Türkiye'de ender görülen bu bitkiyi koparmanın cezası 50 bin TL
Abone olAYDIN'ın Kuşadası ilçesinde yok olma tehlikesi altında olan Tülüşah endemik bitki türü için eylem planı çerçevesinde koruma alanı oluşturuldu.
Endemik bitki türü olan 'Tülüşah' için kamu kurumları ile doğa
dostları seferber oldu. Aydın Doğa Koruma ve Milli
Parklar İl Müdürlüğü, Adnan Menderes Üniversitesi, Kuşadası
Kaymakamlığı, Kuşadası Belediye Başkanlığı ile Ekosistemi Koruma ve
Doğa Sevenler Derneği (EKODOSD) tür koruma eylem planı çerçevesinde
deneme parseli oluşturdu. Özel arazilerdeki yok olma tehlikesi
altında olan 80 kök Tülüşah başka yerlere taşınarak dikildi.
EKODOSD, Tülüşah'ın korunması için yaptığı girişimlerde
Küresel Çevre Fonu'ndan destek alındı.
"Tülüşah için eylem planı yapıyoruz"
Dünyada endemik olarak bilinen ve bilim dünyasına 1979 yılında
Kuşadası'nda tanıtılan Tülüşah'ın (Rhaponticoides mykalea) ismini
antik Mykalea'dan aldığını belirten EKODOSD Başkanı Bahattin
Sürücü, "Son 30 yılda meydana gelen yapılaşma, arazilerin tarımsal
amaçla açılmasıyla birlikte yaşam alanları oldukça azalmış.
Tülüşah'ın yoğun olarak görüldüğü alanın etrafı tel örgüyle
çevrildi. Koruma altına alındı. Doğada çok az sayıda kalan bu
bitkinin habitatının doğal yaşam alanının korunması önem taşıyor"
dedi.
"Botanik turizmine kazandırılabilir"
Tülüşahın yaşam alanlarının korunarak gelecek nesillere
bırakılmasının mümkün olabileceğine dikkati çeken Sürücü,
"Tülüşahlar dünyada yapılan botanik turizmine kazandırılabilecek
özellikte bir bitki. Yurt dışında tanıtılmasıyla ilgili girişimler
var. Bu bitkinin içinde bulunduğu alanların korunması ve eko
turizmin yaygınlaşması için Küresel Çevre Fonuna başvurduk. Kabul
edildi. Haziran ayı itibariyle çalışmalara başladık" diye konuştu.
Sürücü, Kuşadası Kaymakamlığı'nın farkındalık yaratmak için
tülüşahı logosuna aldığını kaydetti.
"İzmir ve Muğla'da da yaşıyor"
Kuşadası dışında Ege Bölgesi'nde bu bitkinin yaşadığı iki ayrı
bölge daha bulunduğuna dikkati çeken Sürücü, "Asıl yaygın olduğu
yer Kuşadası. Buna karşın biri İzmir'de diğeri Muğla'nın Yatağan
ilçesinde iki bölgede Tülüşah'a rastlandı. Kuşadası'nda yaşayanlar
zaten bu bitkiyi yıllardır 'yabani enginar' veya 'delice enginar'
isimleriyle tanıyordu. Endemik bir bitki olduğunu bilmiyordu"
dedi.
"Sayısı hızla çoğalacak"
Sürücü, Kuşadası'ndaki bir tarlanın içindeki taşlık alanda
Tüllüşah'ın yeni bir popülasyon alanı bulduklarının da altını
çizip, "Tarla sahibi bu yıl orayı sürecekti, ikna edip sürdürmedik.
Onlar da şimdilik koruma altına alınmış oldu. Yok olmaları
kaçınılmaz olan bazı bölgelerdeki tülüşahları geçen yıl Kuşadası
Belediyesi'nin iş birliği ile taşıdık. Bunlardan 72'sini
Güvercinada'ya 8'ini de doğal botanik parka diktik. Bu yıl hepsi
çiçek açtı. Umuyoruz ki bunların sayısı hızla çoğalacak" dedi.
"Sakın kopartmayın"
Koruma altındaki
Tülüşahları koparanları çok ağır parasal cezaların beklediğine
dikkati çekip, uyaran EKODOSD Başkanı Sürücü "Endemik türlere zarar
verildiğinde Milli Park yetkililerinin ceza kesme yetkisi var.
Ancak bulunduğu arazi vatandaşa ait tapulu arazi ise bu arazinin
koruma altına alınabilmesi için kamulaştırılması veya takas
edilmesi gerekiyor. Buradaki bitkiyi korumanın başka bir çözümü
yok. Ancak şikayet olursa bu bitkileri kopartanlara 40-50 bin Türk
lirası civarında bir ceza var." dedi.