Türkiyenin ilk elektrikli otosu

Türkiye'nin ilk elektrikli otomobili
Hidrojenle de çalışacak ilk Türk yapımı elektrikli otomobil 1 ay sonra hazır

Gebze Yüksek Teknoloji Enstitüsü, Türkiye'nin ilk lityum iyon bataryalı otomobilini, iç kaplaması için Bursa'ya gönderdi. İlk test sürüşü haziranda yapılacak araç, 2007'de hidrojenle de çalışacak.

Türk otomotiv sanayii, 1961'de Eskişehir'de üretilen Devrim'i birkaç ay sonra tarihe gömdükten sonra yeni bir sıçrama fırsatıyla karşı karşıya. Gebze Yüksek Teknoloji Enstitüsü'nün (GYTE) 100 bin dolar harcayarak ürettiği, Türkiye'nin en gelişmiş ilk yerli yapım elektrikli otomobilinin test sürüşü önümüzdeki ay yapılacak. Tüm aksamı yerleştirilen araç şu anda iç kaplaması yapılmak üzere Bursa'da bulunuyor.

Kendine özgün bir tasarımı olan bataryalı araç, cep telefonundakine benzer bir “lityum iyon polimer” batarya ile çalışıyor ve ev elektriği ile şarj ediliyor. Henüz ismi belirlenmeyen otomobile 2007 yılında yakıt hücresi (fuel cell) de monte edilecek. Bu sayede hidrojen ya da hidrojen desteğiyle çalışır hale gelecek.

Hedef, maliyeti 10 bin dolara indirmek
Enstitü ekibi, aracı teknik olarak iki yıl içinde tamamen hazır hale getirmek için çalışıyor. Ancak üretim için alınması gereken yol uzun. Hedef ise aracın maliyetini 10 bin dolara indirmek.

GYTE Malzeme Bilimi ve Mühendisliği Bölümü Başkanı Doç. Ali Ata, bir yıla yakın süredir üzerinde çalıştıkları hidrojenli otomobil projesini ilk kez Referans'a anlattı. Ata'ya göre içten yanmalı motorda gidecek yeri kalmayan otomotiv endüstrisinde, artık sıfırdan bir yarış başladı. Yarışın adı elektrik ve hidrojen enerjisi. Doç. Ali Ata, "Biz bir zemin oluşturduk. Büyük otomobil üreticileri şu anda elektrikli motorda Türkiye'den belki iki kilometre önde ama diğer teknolojilerde bir milyon kilometre önümüzdeler. Biz şu anda bu teknolojiler üzerine çalışmaya başlasak, arabayı yapmasak bile hiç olmazsa yetişmiş elemanlarımız olur" dedi.

GYTE ekibinin geliştirdiği aracın lityum iyon polimer bataryası Çin'den, elektrikli çekiş sistemi de Almanya'dan alınmış. Enstitü, batarya grubu da dahil olmak üzere birçok parçayı Türkiye'de üretmek için planlar yapıyor. GYTE ayrıca, bir hibrit araç laboratuarı kurmayı da düşünüyor.

Hidrojenliye dönüşüm kolay
Ali Ata ve 10 kişilik enstitü ekibi, elektrik enerjisini bataryadan alan prototip aracı 2007'de hidrojenle çalıştıracak. Doç. Ata, bunu şöyle anlatıyor: "Aracımız ilk etapta yakıt hücreli olmayacak. Başta enerjisini lityum iyon polimer bataryadan alacak. Elektrikli çekiş sistemini oluşturduktan sonra yakıt hücresini buna monte etmek çok kolay. Sadece bataryanın yanına yakıt hücresini koyacaksınız ve araç bu sefer hidrojenli hale gelecek. Yakıt hücrelerinin siparişini de verdik. Sorun yakıt hücresinin takılması değil, sistem entegrasyonu. Gaza bastığınızda ne zaman yakıt hücresinden, ne zaman bataryadan ya da ne zaman içten yanmalı motordan tahrik olacağıyla ilgili."

Türkiye'nin ilk gelişmiş elektrikli otomobili bir saatte 10 kilovat elektrik tüketecek. GYTE, bunun şarj ünitelerini de geliştiriyor. Bu sayede otomobil sahibi evinin garajında 220 voltla bataryasını kendi basit bir şekilde şarj edebilecek. Aynen cep telefonunda olduğu gibi. GYTE'nin prototip aracı yakıt bağımsızlığı sağlıyor. Bir başka deyişle elektriğin olduğu her yer benzin pompası haline gelecek.

Diyarbakır'dan arayıp bayilik isteyen oldu
Gebze Yüksek Teknoloji Enstitüsü, elektrik ve hidrojen enerjisi konusundaki çalışmalarıyla dikkat çeken bir kuruluş. Çalışmaları duyan girişimciler enstitüye koşuyor. Öğretim Üyesi Doç. Ali Ata, gerçekçi kalındığı sürece bu ilgiden memnun. Ata şöyle anlatıyor: "Biz bir araştırma enstitüsüyüz, fabrika değiliz. Burada ilginç mesajlarla karşılaştık. Diyarbakır'dan arayıp bayilik isteyenler var. Sinan Aygün Bey (Ankara Ticaret Odası Başkanı) arıyor, 'Ali Bey bize iki tane elektrikli araç üretir misiniz' diye. Yatırımcıya şu aşamada ihtiyacımız yok. Biz sermayesi olan, işi bilmeyen insanlarla çalışmak istemiyoruz. Paramız yok değil, var. Devlet bu konuda bize destek oluyor. Biz, 'Hoca sen bize sihirli bir fikir bul, biz de bunu üretelim' noktasında değiliz."

Aracın özellikleri*

- Özel şarj cihazı sayesinde 2 saatte şarj olacak.
- Aksamı mekanik değil, tamamen elektriksel.
- Maksimum hız saatte 60-70 kilometre.
- Bir şarjla 60-80 kilometre yol yapabilecek.
- Gerçek sonuçlar deneme sürüşünde çıkacak.

Referans
Doğan ERDOĞAN