Türkiye vergi ödemeleri sıralamasında 57 basamak yükseldi

PwC ve Dünya Bankası Grubu iş birliğinde, 190 ülkedeki vergi ödeme kolaylığı ve şirketlerin vergilendirilme süreçlerinin incelendiği Vergi Ödemeleri 2020 Raporu yayımlandı. Bu yıl on dördüncüsü gerçekleştirilen çalışma, teknolojideki ilerlemelerin vergi ödemelerini nasıl kolaylaştırdığını ele aldı. Raporda, vergi mükelleflerinin teknolojik ilerlemeleri benimsemeleri ve kullanmaları halinde vergi idarelerinin sağlayacağı önemli kolaylıklardan yararlanabilineceği vurgulandı.

Türkiye 190 ülke arasında 26'ncı sırada
Türkiye 2018 yılında katma değer vergisi konusunda atılan adımlar sayesinde vergi ödeme kolaylığı açısından 190 ülke arasında 26'ncı sıraya yükseldi. Katma Değer Vergisi Kanunu’nda yapılan değişiklik ile belirli sermaye yatırımlarının katma değer vergisinden muaf tutulması vergi ödemelerini kolaylaştırdığı için Türkiye geçen yılın raporuna göre 57 basamak yükseldi. Bu yıl raporda Türkiye ile ilgili bir diğer önemli sonuç, Dünya Bankası’nın iş yapma kolaylığı sıralamasına göre 10 basamak yükselerek 33'üncü sırada yer aldı. On kategoride yapılan değerlendirmede, 'Vergi Ödeme Kolaylığı' ve 'Azınlık Ortaklarının Korunması' başlıkları öne çıktı.

Küresel sonuçlar şöyle sıralandı:
Vergi Ödemeleri için Küresel Uyum Yükü ortalaması, vergi ödeme kolaylıklarını değerlendirme sürecinde kullanılan dört ana kıstasta görece sabit kaldı: uyum süresi (234 saat), ödeme sayısı (23,1), toplam vergi yükü (yüzde 40,5) ve beyan sonrası işlemler endeksi (100’de 60,9).
Toplam vergi yükünün küresel ortalaması neredeyse hiç değişmemiş olsa da, tekil ekonomiler arasında önemli politika değişiklikleri yaşandı.
2012’den beri vergi yükümlülüklerine uyum için harcanan ortalama süre 27 saat azalarak, ortalama 4,4 daha az vergi ödemesine ihtiyaç duymaya başladı. Vergi ödemelerinde gözlemlenen bu iki iyileşmeye de teknolojik ilerlemelerin yön vermiş olduğu ise şüphesiz. Aynı dönemde toplam vergi yükü ise yüzde 41,9’dan yüzde 40,5’e düşmüş durumda.
2014’te başlayan beyan sonrası işlemler endeksi, beş yıl içerisinde 58,9 puandan 60,9 puana çıktı. Beyan sonrası işlemler endeksindeki artışın bu denli küçük olması, bazı ülke ekonomilerindeki büyük gelişmeleri gölgelemekte.
Yeni teknolojiler, vergi idarelerine vergi ödeme süreçlerini daha verimli hale getirmek için sürekli gelişen pek çok fırsat sunuyor. Vergi idarelerinin teknolojik gelişmeleri takip etmesi ve bu gelişmeleri hem kendisinin hem de mükelleflerinin faydası için kullanması oldukça önemli. İşletmeler de yeni vergi teknolojilerini kendi süreçlerinde kullanarak vergi idarelerinin veri konusundaki artan taleplerini karşılayabilmeli.

PwC Vergi Hizmetleri Lideri Zeki Gündüz şunları dile getirdi: "2018 ve 2019 yıllarında geçerli olmak üzere KDV Kanunu’na ilave edilen Geçici 39'uncu madde ile sanayi sicil belgesi sahibi imalatçıların makina ve teçhizat alımlarına getirilen KDV istisnası Vergi Ödeme Kolaylığı Raporu’nda bu yıl Türkiye’yi 26'ncı sıraya taşımıştır. Bu Türkiye açısından son derece sevindirici bir sonuçtur. Bahse konu maddenin geçerliliği 2019 yılını da kapsadığından Dünya Bankası 2021 Raporu’nda da ilgili maddenin olumlu yansımaları devam edecektir. Ancak sonraki yıllar için kalıcı bir adım atılmazsa 2022 raporunda sert bir düşüşle karşılaşmak kaçınılmaz olacaktır. Bu sebeple, gecikmeden 2020 yılının ilk çeyreğinde bu yönde yapıcı ve kalıcı adımlar atılması Türkiye’nin yükselen trendini korumak için elzemdir."

Rapor yeni teknolojilerin özellikle stratejik olarak uygulandığında hem vergi idareleri hem de işletmeler için ciddi anlamda verimlilik artışı sağlayacağına dikkat çektiğini belirten Gündüz, "Ancak, vergi sistemlerindeki ilerlemelerin yalnızca teknolojiyle ilgili olmadığını da göz ardı etmemek lazım. Basit, tutarlı, kolay anlaşılan ve iyi yönetilen vergi sistemleri kayıtdışı ekonomiyle mücadelede oldukça önemli bir rol oynamaktadır." dedi.