Türkiye yeni bir keçi ırkı geliştirdi

Ankara Üniversitesi (AÜ) Ziraat Fakültesi Zootekni Bölümü araştırmacıları, melezleme yöntemiyle yüzde 75'i Saanen, yüzde 25'i Kilis keçi ırkının özelliklerini taşıyan ''ak keçi'' ırkı geliştirdi.

Proje yürütücüsü Prof. Dr. Gürsel Dellal, projenin çok eskiye dayanan bir geçmişi olduğunu söyledi.

SÜT VERİMİ ÇOK YÜKSEK

Baba hattı İsviçre kökenli Saanen, anne hattı Kilis keçisiyle yapılan melezleme sonucunda ''ak keçi'' isimli yeni bir ırk geliştirdiklerini kaydeden Dellal, ''Bu ırk, İç Anadolu koşullarına da Akdeniz'in dağlık kesimleri dışındaki bölgelerine de son derece iyi uyum gösterebiliyor. Diğer bölgelere yönelik uyum çalışmaları da sürdürülüyor. Ak keçi ırkının en önemli özelliği süt verimi. Bu keçi, diğer yerli ırklarımızdan çok süt veriyor. Ak keçi ırkının süt verme süresi, 6,5-7 ay. Bu sürede 450 litreye yakın süt alıyoruz'' diye konuştu.

Keçi sütü üretiminde yüksek süt verimi yanında bölgeye ve iklime uyum kabiliyetinin büyük önem taşıdığını vurgulayan Dellal, bu kapsamda Türkiye'de son 6-7 yıldır süt keçiciliğine ilişkin birçok proje bulunduğunu söyledi. Bazı işletmecilerin saf Saanen keçi ırkı ithal ettiklerini kaydeden Dellal, bu ırkın veriminin yüksek olduğunu fakat Türkiye coğrafyasına uyum konusunda çeşitli sorunları bulunduğunu ifade etti.

SAANEN TÜRKİYE'YE UYMAYINCA
YENİ TÜR AK KEÇİ ÇIKTI

''Bu işe yeni başlayan yetiştiriciler bu uyum sorunu nedeniyle hayvanlarını elden çıkarmakta ve bu işi yapmaktan vazgeçmektedirler. Saanen keçi tipi İsviçre kökenlidir ve dünyada en yüksek uyuma sahip keçi ırkıdır. Buna karşın götürüldüğü her bölgede, orijinal bölgesindeki gibi süt verdiği söylenemez. Saanen keçilerinin süt miktarı ve dönemi yüksektir, fakat Türkiye'nin her bölgesinde uyum gösteremez. Sütçü bir ırk olan Saanen keçilerinin meme yapısı daha sarkık olduğu için çalılık, dikenlik gibi alanlarda çarpma sonucu yaralanmalar oluşur. Bu nedenle yüksek bölgelere uyumu zordur. Ak keçi bu nedenle melezlendi. Süt verimi yüksek Saanen keçisi ile Türkiye'nin birçok bölgesine uyumlu Kilis keçisinin özellikleri bir araya getirildi. Ak keçi yüzde 75 oranında Saanen, yüzde 25 oranında Kilis genotipi taşıyor. Saanen keçilerindeki süt verimini kontrol eden genlerle Kilis keçilerinin de hem coğrafyaya uyumunu hem de süt verimini kontrol eden genleri ak keçide bir araya getirildi.''

DAMIZLIK SATIYORUZ

Prof. Dr. Dellal, Kilis keçilerinin, Türkiye'de en yüksek süt verimi olan keçiler arasında yer aldığını belirterek, süt verimi ve coğrafyaya uyumu kontrol eden genleri tamamen sabitlendiği için artık ''ırk'' olarak kabul edilen ak keçilerin verim düzeyinin, Saanen ırkına çok yakın olduğunu kaydetti.

Dellal, şunları kaydetti:

''Türkiye'de saf Saanen keçileri, uyum sorunları nedeniyle bazı bölgelerde bu kadar süt veremiyorlar bile. Fakültemizin yetiştirdiği süt verimi yüksek keçilerimizin Saanenlere yakın süt verdiğini ve daha da önemlisi uyum gücünün daha yüksek olduğunu kabul edebiliriz. Son 5 yıldır ak keçi damızlık satışı yapıyoruz ve iyi yorumlar alıyoruz. Şu anda elimizde 50 keçi var. Dekanımız bu konuda bize çok destek veriyor. Önümüzdeki yıllarda keçi sayımızı artırıp, damızlık satışımızı özellikle İç Anadolu Bölgesi'nde artırmaya başlayacağız.''