Türkiye'nin yarısı kayıtdışında

Türkiye'de kayıtdışı ekonominin, gayri safi yurt içi hasılanın (GSYİH) yüzde 45'i düzeyinde bulunduğu bildirildi. Türk-İş'e bağlı Teksif Sendikası tarafından yapılan araştırmaya göre, milli gelir hesaplarına aktarılamayan tüm ekonomik faaliyetleri kapsayan ''Kayıtdışı Ekonomi'' Türkiye'de yurtiçi milli gelirin yüzde 45'i düzeyinde iken, Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Örgütü (OECD) üyesi ülkelerde kayıtdışı ekonomi yurtiçi milli gelirin yüzde 15'i düzeyinde bulunuyor. Araştırmada, Türkiye'de yaklaşık 4.5 milyon kaçak işçinin çalıştırıldığı ve en çok kaçak işçinin tekstil, konfeksiyon, deri, nakliye, inşaat ve tarım işkollarında istihdam edildiği vurgulanarak, Türkiye'de özellikle 24 Ocak kararlarının ardından kayıtdışı istihdamın arttığı kaydedildi. Teksif'in araştırmasında, 2001 yılında yaşanan ve kısmen de olsa süren ekonomik krizler, plansız yatırımlar, Gümrük Birliği sonrası hızla artan ithalatlar ile Uzakdoğu Asya ve Rusya krizleri ile vergi ve SSK prime esas kazancın alt ve üst sınırlarındaki artışın işletmeleri zor duruma soktuğuna dikkat çekilerek, bu nedenlerden ötürü işletmelerin kayıtdışı istihdama yöneldiği kaydedildi. 2 MİLYON 500 BİN KİŞİ TEKSTİLDE ÇALIŞIYOR İşletmelerin büyük bir bölümünün küçük olması, esnek çalışma, özelleştirme uygulamaları, sürekli artan işsizlik, hızla artan nüfus ile gelir dağılımındaki adaletsizliğin de kayıtdışı istihdamı teşvik eden unsurlar olduğu belirtilen araştırmada, yaklaşık 4.5 milyon kaçak işçiden 2 milyon 500 bininin tekstil, konfeksiyon ve deri işkollarında çalıştığı ifade edildi. Türkiye'de 4.5 milyon kaçak işçinin yanı sıra 1 milyon dolayında da yabancı kaçak işçinin bulunduğu vurgulanan araştırmada, kaçak işçi istihdamı nedeniyle ülkenin her yıl önemli ölçüde prim ve gelir vergisi kaybı olduğu bildirildi. KAÇAK İŞÇİLİKLE MÜCADELE Ülkenin en önemli sorunları arasında bulunan kayıtdışı ekonomi ve kayıtdışı istihdamı önlemek için SSK priminin finansmanına devletin katkı sağlaması, kaçak işçi çalıştıracak yaptırımların uygulanması gerektiği vurgulanan araştırmada, şu görüşlere yer verildi: ''SSK primine esas kazancın alt sınırı yürürlükteki brüt asgari ücreti aşmamalı, SSK prim alacaklarının affından kaçınılmalı, kaçak işçiliğin yoğun olduğu taşeron işletmelere karşı yeni yasal düzenlemeler getirilmeli, fason işçiliği kayda geçirecek tedbirler alınmalı, işyerlerine denetim artırılmalı ve bu konuda denetim elemanlarına tanınan yetkiler genişletilmelidir.''