Türkiye üzerindeki denetim kaldırıldı

Avrupa Konseyi Parlamenter Meclisi'ndeki (AKPM) siyasi gruplar, bugün yapılan toplantılarda, Türkiye üzerindeki denetim sürecinin kaldırılmasını savunan rapor ve buna bağlı karar tasarısını kabul ettiler. AKPM'nin yarın yapılacak genel kurul toplantısında tartışılarak oylanacak rapor ve buna bağlı karar tasarısı, Siyasi İşler Komisyonu'nda da kabul edildi. Nisan ayında yapılan genel kurul toplantıları sırasında, kapatılan DEP'in eski milletvekillerinin tutukluluk halleri gerekçe gösterilerek, Türkiye raporunun oylanması haziran ayına ertelenmişti. Siyasi grupların ve Siyasi İşler Komisyonu'nun bugün olumlu görüş bildirmesinden sonra, Türkiye için önemli sorun yaratan rapor ve buna bağlı karar tasarısının yarın yapılacak genel kurul oturumunda kabul edilmesine artık mutlak gözüyle bakılıyor. AKPM Başkanı Peter Schieder, bugün düzenlediği basın toplantısında, Türkiye'nin yaptığı son reformlara atıfta bulundu ve Ankara üzerindeki denetim sürecinin artık kaldırılmasını beklendiğini söyledi. Schieder, DGM'lerin kaldırılması ve kapatılan DEP'in eski milletvekillerinin serbest bırakılmasının memnuniyetle karşılandığını bildirdi. Denetim sürecinin kalkmasından sonraki döneme atıfta bulunan Schieder, Türkiye'den bundan sonra, seçim sisteminin değişmesi, Avrupa azınlık dilleriyle ilgili sözleşmenin onaylanması, kadınlara yönelik şiddet ve yolsuzlukla mücadele konusunda da gerekli adımların atılmasının beklendiğini bildirdi. REFORMLARA ÖVGÜ Türkiye raportörlerinin hazırladığı rapor ve buna bağlı tavsiye karar tasarısında, son üç yıl içinde Türkiye'nin insan hakları ve demokrasi alanında önemli reformlar yaptığı belirtilerek, denetim sürecinin artık kaldırılması isteniyor. Türkiye'nin sürdürdüğü reform çalışmalarına destek vermesi istenilen raporda, özellikle polis ve yargıçların eğitimiyle cezaevlerinin reformdan geçirilmesi konusunda bu yardımın yapılabileceği bildiriliyor. Raporda, Avrupa Konseyi'nin, uzmanlarını görevlendirerek, yapılacak yeni yasal düzenlemeler konusunda da Türkiye'ye yardımcı olabileceği belirtiliyor. AKPM raporunda ayrıca, Avrupa Konseyi'ne yeni üye olan ülkelerdeki anayasal düzenlemelere yardımı olan ''Venedik Komisyonu''nun Türkiye'ye de yardımcı olması isteniyor. Türkiye'de 1982 anayasasına eleştirilerde bulunulan raporda, bu anayasada, Venedik Komisyonu ile önemli reformlar yapılması çağrısında bulunuluyor. Türkiye'deki seçim sistemine eleştiriler getirilen raporda, yüzde 10'luk barajın düşürülmesi isteniyor. Raporda, askerlik sisteminde, ''vicdani ret'' veya ''alternatif hizmet'' seçeneğinin getirilmesi isteniyor. AKPM raporunda, sendikalar, siyasi partiler, örgütlenme hakkı, yerel yönetimler konusunda gerekli reformların yapılması isteniyor. Türkiye ile ilgili denetim sürecinin kaldırılması istenen raporda, bundan sonra artık ''post monitoring'' sürecine geçilmesi isteniyor. Bu süreçte, söz konusu ülkeyle ilgili raporlar yazılmasına ve konunun genel kurul oturumunda ele alınmasına gerek görülmüyor. DENETİM SÜRECİ NEDİR? Denetim süreci, genelde Avrupa Konseyi'ne yeni üye olan ülkeler için uygulanıyor ve bu ülkelerin üyelik öncesi taahhütlerini yerine getirip getirmediğini izliyor. Avrupa Konseyi'nin kurucu üyesi Türkiye'de demokratikleşme alanında sorunlar bulunduğu ve insan hakları ihlallerinin devam ettiği gerekçesiyle bu sürecin 1996 yılında başlatılması, Ankara'nın sert tepkisine yol açmıştı. AB MÜZAKERELERİ İÇİN ÖNEMLİ Türkiye üzerindeki izleme sürecinin kaldırılması, Ankara'nın AB ile tam üyelik müzakerelerinin başlaması açısından da önem taşıyor. AB yetkilileri, Avrupa Konseyi'nin izleme sürecinde olan bir ülkeyle tam üyelik müzakerelerine başlamasının zorluğuna dikkati çekiyorlar.