Türkiye'den Haremüşşerif uyarısı

Türkiye, İsrail’in Haremüşşerif’i gayri- müslimlerin ziyaretine açma planını durdurması için ABD’nin acilen devreye girmesini istedi. Hükümet söz konusu mesajı, Amerikan Büyükelçiliği vasıtasıyla iletti. Edinilen bilgiye göre, Ankara, Beyaz Saray’a yaptığı çağrıda Şaron yönetiminin Haremüşşerif’e ilişkin planlarını endişe verici buldu ve Ortadoğu’da şiddetin tırmanabileceğine dikkat çekti. Türk Dışişleri, oluşacak atmoferin Türkiye’nin Irak’a asker gönderme sürecini de olumsuz etkileyebileceği uyarısında bulundu. Diplomatik kaynaklar, “Türkiye, bu konuda çok hassas. Bunu herkese bildiririz ve bildirmeye de devam edeceğiz.” dedi. Ankara’nın, Filistin lideri Yaser Arafat’ın Haremüşşerif konusunda Başbakan Tayyip Erdoğan’a talepte bulunması üzerine harekete geçtiği öne sürülürken, Başbakanlık kaynakları bu bilgiyi doğrulamadı. İsrail Başbakanı Ariel Şaron’un, 28 Eylül 2000’de sağ muhalefet lideriyken Haremüşşerif’i ziyareti, ikinci Filistin intifadasının başlamasına ve binlerce kişinin hayatını kaybetmesine yol açmıştı. Konuya yakın çevreler, Şaron’un bu adımıyla bölgede gerilimin tırmandığına işaret ederek, İsrail hükümetinin son kararının da barış sürecine zarar vermesinden endişe ediyor. Buna karşılık İsrail İç Güvenlik Bakanı Tzahi Hanegbi, hafta başında parlamentoda yaptığı konuşmada, Filistinlilerin karşı çıkmasına rağmen gayrimüslimlerin gelecek haftadan itibaren Kudüs’teki Haremüşşerif’i ziyaret edebileceklerini açıklamıştı. Türk yetkililere göre, gönderilen çağrının karşılık bulmaması halinde Ankara daha kesin bir tavır belirleyecek. “Irak’a asker gönderme konusunda iç sıkıntılar yaşadığımız bir dönemde Haremüşşerif’te bir dinî çatışma istemiyoruz.” diyen yetkililer, bu konuda oluşacak dini bir patlamanın Türkiye’de Amerikan karşıtı gösteriler düzenlenmesine bunun da TBMM’nin Irak için asker talebine olumsuz yaklaşmasına yol açabileceğini kaydetti. Ankara’nın Tel Aviv’e yönelik politikasında bir değişiklik olmadığını vurgulayan kaynaklar, “İsrail, Türkiye ve Amerika’nın çıkarlarını anlamak zorunda. Bu durum sadece Haremüşşerif’le sınırlı bir şey değil, bütün bölgeyi ilgilendiriyor.” dedi. Yahudiler, İslamiyet’te Mekke ve Medine’den sonra en kutsal üçüncü mekân olan Mescid–i Aksa ile Hazreti Ömer Camii’ni barındıran Haremüşşerif’in, yıkılan Süleyman Mabedi’nin üzerine inşa edildiğine inanıyor. Bu nedenle, bazı Yahudiler kendileri için sadece ‘Ağlama Duvarı olarak bilinen Süleyman Mabedi’nin açık olmaması gerektiğini, bu kısmın tamamının ziyarete açık olması gerektiğini öne sürüyorlar. Türkiye’nin Ortadoğu barışı için oluşturulan Yol Haritası’nı desteklediğini belirten diplomatik kaynaklar, tarafların bu süreci olumsuz etkileyecek hareketlerden kaçınması gerektiğini vurguluyor. Taraflar ise dün Yol Haritası konusunda birbirlerini suçladı. Filistin Dışişleri Bakanı Nebil Şaat, İsrail Başbakanı Ariel Şaron'un Yol Haritası’nı uygulama niyeti olmadığını söyledi. Şaron ise barış sürecinin devam etmesini istediğini; ancak Filistinlilerin daha fazla adım atması gerektiğini savundu. Ancak dün ilerleyen saatlerde İsrail yönetiminin, Yol Haritası’na uygun şekilde “Batı Şeria'daki Eriha ve Kalkilya şehirlerinin denetimini gelecek hafta Filistinlilere geri vereceğini açıklamasıyla” bölgede barış umutları bir kez daha canlanır gibi oldu. İsrail Televizyonu, Ramallah ve Tulkarm şehirlerinin denetiminin de iki hafta içinde tamamlanacağını haber verdi.