Türkiye savaşa mı giriyor Erdoğan-Suriye iddiası
Abone olIndependent Gazetesi muhabiri Patrick Cockborn Suriye'deki güncel gelişmeleri yazdı. Suriye'de Esad yanlılarının ilerlediğini belirten Cockborn, Erdoğan'ın böyle bir durumda Suriye'ye müdahale edebileceğini iddia etti.
Independent gazetesinin Ortadoğu
muhabiri Patrick Cockborn, Suriye'de dengelerin Esad yönetimi
lehine değiştiğini ve Kürtlerin Türkiye sınırını ele geçirmek üzere
olduğunu belirtti.
"Erdoğan yenilgidense müdahaleyi seçebilir" diyen Cocborn yazısının devamında "Türkiye'nin Suriye sınırında bir Rus savaş uçağını vurmasından bir ay önce Rus askeri istihbaratı Devlet Başkanı Vladimir Putin'i, Ankara'nın bu yönde bir planı olduğuna dair uyarmıştı" ifadesini kullandı.
Patrick Cockborn'un Suriye hakkında yazdığı yazının devamı şu şekilde:
Yaşananları yakından izleyen diplomatlar, Putin'in istihbarat
servisinin uyarısını dikkate almadığını ifade ediyor. Büyük
ihtimalle Putin, Türkiye'nin Rusya'yı Suriye'de daha da kapsamlı
bir askeri operasyona itmek istemeyeceğini düşündü. Ancak 24
Kasım'da bir Türk F-16'sı, Rus bombardıman uçağını vurdu ve bir
pilotu da öldürdü. Olayda iyi planlanmış bir pusunun tüm izleri
vardı.
Türkiye Rus savaş uçağının Türk hava sahasını 17 saniye boyunca
ihlal etmesine karşılık verildiğini söylüyordu. Ancak Türk savaş
uçakları alçak irtifadan uçarak kendilerini gizlemek adına her şeyi
yapmışlardı. Rus savaş uçağını düşürmek üzere özel bir göreve
çıkmış gibi duruyorlardı.
Kore savaşından bu yana ilk kez bir Rus savaş uçağı NATO'ya bağlı
bir askeri güç tarafından düşürülmüş oldu.
Bu olay önemliydi çünkü Türkiye'nin Suriye'de devam eden savaştaki
pozisyonunu koruyabilmek için ne kadar ileri gidebileceğini
gösterdi."
SAVAŞ KRİTİK
AŞAMADA
"Rus jetinin vurulması hala geçerliliğini koruyan bir durum
çünkü o olaydan 2 ay sonra bugün kuzey Suriye'de Türkiye'nin
çıkarları hava sahası ihlallerinden çok daha ciddi bir tehdit
altında.
Suriye savaşı kritik bir aşamaya geldi. Son bir yıl içerisinde
Suriyeli Kürtler ve silahlı kolları YPG, Suriye - Türkiye sınırının
yarısını ele geçirdi.
Irak Şam İslam Devleti'nin (IŞİD) ana ikmal hattı olan Tel Abyad,
geçen yıl Haziran ayında ele geçirilmişti. ABD'nin hava desteğiyle
birlikte Kürtler birçok farklı noktada ilerleme kaydetti ve Dicle
ile Fırat arasındaki Türkiye - Suriye sınırını tamamen kontrol
altına aldı.
YPG'nin Cerablus'un batısına doğru sadece 100 km daha ilerlemesi
halinde hem IŞİD'in hem de diğer silahlı grupların ikmal hatlarını
kesmesi olası. Türkiye, YPG'nin Fırat'ın batısına geçmesinin
'kırmızı çizgisi' olduğunu açıkça dile getirdi."
YPG MANBİC'E
YAKLAŞTI
"Ancak YPG'nin de içinde bulunduğu Suriye Demokratik Güçleri Tişrin
Barajı'nı ele geçirip IŞİD'in stratejik mevzisi Manbic'i tehdit
etmeye başladığında Ankara harekete geçmedi.
Şimdiyse Suriyeli Kürtler Halep'in kuzeyindeki stratejik bölgeyi
ele geçirip Afrin'deki Kürt mevzileriyle bağlantıyı sağlama
konusunu tartıyor.
Gelecek birkaçö ay içerisinde yaşanacaklar, bölgede uzun vadeli
kazananın kim olduğunu belirleyebilir. Rus şemsiyesi altında Esad
güçleri birden fazla cephede ilerliyor.
Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın 5 yıldır devam
ettirdiği Suriye muhalefetini destekleyerek Esad'ı devirme planı
yenilgiyle burun buruna geldi.
Suriye'ye asker gönderilmesine hem ABD hem de Rusya'dan gelecek
sert tepki nedeniyle Türkiye bu tabloya bir oldu bittiyle yanıt
verebilir. Ancak asker göndermemenin karşısındaki seçenek yenilgi
ve aşağılanma olursa, Ankara harekatı tercih edebilir."
ERDOĞAN FAKTÖRÜ
"Fransız düzensiz savaş ve Ortadoğu uzmanı Gerard Challiand,
geçen hafta Erbil'de konuşurken 'Eğer Türkiye'nin lideri Erdoğan
olmasaydı, Türkler [Kuzey Suriye'ye] askeri müdahale yapmaz derdim.
Ama lider Erdoğan olduğu için sanırım yapacaklar' demişti.
"Erdoğan'ın geöen yıl ilk genel seçimlerin ardından da yaptığı gibi
işi ciddiye bindirmek gibi bir ünü var. Türkiye'deki Kürtler ile
parçalı haldeki muhalefeti karşı karşıya getirip Kasım ayındaki
seçimleri kazanmayı başarmıştı.
"Suriye'ye doğrudan askeri müdahalede bulunmak riskli. Ancak
Challiand, bu müdahaleyi gerçekleştirecek askeri kapasiteye sahip
ve Rusya tarafından da sindirilemez.
"Elbette bu müdahale kolay olmaz. Rusya'nın Suriye hava sahasında
uçan jetleri ve karada da hava savunma sistemleri var. Ancak
muhtemelen Putin'in aklında Suriye harekatının sınırlarına dair
açık ve net çizgiler vardır.
"Avrupa'da yaşayan deneyimli bir Suriyeli Kürt siyasi hareketi
lideri olan Ömer Şeyhmus, 'Suriyeli Kürtlerin anlaması gereken bir
şey var: Rusya ya da Suriye ordusu onlar için Türkiye'yle savaşa
girmez' diyor.
"PYD'nin kendi gücünü abartmaması gerektiği uyarısını yapan
Şeyhmus, Erdoğan'ın tepkilerinin öngörülemez olduğunu da
hatırlatıyor.
YPG'NİN BİR SONRAKİ ADIMI NE
OLACAK?
Ancak diğer Kürt siyasi liderleri Türkiye'nin Suriye harekatını
pek de olası görmüyor. Onlara göre bu tür bir harekat
gerçekleştirilecek olsaydı, Rus savaş uçağının düşürülmesinden önce
başlamış olurdu.
"Uçağın düşürülmesinin ardından Rusya'nın Suriye'deki hava gücünü
artırdığı ve Türkiye'ye karşı da çok daha düşmanca bir tavır
takınıp, Suriye ordusunun Lazkiye ve Halep yakınlarındaki
harekatlarına tam destek verdiği hatırlatılıyor.
"Mevcut durumda Suriyeli Kürtler hala bir sonraki adımın ne olacağı
konusunu düşünüyorlar. Oluşturdukları Rojava yarı devleti patlayıcı
bir biçimde hızla büyüdü çünkü ABD'nin IŞİD'e karşı karada bir
ortağa ihtiyacı vardı.
"Farklı zamanlarda hem Rusya hem de ABD Suriye Demokratik
Güçleri'nin Manbic'e ilerleyişine destek verdi. Suriye'nin kaotik
satranç tahtasında şu anda Kürtlerin ve Suriye ordusunun düşmanları
aynı. Ancak mevcut avantajlı pozisyonlarının sadece savaşın sonuna
kadar sürebileceğini de biliyorlar.
"Türkiye'den ciddi bir müdahale gelmediği takdirde Esad güçleri ile
müttefiklerinin savaşı kazanmakta olduğu görülüyor. Rusya'nın,
İran'ın ve Lübnan Hizbullahı'nın artan desteği ibreyi Esad'a
çevirmiş durumda.
"Bölgenin üç Sünni gücü Suudi Arabistan, Türkiye ve Katar'sa şu ana
kadar muhalifleri destekleyerek Esad'ı devirme stratejisinde
başarısız oldular.
"Bu stratejiye verilen desteğin daha ne kadar devam edebileceği de
belirsiz. Suudi Arabistan bir yandan Yemen'deki savaşa saplanmış
durumda. Diğer yandansa petrol fiyatlarının daha uzun süre 30 dolar
seviyesinde kalma riski var.
"Katar'ın Suriye stratejisini kestirmek ise daha da zor. Bir
Ortadoğu uzmanı 'Katar'ı hiçbir zaman çözemedik' diyor.
Washington'dan bir diğer uzman ise 'Katar'ın dış politikası bir
gösteriş projesi' diyor ve ülkenin yurtdışında marka değeri yüksek
binaları satın alıp Dünya Kupası'na ev sahipliği yapma emellerini
hatırlatıyor.
"HERKES KENDİNE FAZLA
GÜVENDİ"
"Suriye ve Irak'ta genelde herkes kendi eline fazla güvendi.
Yakalanan kısa süreli avantajlar, uzun vadeli başarı yanılgısına
neden oldu. Bu 2003'te Irak'ı işgal eden ABD gibi bir süper güç
için dahi geçerli, 2014'te hızla büyüyen IŞİD için de, 2016'ya
girerken Suriyeli Kürtler için de. Şu ana kadar İran'ın görece daha
avantajlı olmasının nedeni, temkinli ve adım adım politikalarını
geliştirmeleri oldu. Suriye'deki gelişmeleri tersine çevirebilecek
son bölgesel güç, doğrudan askeri müdahale kabiliyetine sahip olan
Türkiye.
Suriye - Türkiye sınırı kademeli olarak kapanırken bu seçenek
gözardı edilemez. Ancak bu olay dışında Suriye krizi o kadar
uluslararası bir boyut kazandı ki, nihai noktayı ancak ABD ve Rusya
koyabilecek duruma geldi."