi yerlerde olurdu. O büyük nutuk “Ne mutlu
Türk'üm diyene!” şeklinde bitiyordu. Bence ne mutlu bir Atatürk'ü
olan bizlere.” Ahmet Faruk İmal (Atıf Hoca'nın torunu) İskilipli
Atıf Hoca, Cumhuriyet'in kurulduğu yıllarda şapka devrimine karşı
çıktığı gerekçesiyle İstiklal Mahkemesi tarafından idam edildi.
Torununa cumhuriyeti sorduk: “Bu ülkede birbirinden farklı
düşünenler olabilir. Ama bu topraklar için endişe duyan insanların
farklılıkları kilimin desenleri gibidir. Geçmişte yaşanan olayları,
o günün şartlarında değerlendirmek gerekir. Esas olan ülkemizin
bütünlüğü ve insanların kardeşliğidir. 1993'te terör örgütüne karşı
mücadele ederken iki yerimden yaralandım. Bu ülkeyi canımızdan çok
seviyoruz.” I. Bartholomeos (Fener Rum Patriği) “Cumhuriyet ve
demokrasi, medeniyet yolculuğunda ulaşılan en son istasyondur.
Türkiye, cumhuriyet rejimini dünyadaki birçok devletten önce
benimseyerek sayısız ülkeye öncülük etmiştir. 81 yılı geride
bırakmış olan cumhuriyet rejimi her geçen yıl olgunlaşmakta ve
gelişmektedir. Fedakarlıklarla kurulan cumhuriyet vatandaşların
birliğinin ve geleceğinin teminatıdır. Hasan Cihat Örter (besteci,
gitarist) “Cumhuriyetin kıymeti anlaşılsaydı ve anlamına uygun
kullanılsaydı geçmişte yaşadığımız güzellikler bugün de yaşanırdı.
Cumhuriyet'i kuranların hedefledikleri seviye yakalansaydı bize has
olan nüanslar 2004 Türkiye'sinde de olurdu. Geldiğimiz nokta
Atatürk'ün hedeflediği yer değil.” Prof. Dr. Tankut Centel (İÜ
Rektörü) “Cumhuriyet'in 81. yıldönümünde Atatürkçülüğün özünün
kavranması ve şeklî Atatürkçülükten vazgeçilmesi Cumhuriyet'in
geleceğinin güvencesi olacaktır. Birlik içinde ülkemizin çağdaş
uygarlık düzeyine ulaştırılmasında Cumhuriyet'e sahip çıkmanın
hepimize çok önemli görevler yüklediğine olan güvencim tamdır.”
Ülkü Erakalın (yönetmen) “81 yıl önce Atatürk ve arkadaşları
Cumhuriyet'i kurarak ülkemize en güzel yönetimi hediye ettiler.
Cumhuriyet'in kuruluşundan beri bu rejimi en güzel uygulayan
iktidar AK Parti yönetimidir. Başbakanımızı kutlamak lazım. 7'den
77'ye herkesi kucaklayan, cumhuriyet rejimine uygun, dünyaya örnek
olabilecek bir yönetim sergiliyor.” Ertuğrul Sağlam (Teknik
Direktör) “Cumhuriyet; her düşüncedeki insanın, belirli kurallar
çerçevesinde özgürlüğünü sağladığı yaşam tarzıdır.” Ali Rıza
Selmanpakoğlu (Hacıbektaş Belediye Başkanı) “Türkiye üzerine
oynanan oyunların sona erdirilmesini sağlayan cumhuriyet rejimi,
Atatürkçü düşünce sisteminde ilim ve aklı her konuda öne çıkararak
milletimize büyük mesafeler kazandırmıştır.” Prof. Dr. Naci
Bostancı (Gazi Üniv.) “Cumhuriyet hem bir rejim, hem bir
modernleşme projesidir. Cumhuriyet'in ilk yıllarında il merkeziyle
ilçe arasında bağlantı kurulamayan bir yapı varken 81 yıl sonra
dünyayı kucaklayan bir Türkiye var. Cumhuriyet son derece verimli
değişimleri gerçekleştirmiştir. Bu çizgide Türkiye'nin geleceğinden
de ümitvar olmak gerekir.” İbrahim Sadri (sunucu) “Birbirimizle
nasıl daha barışık yaşarız işte bunun cevabını bilmek için
Cumhuriyet'in ne olduğunu bilmemiz gerekir.” A. Aycan Sancar
(Cumhurbaşkanlığı Senfoni Orkestrası Müdürü) “Uygar bir toplumun
yetişmesi adına cumhuriyet önemli bir yönetim şeklidir. Yüce
Atatürk'ümüz çağdaş bir toplum için güzel sanatların önemini
vurgulamış ve bu sanatların içinde en önde götürülmesi gerekenin
müzik olduğunu söylemiştir.” İzzettin Doğan (Cem Vakfı Başkanı)
“Cumhuriyet'in ilanı, 600 yıl devam eden teokratik bir devlet
düzeninden cumhuriyet rejimine geçişi simgeliyor. 1940'lara kadar
çok iyi uygulanan Cumhuriyet rejimi İkinci Dünya Savaşı ve
uluslararası konjonktürdeki gelişmelerle sekteye uğradı. Her şeye
rağmen 81 yıllık dönem laik Cumhuriyet'in ve sosyal hukuk devleti
kavramlarının toplumca benimsenmesi gibi büyük bir başarıyı
sağlayabildiği için önemli ölçüde hedefine varmış sayılabilir.”
Ergun Gürsoy (Galatasaray Asbaşkanı) “Cumhuriyet, modası geçmeyen
yönetim tarzıdır. Çok çalışanların çok kazandığı ve normal
ölçülerde herkesin istediğini yaptığı bir yönetim. Cumhuriyet,
Türkiye'ye AB'nin kapısını sonuna kadar açtı.” Rana Çelebi (6.
sınıf öğrencisi) “İnsanların kendi kendini yönettiği cumhuriyet en
modern yönetim şeklidir. Yarının büyükleri olacağımız için de
Atatürk Cumhuriyet'i bize emanet etmiştir.” Fermani Altun (Dünya
Ehli Beyt Vakfı Bşk.) “Cumhuriyet, Türk insanının simgesidir. İlan
edildiği dönemde içi doludur; ancak günümüzde tamamen boşalmıştır.
Sadece kavrama yapışıp kaldık. Cumhuriyet'le ifade edilen devrimler
yenilenmeli. Artık altı ok diye bir şey de kalmamıştır. Gerekirse
tartışıp içini dolduralım.” Mehmet Şandır (MHP Genel Bşk. Yrd.)
“Cumhuriyet geçmişimizle geleceğimizi bağlayan en önemli halkadır.
Büyük Atatürk'ün eseri bir büyük hukuk devrimi olan Cumhuriyet
içinde bulunduğumuz 20. yüzyılın en başarılı toplumsal ve siyasal
projesidir. Cumhuriyet Türkiye için sadece bir yönetim şekli değil
aynı zamanda tarihimizin en kapsamlı muasırlaşma hamlesidir.” Ayşe
Bilge Dicleli (Ka-Der Başkanı) “81 yıllık tarihinde Cumhuriyet'in
içi belki tam olarak doldurulamadı; ama Türk insanına birçok şey
kazandırdı. Farklı kesimler onunla toplumdaki yerini buldu.
Kadınlar cumhuriyet sonrasında erkeklerle eşit hale geldi.
Demokrasiyle birlikte ilerleyen dönemlerde kadın her kesimde
olacaktır.” Usman Rustamov (ODTÜ-öğrenci) “Cumhuriyet inananla
inanmayana aynı mesafede duran ve halkın bütün kesimlerini
kucaklayan yönetim şeklidir. Ama demokrasi olmadan cumhuriyet
yönetiminin tam anlamıyla uygulanacağını düşünmüyorum.” Kaynak:
Zaman Gazetesi