Tüzmene yolsuzluk şoku

Devlet Bakanı Kürşad Tüzmen hakkında, CIA raporuyla 4 firmaya çıkar sağladığı gerekçesiyle Başbakanlık Teftiş Kurulu tarafından soruşturma başlatıldı.
Başbakanlık Teftiş Kurulu (BTK), Akaryakıt Kaçakçılığı Komisyonu'nda ismi verilmeden suçlanan Devlet Bakanı Kürşad Tüzmen hakkında, dış ticaret müsteşarı olduğu dönemle ilgili olarak, 'görevi kötüye kullanmak'tan soruşturma başlattı. Tüzmen, sınır ticareti kapsamında 4 firmaya (Öz Ortadoğu, Ram Dış Ticaret, Tekfen ve kamu ortaklığı da bulunan TPİC) 2.7 milyon ton ham petrol ithalat izni vererek, bu şirketlere 123 milyon dolar çıkar sağlamakla suçlanıyor.

Akaryakıt Kaçakçılığı Araştırma Komisyonu tarafından hazırlanan ve bazı siyasetçiler ile bürokratların suçlandığı rapor, geçen yıl haziran ayında TBMM Başkanlığı'na sunulmuştu. Komisyon Başkanı Vahit Kiler, raporun sonuç kısmında soruşturma yapılması istenilen konuları 13 Şubat 2006 tarihinde Başbakanlık Teftiş Kurulu'na bildirdi.

Bu kapsamda, dönemin Dış Ticaret Müsteşarı Tüzmen için de soruşturma açılması gerektiği bildirildi. Bu konudaki raporda şu ifadeler yer aldı: "Ham petrol ticaretinde, özel firmalara çıkar sağlanarak devleti zarara uğratmaları nedeniyle 1999-2001 döneminde görevli Dış Ticaret Müsteşarı, Anlaşmalar Genel Müdürü, İhracat Genel Müdürü ve Bağdat Büyükelçiliği Ticaret Müşaviri haklarında görevi kötüye kullanmaktan soruşturma açılması gerekir."

Koroğlu'nun ifadesine dayandırıldı
Tüzmen hakkındaki suçlamanın kaynağını Başbakanlık eski Müsteşarı Füsun Koroğlu'nun komisyona verdiği ifade oluşturdu. Koroğlu, Tüzmen'in, Irak'ta İngilizce bir anlaşma imzalayarak sınır ticareti kapsamında ham petrol ithalat izni çıkardığı dört şirkete çıkar sağladığını söyledi. Bu anlaşmadaki firma isimleri için Tüzmen imzalı yazıya dayanılarak, Başbakanlık Kararnamesi hazırlandığını belirten Koroğlu, 4 firma isminin neye göre belirlendiğinin bilinmediğini ifade etti.

Başbakan talimat verdi
Bürokratlarla ilgili inceleme yapılması istemiyle 13 Şubat'ta Vahit Kiler imzasıyla Başbakanlık Teftiş Kurulu'na gönderilen yazının, işlem yapılmadan bekletilmesi üzerine konu, AKP'nin 10 - 11 Mart tarihleri arasında Kızılcahamam'da yaptığı toplantıda ele alındı. Erdoğan, burada Kiler'le bir görüşme yaptı. Ardından müfettişler konuyla ilgili inceleme başlattı. Erdoğan daha sonra konuyla ilgili yedi bakana, 'raporun gereğinin yapılması' talimatını da verdi.
Suçlanan bir başka isim de dönemin dış dicaretten sorumlu Devlet Bakanı Tunca Toskay oldu. Toskay için Meclis soruşturması açılması istendi.

Komisyon anlaşmayı CIA raporunda gördü

Akaryakıt Kaçakçılığı Araştırma Komisyonu, Dış Ticaret Müsteşarlığı'ndan istenmesine rağmen alınamayan; dönemin Müsteşarı Kürşad Tüzmen'in, Irak Petrol Bakanı Amer M. Rashid ile imzaladığı ve dört şirkete 2.7 milyon ton ham petrol ithalatı imkânı tanıyan 16 Ocak 2000 tarihli gizli anlaşmayı CIA'in raporunda buldu.
Irak'la ilgili olarak hazırlanan Eylül 2004 tarihli raporun Türkiye ile ilgili bölümleri Türkçe'ye çevrilerek çalışmalarda kullanılmasına rağmen, Tüzmen imzalı belgelerin, resmi yazıyla istenmediği için komisyon raporunda deliller bölümüne konulmadığı belirtildi.

Başka kaynaklar
Sınır ticaretini düzenleyen 1998 tarihli Bakanlar Kurulu Kararı Kararnamesi'nin kapsamında yapılan ham petrol ithalatı ile ilgili uygulama görevi dönemin Dış Ticaret Müsteşarlığı'ndan Sorumlu Devlet Bakanı Tunca Toskay'a verilmişti.
Dış Ticaret Müsteşarlığı da Tüpraş tarafından alımı yapılacak ham petrol için şirket isimlerini belirledi. Sınır ticareti kapsamında ham petrol ithalatını araştıran Akaryakıt Kaçakçılığı Araştırma Komisyonu, 2000 yılında ithalat izni verilen dört şirketin isminin hangi kriterlere göre belirlendiğini tespit edemedi. İstenmesine rağmen Dış Ticaret Müsteşarlığı'ndan bu konudaki yazışmaların örnekleri alınamadı. Komisyon raporunda da bu belgelere başka kaynaklardan ulaşıldığını yazmakla yetindi.

Haber: Nedim Şener/Milliyet