Türkiye yolsuzluk batağında

Zaman'dan Erkan Acar'ın haberine göre Türkiye geçtiğimiz yıl 3,2 puan alırken 64. sırada yer almıştı. Türkiye’nin Yolsuzluk Algılama Endeksi derecesinin kötüleşmesinin nedenleri arasında, ‘banka hortumlamalarının akıl almaz boyutlarda ortaya çıkması ve adalet mekanizmalarının olaylar karşısındaki çaresizliği’ de yer aldı. Merkezi Berlin’de bulunan TI, 2003 yılına ilişkin “Yolsuzluk Algılama Endeksi”ni tüm ülkelerde aynı anda açıkladı. TI’nın Türkiye’deki temsilcisi Toplumsal Saydamlık Hareketi Derneği (TSHD) de, bir basın toplantısı düzenleyerek bu yılki Yolsuzluk Algılama Endeksi hakkında bilgi verdi. Endeks akademisyenlere, araştırmacılara, uluslararası ve yerel işadamlarına sorular sorularak hazırlandı. Endeksi 13 bağımsız uluslararası araştırmacı grup tarafından yapılan 17 araştırma şekillendirdi. Endekse girmesi için her bir ülke için en az 3 araştırma yapılmış olması gerekiyor. Verilen bilgiye göre, Türkiye’nin endeksteki derecesi 2001’den bu yana sürekli geriledi. 1995 yılında 4,10 olan Türkiye’nin derecesi, 1996’da 3,54’e, 1997’de 3,21’e düştü. 1998’de 3,4’e, 1999’da 3,6’ya, 2000’de 3,8’e kadar yükselen derece, 2001’de 3,6’ya, 2002’de 3,2’ye, bu yıl da 3,1’e indi. Toplumsal Saydamlık Hareketi Derneği Başkanı Erciş Kurtuluş, bu yılki endeks için Türkiye’de 14 araştırma yapıldığını, bu rakamın geçtiğimiz yıl 10 olduğuna dikkat çekiyor. Kurtuluş, “Bu yıl yapılan araştırma sayısının artması Türkiye’ye yapılacak yatırımlar için uluslararası yatırımcıların zemin yoklaması olabilir mi?” şeklindeki soruyu şu şekilde cevapladı: “2002’de Yolsuzluk Algılama Endeksi 102 ülke üzerinden yapılan araştırmaya göre şekillendi. Bu sene ülke sayısı 133’e yükseldi. Ayrıca Türkiye’de uygulanan araştırma sayısının 10’dan 14’e yükselmesi uluslararası kurum ve kuruluşların Türkiye’yi sıkı takibe aldıklarının göstergesi. Batılı iş çevreleri Türkiye’de daha fazla yatırım yapmak istiyor. Uluslararası çevreler yatırım yapacakları ülkelerde karşılaşacakları engelleri önceden görmek istiyorlar. Araştırmaların sayısının artması buna da bağlanabilir.” Kurtuluş, Türkiye’nin gelecek yılki açıklanacak Yolsuzluk Algılama Endeksi’ndeki notunun yükseleceğini ümit ettiğini de dile getirerek, “Türkiye’nin 10 üzerinden en azından 5 ortalamasını yakalaması gerekiyor. Hükümetin kararlılık göstermesi halinde bu oranın yakalanabilmesi zor değil.” dedi. Türkiye’de son birkaç yıldır kamuoyuna yansıyan yolsuzluk operasyonlarının yargı aşamasında sonuçlandırılamadığını hatırlatan Kurtuluş, yargı aşamasında yaşanan sorunların bir an önce çözüme kavuşturulması gerektiğini kaydetti. Türkiye’nin yolsuzluk derecesinin son 4 yıl içinde giderek kötüleştiğini de ifade eden Kurtuluş, bunun nedenlerini ise şu şekilde sıraladı: “Ülkemizde yolsuzluğun temel nedeni siyasette kirlilik ve siyasetin gayri meşru kaynaklardan finansmanıdır. Rüşvetin söz konusu olduğu her müessesede; siyasal partilerde, yargıda, silahlı kuvvetlerde, bakanlıklarda, egemen olan ‘benim hırsızım iyidir’ anlayışı ve bunun sonucu ortaya çıkan kirli korumacılık. Yolsuzlukla ve rüşvetle mücadele edecek merkezi bir otoritenin mevcut olmaması ve her dönemde bu görevi keyfi kararlara göre bir başka kişi ve kurumun üstlenmesi. Ağır işleyen ve dolayısıyla işlemeyen yargı sistemi.” Yerli yersiz çıkarılan af kanunları ile de zaten işlemeyen yargı sisteminin tümüyle etkisiz hale getirdiğini de belirten Kurtuluş, iktidarların yolsuzlukla mücadeleyi objektif ve hukuki kriterlerden uzaklaştırıp konuyu siyasal hesaplaşma haline getirerek sulandırdıklarını da sözlerine ekledi.