Türkiye'ye DB'den 18 milyar dolar destek! IMF'den farkı ne? Mahfi Eğilmez cevapladı

Dünya Bankası ile yürütülen güçlü işbirliği kapsamında gelecek 5 yıllık döneme ilişkin mali işbirliği programı oluşturuldu.

Dünya Bankasının ilk 3 yıl içinde Türkiye'ye ilave 18 milyar dolarlık finansman sağlayacağı Ülke İşbirliği Çerçevesi Programı, Bankanın İcra Direktörleri Kurulunda görüşülerek yürürlüğe girdi.

Dünya Bankası'nın finansman desteği sosyal medyada IMF yardımları ile kıyaslanınca devreye ekonomist Mahfi Eğilmez girdi.

Türkiye'nin önde gelen ekonomistlerinden Dr. Mahfi Eğilmez, Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek'in duyurduğu Dünya Bankası'ndan sağlanacak 18 milyar dolarlık ek destek için merak edilenleri yanıtladı.

"DB, yatırım projelerine kredi verir, IMF ise genel borç verir"

Eğilmez, X hesabından yaptığı paylaşımda DB ile Uluslararası Para Fonu'ndan (IMF) sağlanan desteklerin arasındaki farkları ve konuya dair detayları aktardı. Eğilmez'in konuya dair paylaşımı ve ifadeleri şöyle:

* Dünya Bankasından (DB) alınacağı açıklanan ek 18 milyar dolarlık ek destek için pek çok soru geliyor. Soruların çoğu insanların son dönemde projelere karşı duyduğu kuşkuları yansıtırken bazıları da IMF destekleriyle olan farkları üzerine yoğunlaşıyor. Kısaca açıklamaya çalışayım.

* DB, yatırım projelerine kredi verir. IMF ise genel borç verir. Yani DB mesela bir liman yapılacaksa bunu finanse eder. Bunu yaparken de kendi ihale yöntemlerinin uygulanmasını ve belirli bir yerli malı oranı dışında dünyadan alış veriş yapılmasını şart koşar. IMF ise ödemeler dengesi finansmanı için borç verdiğinden koyduğu koşulların (mesela bütçe açığının belirli bir orana düşürülmesi gibi) yerine getirilip getirilmediğine bakar.

* DB kredilerinin kullanma yeri ilgili projedir, IMF borcunu istediğiniz yerde kullanabilirsiniz. Dolayısıyla DB'den para geliyor bunu istediğimiz yere harcayabiliriz gibi bir çıkarım doğru değildir.

* DB, yapılan harcamaların projeyle ilgili olup olmadığını ve kendi şartnamelerine uygun olup olmadığını denetler ve kredi dilimini ondan sonra serbest bırakır. IMF ise sadece koyduğu koşulların (performans kriterleri) yerine getirilip getirilmediğine bakar ondan sonra borcun ilgili dilimini serbest bırakır.

* Her iki kurumun da sağladığı desteğin maliyeti (faizi) piyasaya göre düşüktür. IMF borçlarında miktar arttıkça maliyet de artar. Buna karşılık, bir ülke zaten o artan miktarlarda borcu piyasadan ya alamaz ya da astronomik faizler ödemek zorunda kalır.

* DB, kredilerinin geri ödenme süresi uzun (ortalama 10 - 15 yıl) IMF'ninki orta vadelidir (borcun son kullanılış tarihinden itibaren ortalama 3 - 5 yıl.)

* Türkiye'nin halen DB ile birlikte DB desteğiyle yürüttüğü projelerin listesini merak edenler bu linke girip bakabilirler.

* Dünya Bankası (DB) proje kredileri ile ilgili yazdığım nota bir ekleme yapayım: DB, yalnızca kamu kesimi projelerine kredi verir, özel kesim projelerine kredi vermez. Özel kesim projelerine krediyi DB şemsiyesi altında görev yapan IFC (Uluslararası Finans Kurum) verir.