Türkiye Rusya'ya yaptırım uygulayacak mı? Çavuşoğlu açıkladı
Abone olDışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, Rusya ile Ukrayna arasındaki savaşta taraf olmak zorunda olmadıklarını, ilkesel tutum sergilediklerini belirtti.
Rusya'nın Ukrayna'yı işgali sonrası dünya kamuoyundan birçok
tepki geldi. Batılı ülkeler yaptırım ve Ukrayna'ya silah yardımı
kararı alırken, bazı ülkeler de tarafsız kalmayı ve insani yardım
göndermeyi tercih etti.
Tüm dünyayı geren savaş krizinde tarafsız kaldığını açıklayan Türkiye, iki ülkenin de müzakere etmesi için yoğun diplomatik çabalarını sürdürüyor.
Çavuşoğlu: "Saldırıdan 1 gün önce Cumhurbaşkanımız,
Putin ile görüştü"
Habertürk canlı yayınında konuşan Dışişleri Bakanı Mevlüt
Çavuşoğlu, Ukrayna'da gerginliğin sürekli arttığını
belirterek, "Saldırıyla ilgili endişelerimiz artınca özellikle
her iki ülke nezdinde de temaslarımız oldu. Bu saldırı başlamadan 1
gün önce sayın Cumhurbaşkanımız Putin'le görüşmüştü telefonla. İki
lideri bir araya getirme düşüncesini iletmişti" dedi.
"24 saatlik insani ateşkes için
çabalıyoruz"
Bakan Çavuşoğlu, Rus ve Ukrayna heyetlerinin yarın planlanan
müzakerelerinin bir gün ertelenebileceğini belirterek şu ifadeleri
kullandı:
"Ukrayna'ya Rusya'nın saldırması tüm dünyayı şoke etti. Kuzey,
güney, doğu, batıdan Kiev'e kadar saldırısı oldu. Önemli şehirlerde
çatışma ve saldırılar devam ediyor. Doğuda şehirler kuşatılmış
durumda. Çatışma hali halen devam ediyor."
"Savaşla ilgili önceden kestirimde bulunmak, kesin tahminde bulunmak zordur. Rusya kısa bir süre içinde önemli şehirleri ele geçirmeyi planlıyordu. Özellikle bir çatışma, sokak savaşına dönüştüğü zaman, Libya'da da bu endişeyi paylaşıyorduk. Trablus'a yönelik saldırı durdurulmasaydı sokak savaşına dönüşecekti. Sokak savaşının ne zaman biteceği belli olmaz. Tabii bu savaş başladıktan sonra biz savaşın tamamen durdurulması, ateşkesin tesis edilmesi konusunda çok çaba sarfettik. Savaş durdurulmayacaksa en az 24 saatlik insani ateşkes konusunda çaba sarf ettik, halen çaba sarf ediyoruz. İki ülke nezdinde, uluslararası toplum nezdinde girişimlerimiz oldu. BM ve AGİT Genel Sekreteri ile. Çağrılar oldu. Daha sonra Fransa devreye girdi."
"Müzakere için telkinde bulunduk"
"İki ülke arasında müzakerelerin başlamasını telkinlerimizi
ilettik. En son Ukrayna'ya yerin önemli olmadığını, elbette
İstanbul'u Ukrayna tercih ediyordu. Biz memnuniyetle ev sahipliği
yaparız ama şu aşamada yerin önemi yok. Orta yol buldular. Sınırın
Belarus kenarında, nehrin kenarında ilk görüşmeyi yaptılar."
"Müzakereler ateşkes ile sonuçlanmalı"
"Şu anda taraflarla görüşüyoruz, genel bilgi alıyoruz. Son
yaptıkları açıklamada bunu gizli götüreceklerini söylediler. İlk
toplantıdan bir netice çıkmadığını biliyoruz. Sonuçta müzakere
heyetine katılanları tanıyoruz. Oradan alınan mesajlar liderler
düzeyine, başkentlere taşındı. İkinci toplantı konusunda zemin
yokluyorlar. Biz olmasını arzu ederiz ama öyle görünüyor ki yarınki
toplantı bir iki gün ertelenebilir. Bundan sonra müzakerelerin
sonuç odaklı olmasını arzu ediyoruz. Ateşkesle sonuçlanacak
müzakere olması lazım."
"Siyasi konuları müzakere etme bakımından yeterince zamanları olacaktır. Şimdi acil olan ateşkes. Çatışmalar, bombardımanlar devam ederken bir netice çıkmaz. Önce ateşkes diyoruz."
"Türkiye taraf tutmak zorunda değil"
"Sonuçta Türkiye taraf tutmak zorunda değil. Elbette NATO üyesi.
NATO'nun kararlarına uyan ve katkı sağlayan ülke. Türkiye ilkesel
tutum sergiliyor. Görüş ayrılıklarına rağmen her iki ülkeyle
işbirliğini geliştiren ülkeyiz. Savaş olduğu zaman taraf tutmak
zorunda değiliz; tam tersi savaşın sona erdirilmesinde her iki
tarafta eşit bir şekilde diyalog kurabilen ülkeyiz. Taraf tutma
lüksümüz yok. Bir şey yanlışsa onu söylemek durumundayız. Rusya'nın
saldırısı uluslararası hukukun ihlalidir. Şu anda insani dramlar
var. Bu yanlışları kim yaparsa yapsın biz bunu açıkça söyleriz.
Başka krizlerde de ilkesel tutumumuzu sergiledik."
"Türkiye'nin tavrında çelişki yok"
"Burada Türkiye'nin takındığı tavırda çelişki yok. BM Güvenlik
Konseyi'ne giden karar tasarısında biz eş sunucuyduk. Aynı şekilde
BM Genel Kurulu'nda bir acil özel oturum başladı. 2 Mart'ta
Rusya'nın Ukrayna konusu konuşulacak. Burada da taslak karar
tasarısını yazan grubun içinde olduk. NATO'da tavrımız açık ve net.
Aynı şeyi Avrupa Konseyi'nde yaptık. 23 Şubat'ta tepkimizi gösteren
Ukrayna'yı destekleyen karara biz de destek verdik."
"İlkesel tutumumuzun sebebini anlatıyorum. 24 Şubat'ta yine saldırıdan sonra Rusya'ya yönelik kınama, ağır ifadeler içeren, yaptırım olabileceği ifade eden tasarıya evet dedik. 25 Şubat'taki karara neden çekimser oy kullandık? O kararda Rusya'nın temsil hakkı sona erdiriliyor. Rusya'nın o örgütteki temsil hakkını askıya alan ya da tamamen kaldıran bir girişim var mı? Bu kadar diyalogdan, müzakereden bahsettik. Sonuçta Rusya'nın buradan atılması demek Rus vatandaşların AİHM'e gidememesi demektir. Buradan bağları kopardığınız zaman bunun faydası ne olacak? İkinci seçenek ortak tamamlayıcı sürecin başlatılması. Yoğun ve etkin diyaloğun başlatılması. Bu seçenek maalesef tercih edilmedi."
"Bundan da netice alınamazsa ondan sonra belki askıya alınması. Sonuçta diyaloğun kopmaması için, İnsan Hakları Konseyi'nde oturum olacak. Orada da karar tasarısının içindeyiz. Sonuçta tüm platformda ilkeli şekilde tutum sergilerken diyaloğun kopmasını istemediğimiz için ilkeli şekilde çekimser oy kullandık."