Üç çocuk yapan anneye iyi haber
Abone olGelecekte yaşlı nüfus tuzağına düşmemek diğer yandan da genç nüfus yapısını korumak adına yürütülen çalışmalarda sona gelindi.
Doğum izni 16 haftadan 18 haftaya çıkıyor. Bunun
sonrasında ilk doğumda 2 ay, ikincisinde 4 ay, üçüncüde 6 ay olmak
üzere anneye ‘kısmi çalışma’ hakkı tanınacak. 3 çocuk yapan anne
toplamda 1 yıl ‘part time’ çalışma hakkını kazanacak.
Geçtiğimiz mayısta ‘nüfus politikaları’ konusunda Başbakan
Erdoğan, ilgili bakanlar, Başbakanlık ve Kalkınma Bakanlığı
Müsteşarları’nın katıldığı bir toplantı yapılmıştı.
Bu toplantıda bürokratlar genç nüfus yapısının korunması için bir
dizi öneri getirdiler. Bu öneriler konusunda daha sonra Çalışma
Bakanlığı ile Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı çalışmalar
yaptı. Şimdi bu çalışmaların sonuna gelindi.
Milliyet'ten Cem Kılıç imzalı göre ekim ayında, pek çok
değişiklik kanun teklifi olarak Meclis’in gündemine gelecek.
Doğum izni 2 hafta artıyor
Bu kapsamda doğum izni son günlerde çokça tartışılan konulardan
birisi. Buradaki çalışmalarda üzerinde anlaşılan süre 18 hafta
olarak şekillendi. Mevcut durumda 16 hafta olan ve 8 haftası
doğumdan önce, 8 haftası doğumdan sonra kullanılabilen doğum
izninin 2 hafta artırılması gündemde. Bu sırada 18 haftanın
kullanımının doğum öncesi ve sonrası tamamen çalışan kadının kendi
isteğine bırakılması planlanıyor.
Üçüncü çocukta 6 ay
Çalışan anneler için, belki çok daha önemli olan yeni bir
düzenleme, doğum izni sonrasında isteyen annelerin kısmi süreli
çalışabilmesine imkân tanınacak olması. Bu konuda ağırlık kazanan
görüş, çocuk 66 aylık olana kadar kısmi süreli çalışma imkânının
sigortalı kadınlara tanınabilecek olması.
Öne çıkan düşünce üç doğuma kadar kademeli olarak kısmi süreli
çalışmanın getirilmesi. Kısmi süreli çalışmanın toplamda en fazla 6
ay olması. İlk doğumda çalışan anneye 2 ay, ikinci doğumda 4 ay ve
üçüncü doğumda 6 ay kısmi süreli istihdam hakkının sağlanması.
Eğer bu şekilde bir düzenleme olursa, kısmi süreli çalışmanın gün
içerisinde ne kadar saati kapsayacağı çok önemli. Yarı zamanlı
olmaması halinde bu düzenleme çalışan anneye ve de işyerine pratik
bir fayda sağlamaz. Ayrıca işveren kadın çalışanlara kısmi süreli
çalışmaya geçmemeleri konusunda baskı da uygulayabilir.
Tüp bebeğe teşvik yolda...
Yeni dönemde gençlere yönelik evlilik teşviki sisteminin
getirilmesi. Belirli yaşın altındaki gençlere evlenmeleri halinde
kamu bankalarından düşük faizli kredi kullandırılması veya düşük
taksitlerle TOKİ’den ev alabilmeleri düşünülen seçenekler arasında.
Ayrıca aile destek programı ve asgari geçim indiriminde de çalışan
lehine değişiklikler düşünülüyor.
Nüfus artışına yönelik bir diğer yasal değişiklik planı, tüp bebek
için sağlanan hizmetlerde katkı payının alınmaması ve tüp bebekte
SGK’ca desteklenecek deneme sayısının 3’e çıkarılması. Halen
geçerli olan düzenlemeye göre, SGK tüp bebek tedavisinde en çok iki
denemeye kadar sağlık harcamasını karşılıyor. Ayrıca katılım payı
da sigortalıdan alınıyor.
Engelli çocukların anneleri için yeni bir sistem getirilecek.
Çocuğun engelli olması halinde 12 ay süreyle kısmi süreli istihdam
hakkı planlanan değişiklikler arasında. Anne
bu sürelerde yarı zamanlı olarak istihdam edilecek ve böylece
çocuğun anne ile geçirdiği süre uzayacak.
Kadın istihdamında çok önemli adımlar
Kadın istihdamı ile kadınlara bu yönde verilecek teşvikler hassas
bir dengede düzenlenmek zorunda. Kadınlar işgücü piyasasında özel
olarak korunması gereken kesimlerden biri. Bu açıdan çocuk doğumu
ve bakımı ile ilgili kadınlara verilecek her türlü hak,
işverenlerin kadın istihdam etmekten vazgeçmesine neden olmamalı.
Dolayısıyla 6 ay doğum izni verilmesi planlanırken, sürenin 18
hafta olması oldukça isabetlidir.
Son beş yıldır kadın istihdamında çok önemli adımlar atıldı. Buna
rağmen kadınların işgücüne katılma oranının ne yazık ki halen düşük
seviyede olduğunu görüyoruz. Bu nedenle kadınlara sağlanacak her
yeni hakkın, kadın istihdamına etkisi düşünülerek karar
verilmeli.
Toplumdaki yapının korunması adına, tam bir görev dağılımı
yapılarak çocukla ilgilenilmesinin sadece kadın işi olarak
görülmesinin önüne geçilmesi ve dengeli bir şekilde sağlıklı bir
toplum yapısının oluşması hedeflenmeli. Bu nedenle kadın istihdamı
ile çocuk ve kadın sağlığını koruyucu düzenlemeler birlikte ele
alınmalı.
İşsizlik fonu kullanılabilir
Yeni düzenleme sonrası çalışan anne kısmi süreli çalışmasına rağmen
ücretinin tamamını alacak. Ücretinin gün içerisinde çalıştığı
kadarı işveren tarafından, kalan süreler için olanı da devlet
tarafından ödenecek. Bunun için gerekli finansmanın sağlanması
konusunda Maliye Bakanlığı’nın görüş ve desteği alınacak. Gerekirse
İşsizlik Sigortası Fonundan yararlanılacak.
Doğum izni sonrası kısmi süreli çalışmayı tercih eden annenin süt
izni hakkından yararlanması mümkün olmayabilir. Çünkü zaten işyeri
dışında olacağı için annenin ya yarı zamanlı çalışma hakkını, ya da
kısmi çalışma yapmayıp süt izni hakkını tercih etmesi
gerekecek.
Baba da yararlansın
Yapılması planlanan değişiklikle, yarı zamanlı istihdam hakkından
sadece anne değil, çalışıyor olması şartıyla baba da
yararlanabilecek. Yarı zamanlı istihdam hakkı, ebeveynlerin birisi
tarafından kullanılabilecek, ebeveynler bu hakkın kim tarafından
kullanılabileceğini kendileri tercih edecek. Eğer planlandığı gibi
yasalaşırsa, yarı zamanlı istihdam hakkından çocuk ilköğretime
başlayıncaya kadar yararlanmak mümkün olacak.
Doğum izni konusunda planlanan bir başka düzenleme de, doğum
sonrası alınabilecek 6 aylık ücretsiz izin hakkının baba tarafından
da kullanılabilecek olması. Bu konuda yasa değişikliği önümüzdeki
dönemde Meclis’e gelebilir.