Türkiye-Suriye savaşı çıkar mı?
Abone olPulitzer'e aday olan ABD'li ünlü yazar bu sorunun yanıtı verdi. Dediğine göre savaş ihtimal hiç de az değil.
İNTERNETHABER - The Atlantic yazarı
Wright, Türkiye-Suriye krizindeki olası savaş senaryolarını
sıraladı. Ünlü yazara göre aslında Türkiye halihazırda savaşta... 4
sebepten dolayı da iki ülke arasında savaş çıkma ihtimali yüzde 50
gibi yüksek bir risk taşıyor.
ABD’nin önde gelen haber dergilerinden The Atlantic’in
başyazarlarından Robert Wright, Türkiye ile Suriye arasındaki
gerginliği ele aldığı “Türkiye ile Suriye neden savaşa
gidiyor” başlıklı yazısında, savaş
olasılığının yüzde 50 olduğunu belirtti ve muhtemel
senaryoları sıraladı.
TÜRKİYE İÇİN VİETNAM
OLUR
Taraf Gazetesi'nde yer alan habere göre ünlü
yazar, “İki hükümet de aslında savaş istemiyor zira
Suriye iç savaşa boğulmuş durumda, Türkiye içinse savaşa girmek,
Suriye uzmanı Joshua Landis’in de yakın zaman önce ifade ettiği
gibi “potansiyel Vietnam” olabilir. Hatta Dışişleri Bakanı Ahmet
Davutoğlu’nun Faruk Şara liderliğinde bir geçiş hükümeti kurulması
önerisi de Ankara’nın farklı alternatifler bulmak için çırpındığını
gösteriyor.” yorumunda bulundu.
SAVAŞA SEBEP OLABİLECEK 4
MADDE
Savaşların genelde, liderlerinin bunu istemediği ülkeler arasında
çıktığına vurgu yapan Wright, iki rejimin de halkı tarafından, geri
adım atıyormuş gibi görünmek istemediğini belirterek, Suriye ve
Türkiye’yi savaşa iten başka dinamikler olabileceğini söylüyor ve
bunları dört maddede şöyle sıralıyor:
» 1. Türkiye fazla vakit kaybetmeden savaşın, diğer seçenekler karşısında daha tercih edilebilir olduğuna karar verebilir. Suriye’deki iç savaş Türkiye için birçok sorun yaratıyor. Ciddi bir Suriyeli mülteci akınının yanı sıra Kürt sorunu var. Suriyeli Kürtlerin çoğunluğu, Suriye’de özerk, hatta bağımsız bir Kürt bölgesi oluşturulması için iç savaşı bir fırsat olarak kullanmayı umuyor. Türkiye de bu durumun bir salgın halinde Türkiye’deki Kürt ayrılıkçıları cesaretlendirip, Irak, Suriye ve İran’ı da içine alan bir Kürt ulusu kurma hayalini canlandıracağından endişe ediyor. Hem mülteci meselesi hem de Kürt ulusalcılığı, Türkiye’nin Suriye’deki iç savaşın bir an önce bitmesinde karar kılmasına yol açabilir.
TÜRKİYE-SURİYE SAVAŞINA ABD'DE
GİRER
» 2. Türkiye ile Suriye
arasında çıkacak bir savaş, Amerika’yı da savaşın içine çekebilir
ve ABD’nin Suriye’ye müdahalesini isteyenler için çok çekici
olabilir. Bu grup hem bazı etkili Amerikalıları hem de aralarında
bazı Arap ülkelerinin de liderleri olan Amerikalı olmayan aktörleri
içeriyor. Savaş isteyen aktörler ne kadar etkili olursa, savaş
olasılığı o kadar yükseliyor.
SURİYE TÜRK SINIRINI DÜŞMANIN CAN DAMARI
OLARAK GÖRÜYOR
» 3. Suriye, Türk sınırını gözardı etmeyi kaldıramayacağını hissediyor. Sıradan bir okur şunu sorabilir: Eğer Suriye savaş istemiyorsa ve sınırın Türkiye tarafına düşen havan topları savaşı başlatabilecekse, niçin Suriye sınırdaki top atışlarını bırakmıyor? Hatta neden Türkiye’nin tampon bölge talebine boyun eğmiyor? Cevabı basit: Suriye rejimi canı pahasına savaşıyor ve Türkiye- Suriye sınırı düşmanın can damarı olarak görülüyor. İsyancılara Türkiye üzerinden silah yardımı yapılıyor ve muhalifler sınırda bir kontrol bölgesi oluşturma çabasıyla sınır kapılarını ele geçiriyor ve buradan da kontrol alanını genişletmek istiyorlar. Suriye rejiminin konumunda herhangi bir rejimin kontrolü yeniden ele geçirmek için çabalamayacağını düşünmek mümkün mü?
TÜRKİYE ASLINDA SAVAŞTA
» 4. Türkiye bir bakıma halihazırda Suriye rejimiyle savaşta. İsyancılar sadece Türkiye üzerinden desteklenmiyor, bizzat Türkiye tarafından da destekleniyor.
Dolayısıyla Türkiye’nin topraklarına düşen toplara öfkelenmesi ironik. Suriye’den Türkiye’ye gelen mühimmattan çok daha fazlası Türkiye’den Suriye’ye gidiyor. Aradaki tek fark, Türkiye’den giden mühimmat aslına bakılırsa çok fazla insan öldürüyor.
Robert Wright’a göre bu dört maddenin hiçbiri, Suriye rejiminin
Türkiye’yle savaş istemediği gerçeğini de Türkiye rejiminin
Suriye’yle bir savaşa sıcak bakmayacağı gerçeğini de değiştirmiyor.
Ancak son tahlilde, “Bu iki gerçek o kadar da önemli
olmayabilir.”