Türkiye İslamcı mı oluyor?
Abone olTürkiye büyüteç altında. Türban, kapatma davası ve Ergenekon'a batı nasıl bakıyor? İngiltere'den Türkiye ilginç bakış açısı.
İngiliz Independent gazetesi, soru ve cevaplarla
Türkiye’deki durumu ele aldığı haberinde, “Laiklik tehlikede mi?”
sorusuna hem ‘evet’, hem ‘hayır’ yanıtını verdi.
EVET LAİKLİK TEHLİKEDE
Independent, ‘laiklik tehlikede’ cevabının gerekçelerini şöyle açıkladı: “Türkiye’de laikliğin kökleri zayıf. Erdoğan laikliğin ne demek olduğunu anlamamış görünüyor ve sürekli laikliğin bireyler için değil devletler için olduğunu söylüyor. Laik Türkiye, hep okullar ve diyanet aracılığıyla vatandaşlarına Sünni İslamı dayattı.”
HAYIR TEHLİKEDE DEĞİL
‘Hayır’ cevabının gerekçeleri ise şöyle: “Türkiye’de laiklik tehdit altında değil. Çünkü Türklerin sadece yüzde 10’u şeriat yasalarını destekliyor ve bu kişilerin oranı azalıyor. Türklerin çoğu AKP’yi refah sözü verdiği için destekledi. Sözünü tutamazsa halk AKP’yi iktidardan uzaklaştıracak.”
ERGENEKON KAPATMA DAVASININ İNTİKAMI
Geçtiğimiz hafta polisin ülke tarihinde ilk kez iki emekli orgenerali darbe planlamakla suçlayarak gözaltına aldığını belirten gazete, “Laik kesimler bunun AKP’nin kapatma davasının intikamını alma çabası olduğunda ısrar ediyor.
REFORMCU TAVIR YERİNE İKTİDAR SARHOŞLUĞU
Independent, AKP’nin iktidara geldikten sonraki üç yıl içinde Türkiye tarihinin en radikal reformlarını gerçekleştirdiğini belirterek şöyle devam ediyor: “Ancak 2004’ten sonra reformlar durma noktasına geldi. Reformcu tavır yerini Türkiye’de iktidar sarhoşu sağ partilere özgü ‘halkın iradesi’ söylemine bıraktı. AK Parti tüm kesimlerin haklarını desteklediğinde ısrar ediyor. Fakat partinin Şubat’ta üniversitelerde türbanı kaldırma girişimi, bazı hakları diğerlerinden daha önemli gördüğünü gösterdi. Laikler, AKP’nin devlet kadrolarını kendi yandaşlarıyla doldurmasından yakınıyor. Bunda haklılar. Laik çizgideki gazeteler televizyonda alkolü yasaklama, barların kent dışına çıkarılması, toplumda muhafazakar anlayışın hakim kılınması çabalarıyla ilgili haberlerle dolu. Anketlerin çoğu tarafından desteklenmese de başörtü takanların sayısının eskiye oranla arttığı yolunda bir inanış da var.”
BATI AKP’NİN YANINDA
Independent, “Batı kimin yanında?” sorusuna ise şöyle cevap veriyor, “Türkiye’deki gerilimde Batı AKP’nin yanında yer alma eğiliminde. Hatta bazen daha da ileri gidiyorlar. Avrupa Komisyonu’nun genişlemeden sorumlu yetkilisi bu yılın başlarında Türkiye’de ‘otoriter laiklerlerle’ ‘Müslüman demokratlar’ arasında bir mücadele yaşandığını söyledi.”
KRİZ ÜÇ ŞEKİLDE SONUÇLANABİLİR
Gazetenin krizin nasıl sonuçlanabileceğiyle ilgili değerlendirmesi ise şöyle: “Uzmanlara göre, kriz üç şekilde sonuçlanabilir. En zayıf ihtimal, Türkiye’de tam bir otoriter rejime dönülmesi. Çok daha olası bir sonuç ise AKP ile devlet arasında her an bozulabilecek bir ateşkesin imzalanarak yakın gelecek için reform umutlarının sona ermesi. Liberaller ise AKP’nin şunun farkına varması beklentisinde: AKP’nin istediği özgürlükler, ancak istemediği özgürlükleri güvence altına almasıyla güvence altına alınabilir. Bu görüştekilere göre, Türkiye’nin ihtiyacı olan şey, son darbeden sonra halka dayatılan anayasanın değiştirilmesi ve devletin savunulmasını bireylerin haklarının savunulmasının üstünde gören hukuk sistemine son verilmesi.”
EVET LAİKLİK TEHLİKEDE
Independent, ‘laiklik tehlikede’ cevabının gerekçelerini şöyle açıkladı: “Türkiye’de laikliğin kökleri zayıf. Erdoğan laikliğin ne demek olduğunu anlamamış görünüyor ve sürekli laikliğin bireyler için değil devletler için olduğunu söylüyor. Laik Türkiye, hep okullar ve diyanet aracılığıyla vatandaşlarına Sünni İslamı dayattı.”
HAYIR TEHLİKEDE DEĞİL
‘Hayır’ cevabının gerekçeleri ise şöyle: “Türkiye’de laiklik tehdit altında değil. Çünkü Türklerin sadece yüzde 10’u şeriat yasalarını destekliyor ve bu kişilerin oranı azalıyor. Türklerin çoğu AKP’yi refah sözü verdiği için destekledi. Sözünü tutamazsa halk AKP’yi iktidardan uzaklaştıracak.”
ERGENEKON KAPATMA DAVASININ İNTİKAMI
Geçtiğimiz hafta polisin ülke tarihinde ilk kez iki emekli orgenerali darbe planlamakla suçlayarak gözaltına aldığını belirten gazete, “Laik kesimler bunun AKP’nin kapatma davasının intikamını alma çabası olduğunda ısrar ediyor.
REFORMCU TAVIR YERİNE İKTİDAR SARHOŞLUĞU
Independent, AKP’nin iktidara geldikten sonraki üç yıl içinde Türkiye tarihinin en radikal reformlarını gerçekleştirdiğini belirterek şöyle devam ediyor: “Ancak 2004’ten sonra reformlar durma noktasına geldi. Reformcu tavır yerini Türkiye’de iktidar sarhoşu sağ partilere özgü ‘halkın iradesi’ söylemine bıraktı. AK Parti tüm kesimlerin haklarını desteklediğinde ısrar ediyor. Fakat partinin Şubat’ta üniversitelerde türbanı kaldırma girişimi, bazı hakları diğerlerinden daha önemli gördüğünü gösterdi. Laikler, AKP’nin devlet kadrolarını kendi yandaşlarıyla doldurmasından yakınıyor. Bunda haklılar. Laik çizgideki gazeteler televizyonda alkolü yasaklama, barların kent dışına çıkarılması, toplumda muhafazakar anlayışın hakim kılınması çabalarıyla ilgili haberlerle dolu. Anketlerin çoğu tarafından desteklenmese de başörtü takanların sayısının eskiye oranla arttığı yolunda bir inanış da var.”
BATI AKP’NİN YANINDA
Independent, “Batı kimin yanında?” sorusuna ise şöyle cevap veriyor, “Türkiye’deki gerilimde Batı AKP’nin yanında yer alma eğiliminde. Hatta bazen daha da ileri gidiyorlar. Avrupa Komisyonu’nun genişlemeden sorumlu yetkilisi bu yılın başlarında Türkiye’de ‘otoriter laiklerlerle’ ‘Müslüman demokratlar’ arasında bir mücadele yaşandığını söyledi.”
KRİZ ÜÇ ŞEKİLDE SONUÇLANABİLİR
Gazetenin krizin nasıl sonuçlanabileceğiyle ilgili değerlendirmesi ise şöyle: “Uzmanlara göre, kriz üç şekilde sonuçlanabilir. En zayıf ihtimal, Türkiye’de tam bir otoriter rejime dönülmesi. Çok daha olası bir sonuç ise AKP ile devlet arasında her an bozulabilecek bir ateşkesin imzalanarak yakın gelecek için reform umutlarının sona ermesi. Liberaller ise AKP’nin şunun farkına varması beklentisinde: AKP’nin istediği özgürlükler, ancak istemediği özgürlükleri güvence altına almasıyla güvence altına alınabilir. Bu görüştekilere göre, Türkiye’nin ihtiyacı olan şey, son darbeden sonra halka dayatılan anayasanın değiştirilmesi ve devletin savunulmasını bireylerin haklarının savunulmasının üstünde gören hukuk sistemine son verilmesi.”