Türkiye'de vergiyi kaçıran kaçırana

Ankara Defterdarlığı'nın bu yılın 8 ayında gerçekleştirdiği yaygın ve yoğun vergi denetimleri, ülkedeki vergi kayıp ve kaçağının boyutlarını bir kez daha gözler önüne serdi. Vergi denetim ekipleri, bu yılın Ocak-Ağustos döneminde piyasada yaptıkları gündüz denetimlerinde, 164 bin 885 mükellefi incelemeye aldı. Ekipler, vergi kaçırdığı ya da getirilen düzenlemelere aykırı hareket ettiği belirlenen 32 bin 802 mükellef için ceza tutanağı düzenledi. Gece denetimlerinde ise 10 bin 544 mükellef nezdinde incelemede bulunuldu. Bu denetimlerde de bin 669 mükellef için cezai işlem yapıldı. Böylece gündüz denetimlerinde, incelemeye alınan her 5 mükelleften 1'ine, gece denetimlerinde ise her 6 mükelleften 1'ine ceza kesildi. Daha çok vatandaş şikayetlerine göre harekete geçen 189 Alo Maliye Acil Denetim Servisi de, dönem içinde 12 bin 565 mükellefi denetledi. Bu denetimlerde ise 4 bin 736 mükellef, ceza ile karşı karşıya kaldı. Acil denetimdeki ceza oranı da yüzde 37.7 olarak belirlendi. İŞTE VERGİDE ÜZEN TABLO Ankara'da yürütülen vergi denetimlerinin diğer sonuçları ise şöyle belirlendi: -Ev sahiplerinin yarısı vergi kaçırıyor: Gelir idaresi, bu dönemde bütün kamu kurumları ile özel sektör firmalarından, çalışanlarının özel gider indirimine konu ettikleri kira ödemeleri içinde istisna tutarını aşanların belgelerini istedi. Kira geliri olan mülk sahipleri ile gayrımenkul sermaye iradı bildiriminde bulunanların listeleri karşılaştırıldı. Bu incelemede, özel gider indiriminde kullanılan 58 bin 520 kira kontratına karşılık, beyan edilen kira geliri sayısı 11 bin 380, devletten gizlenen kira geliri tutarı da 11 trilyon 792.3 milyar lira olarak tespit edildi. Ankara dışında oturan ev sahipleri için diğer illerde yapılan tarama neticesinde ise bu defa özel gider indiriminde kullanılıp beyan edilmeyen kira kontratı sayısı 28 bin 902, inceleme neticesinde beyan ettiği tespit edilenlerin adedi de 18 bin 238 olarak belirlendi. Bu şekilde de kira geliri bulunan her 2 ev sahibinden birinin vergi kaçırdığı anlaşıldı. 5'den fazla gayrımenkulu olanlara ilişkin emlak listelerinin araştırılması çerçevesinde de 400 bin mükellefle ilgili taramının devam ettiği bildirildi. -Kaçak işçi çalıştırılıyor: İşçi tespitine dönük olarak Ankara Sigorta Müdürlüğü ile koordineli yürütülen çalışmalarda ise 8 bin 415 firma büyüteç altına alındı. Bunların bin 684'ünün işe başlama bildiriminde dahi bulunmadığı ortaya çıktı. İşverenlerin çalıştırdıkları işçileri bildirip bilmediğine ilişkin denetimlerde de, 5 bin 254 işyerinin çalışan sayısını tam bildirmesine karşılık, 2 bin 423'ünün eksik, 738'inin ise hiç bildirmediği ortaya çıktı. HER YERDE KAÇAK VAR Denetimler, işçi ve memurların vergisini peşin olarak ödediği ülkemizde, diğer kesimlerin ise vergi ödememeyi adeta alışkanlık haline getirdiğini de gösterdi. Sektörel incelemelerde halk ekmek bayilerinden halk otobüslerine, servis aracı işletmelerinden sinema salonlarına, inşaat sektöründen un fabrikatörlerine, ticari minibüslerden dernek lokali işletmelerine, oto galericilerden antika ve sosyete pazarlarına, doğalgaz firmalarından düğün salonlarına ve sürücü kurslarına kadar hemen herkesin vergi kaçırdığı belirlendi. Kredi ve Yurtlar Kurumu'na bağlı yurtlarda faaliyet gösteren hizmet işletmeleri ile temizlik ve güvenlik işkolunda çalışan firmalar da vergi kaçırdıkları için ceza kesilenler arasında yeraldı. RANTİYE VE KUYUMCULAR İNCELENİYOR Bu arada Maliye Bakanlığı aralarında Ankara'nın da bulunduğu 21 ilde 6 Ağustos'da yapılan hasılat tespitinin ardından, bulunan değerlerin doğruluğunu belirlemek için kaydı envanter çalışması başlattı. Yetkililer, kuyumcuların önceden öğrenmesi nedeniyle istenen sonucun tam alınamadığı bu denetimle ilgili değerlendirme işlemlerinin sürdüğünü söylediler. Maliye, kuyumcuların yanı sıra vergi kapsamında bulunan menkul sermaye iradı gelirlerine yönelik vergi taramasını da sürdürüyor. Bu çerçevede Ankara'da menkul sermaye iradı elde eden 37 bin mükellefin, bağlı oldukları vergi dairelerinde kayıtlarının bulunup bulunmadığı ve gelirlerini beyan edip etmedikleri araştırılıyor.