Türkiyede domuz sayısı artıyor

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerinden yapılan derlemeye göre, geçen yıl, 2008'e göre domuz ve deve sayısı arttı. 2008'de 970 olan deve sayısı yüzde 7,3 artışla bin 41'e, bin 717 olan domuz sayısı ise yüzde 10,4 artışla bin 896'ya yükseldi.

Geçen yıl, at, eşek, katır sayılarında ise düşüş belirlendi. At sayısı, 2008'e göre yüzde 7,3 azalarak 166 bin 753'e, eşek sayısı yüzde 14,4 azalarak 234 bin 182'ye, katır sayısı ise yüzde 17,2'lik azalışla 51 bin 548'e geriledi.

Büyükbaş hayvan türlerinden sığırların sayısı 2009'da bir önceki yıla oranla yüzde 1,3 düşerken, manda sayısı yüzde 1,1 arttı. Geçen yıl sığır sayısı 10 milyon 723 bin 958, manda sayısı ise 87 bin 207 oldu.

Küçükbaş hayvan türlerinde ise koyunların sayısı yüzde 9,3 azalarak 21 milyon 749 bin 508'e, keçilerin sayısı yüzde 8,3 düşerek 5 milyon 128 bin 285'e indi.

YERLİ IRKLAR AZALIYOR, KÜLTÜR IRKLARI ARTIYOR

Bu arada, genellikle yerli hayvan ırklarının sayısının azaldığı, kültür ırkı hayvanların sayısının arttığı belirlendi.

Önceki yıl itibariyle 10 milyon 859 bin 942 olan sığır sayısı, geçen yıl 10 milyon 723 bin 958'e geriledi. Ancak hayvan varlığı içinde kültür ırkı sığırların sayısı yüzde 4,8 arttı, yerli ırkların sayısı ise yüzde 9 azaldı.

TÜİK verilerine göre, kültür ırkı sığırların sayısı, 3 milyon 554 bin 585'ten 3 milyon 723 bin 583'e çıktı.

Kültür melezi hayvanların sayısı 4 milyon 454 bin 647'den 4 milyon 406 bine, yerli ırk hayvanların sayısı ise 2 milyon 850 bin 710'dan 2 milyon 594 bin 334'e geriledi.

Kültür ırkı hayvan varlığının artırılması, et ve süt veriminin artırılması açısından önem taşıyor. Islah çalışmaları ile yerli ırkların et ve süt veriminin artırılması için çalışma yapılıyor ve melez ırklar geliştiriliyor.

SIĞIR-KOYUN ETİ ÜRETİMİ AZALDI

TÜİK verilerine göre, geçen yıl, sığır, koyun, keçi, manda eti üretimi azalırken, deve ve domuz eti üretimi çok az da olsa arttı.

Toplam et üretimi 482 bin 458 tondan, yüzde 14,5 azalarak 412 bin 621'e gerilerken, sığır eti üretimi 370,6 bin tondan 325,3 bin tona, koyun eti üretime 96,7 bin tondan 74,6 bin tona, keçi eti üretim ise 13,7 bin tondan 11,6 bin tona düştü. Manda eti üretimi de 1,3 bin tondan bin tona indi.

Kayıtlara göre, deve üretimi, geçen yıl yüzde 27,4 artarak 14 tondan 18 tona yükselirken, 2008'de hiç olmayan domuz eti üretimi geçen yıl 3 ton olarak kayıtlara geçti.

TÜİK'in rakamları, mezbahalarda kayıtlı hayvan kesimlerini içeriyor. Türkiye'de yıllık et üretiminin 1 milyon ton civarında olduğu tahmin ediliyor. Etin 400-500 bin tonu kayıtlı kesimlerden elde edilirken, kalan bölümü, Kurban bayramlarındaki kesimlerde dahil olmak üzere kayıt dışı kesimler oluşturuyor.

TÜİK verilerine göre, 2008-2009 dönemi et üretimi (ton olarak) ve hayvan sayılarındaki gelişmeler şöyle:

Hayvan Türleri 2008 pay 2009 pay değişim  (yüzde) (yüzde) (yüzde)

-----------------       -------- ------ ----- ------ ------

Et üretimi 482 458 100,00 412 621 100,00 -14,5

Sığır 370 619 76,82 325 286 78,83 -12,2

Koyun 96 738 20,05 74 633 18,09 -22,9

Keçi 13 753 2,85 11 675 2,83 -15,1

Manda 1 334 0,28 1 005 0,24 -24,6

Deve 14 0,00 18 0,00 27,4

Domuz 0 0,00 3 0,00 -

Hayvan türleri, sayıları ve değişim oranları şöyle:

. 2008 2009 değişim-yüzde

. ---------- ------------ -----------

BÜYÜKBAŞ 10.946.239 10.811.165 -1,2

Sığır 10.859.942 10.723.958 -1,3

Kültür 3.554.585 3.723.583 4,8

Kültür melezi 4.454.647 4.406.041 -1,1

Yerli 2.850.710 2.594.334 -9,0

Manda 86.297 87.207 1,1

KÜÇÜKBAŞ 29.568.152 26.877.793 -9,1

Koyun 23.974.591 21.749.508 -9,3

Merinos 1.018.650 1.027.583 0,9

Yerli 22.955.941 20.721.925 -9,7

Keçi 5.593.561 5.128.285 -8,3

Kıl keçisi 5.435.393 4.981.299 -8,4

Tiftik keçisi 158.168 146.986 -7,1

DİĞER 518.310 455.420 -12,1

Deve 970 1.041 7,3

Domuz 1.717 1.896 10,4

At 179.855 166.753 -7,3

Eşek 273.520 234.182 -14,4

Katır 62.248 51.548 -17,2