Türkiye gerçekten ABD'nin müttefiki mi?
Abone olDünya basınında Türkiye hakkında yayımlanan analizlere bir yenisi eklendi. Yazıda Türkiye'nin yeni bir model olduğu kaydedildi.
ABD gazetesi Washington Post'da çıkan bir yazıda, "AK
Parti'nin 8 yıllık iktidarı süresince, Türkiye'nin, ABD'nin idare
etmek zorunda kalacağı 21'inci yüzyılın dolambaçlı ilişkilerinin
bir modeli haline geldiği" yorumunda bulunuldu.
Gazetede, Jackson Diehl imzalı, "Wikileaks belgeleri 21'inci yüzyıl Türkiyesini nasıl yakalıyor?" başlıklı yazıda, Dışişleri Bakanı Ahmet Davutoğlu'nun, geçen haftaki Washington ziyareti sırasında Washington Post'a verdiği mülakattan alıntılar da yapılıyor.
"Davutoğlu'nun, İsrail'in Mavi Marmara gemisine düzenlediği saldırıyla 11 Eylül saldırılarının mukayese edilebileceğini söylediğini" belirten Diehl, Davutoğlu'nun, "(İsrail'in saldırısı hakkında) Bu, Türkiye'nin 11 Eylülüydü" ifadesini kullandığını kaydetti.
Gazeteye göre Davutoğlu, 11 Eylül saldırılarında 2 bin 900, Mavi Marmara saldırısında ise 9 kişinin hayatını kaybettiğinin hatırlatılması üzerine, "Rakamları kastetmiyorum. Türkiye'deki psikolojik şoku ifade etmeye çalışıyorum. Vatandaşlarımız yabancı bir ordu tarafından öldürüldüler" diye konuştu.
MASUM SİVİLLER DEĞİLDİ
Yazısında Diehl, "Aslında bu o kadar basit değil. Gemideki
Türkler, masum siviller değildi, çatışma peşinde olan militanlardı;
teröristler tarafından değil, ilk başvuru silahları gaz bombası ve
boya fışkırtan silahlar olan profesyonel askerler tarafından
öldürüldüler. Dolayısıyla Davutoğlu'ndan, Türk hükümetiyle Obama
yönetimi arasında uyumsuzluk olması için ciddi bir sebebin
bulunmadığı şeklindeki ana mesajını duymak biraz kulak
tırmalayıcıydı" ifadelerini kullandı.
"TÜRKİYE HALA MÜTTEFİK Mİ?
Davutoğlu'nun, "20 aydan fazla süre boyunca mükemmel ilişkilerimiz oldu ve stratejik müttefikler olarak bu ilişkileri korumalıyız" dediğini aktaran Diehl, şöyle devam etti:
"Türkiye, NATO'nun bir üyesi, Afganistan ve Irak'taki operasyonlar için hayati önem taşıyan Amerikan askeri üslerine ev sahipliği yapıyor ve Amerikan silahlarının büyük bir müşterisi. Ancak Türkiye hala gerçekten bir müttefik mi? Wikileaks'in sızdırdığı Dışişleri Bakanlığı belgelerinin bazıları gösteriyor ki bu, art arda iki Amerikan yönetiminin üzerinde uğraştığı bir soru. Türkiye, 'ılımlı İslamcı' AK Parti'nin 8 yıllık iktidarı sırasında, ABD'nin idare etmek zorunda kalacağı 21'inci yüzyılın dolambaçlı ilişkilerinin bir modeli tarzında bir şey haline geldi.
Türkiye, güvenilir biçimde Batı'nın yanında duran
otoriter bir devletti. Şimdi canlanan bir ekonomiye, büyük
jeopolitik hırslara sahip bir demokrasi. Halk desteğinin gücü,
Başbakan Recep Tayyip Erdoğan'a, Kabil'e Türk askerleri
konuşlandırırken ve terör örgütü PKK'yla mücadelesine yardım için
ABD'ye güvenirken, ABD'nin İran politikasının altını oyacak, Sudan
ve Suriye'de ABD karşıtı Müslüman diktatörlerle ilişkileri
geliştirecek ve İsrail'i düşman olmaya yakın bir konuma sokacak
güveni verdi".
OSMANLI TOPRAKLARINDA YENİDEN
LİDER OLABİLİR Mİ?
HABERİN DEVAMI İÇİN DİĞER SAYFAYA
GEÇİNİZ...
ÇÜRÜMETKE OLAN OTOKRASİ
"Ortadoğu'da hala, Amerikan stratejik çıkarlarını sessizce
desteklerken, çürümekte olan otokrasisini modernleştirmeyi reddeden
Mısır Cumhurbaşkanı Hüsnü Mübarek gibi liderlerin
olduğunu" kaydeden Diehl, "Başbakan Erdoğan,
bölgenin güç simsarı olmak için bunu bir fırsat olarak
görüyor" ifadesini kullandı.
ABD'nin Ankara Büyükelçiliğinin bu yıl içinde gönderdiği bir Wikileaks belgesinde, "Türkiye, ekonomik başarısı, gücü ve insanların çıkarları için harekete geçmedeki istekliliği sayesinde Ortadoğu nüfusu içinde oluşan sözde hayranlığa dayanarak, demokratik olmayan rejimlerin üzerinde, 'Arap sokaklarına' erişiyor" dendiğini belirten Diehl, "dolayısıyla İsrail hakkındaki aşırı kızgın söylemin arkasında tutku olduğu kadar, hesaplamanın da bulunduğunu" ileri sürdü.
Wikileaks belgelerinde Davutoğlu hakkında "son derece
tehlikeli", "Yeni Osmanlıcı, İslamcı hayalleri arasında kaybolmuş"
tanımlamalarının bulunduğunu söyleyen Diehl, "Davutoğlu'nun,
hakkındaki bu tanımlamaların yayımlanmasından birkaç saat sonra
Washington'a geldiğinde, ABD Dışişleri Bakanı Hillary Clinton'ın
özrünü kabul ettiğini ve hasarın boyutunu düşürme gayreti içinde
olduğunu" belirtti.
NİÇİN TÜRKİYE, ESKİ OSMANLI TOPRAKLARINDA LİDERLİĞİNİ
YENİDEN İNŞA ETMESİN?
Davutoğlu'nun, "(ABD) Büyükelçiliğinin en azından bir bölümünü benimsediğini" öne süren Diehl, Davutoğlu'nun, "İngiltere'nin, eski sömürgeleriyle kurduğu Commonwealth'in (İngiliz Uluslar Topluluğu) varlığını" hatırlatarak, "Niçin Türkiye, Balkanlar, Ortadoğu ve Orta Asya'daki eski Osmanlı topraklarında liderliğini yeniden inşa etmesin?" dediğini belirtti.
Diehl, yazısına şöyle devam etti:
"ABD'nin bu süratle değişen ortağa dair analizlerindeki duygu yüklü sallanışları takip etmek büyüleyici. Erdoğan, eski Amerikan büyükelçisi Eric Edelman tarafından iğneleyici biçimde, 'kendi yolunda giden otoriter bir huya' sahip kişi olarak tanımlanıyor. Sonraki Amerikan büyükelçilerinden James Jeffrey de Erdoğan'ın 'İsrail'den nefret ettiğini' ve 'bölgesel otorite kurma gayretinin, tek bir kaydadeğer başarı sağlamadığı' tespitinde bulunuyor. Bununla birlikte, belgeler, Erdoğan'ın siyasi yeteneklerine ve Türkiye'nin Lübnan, Pakistan ve hatta Suriye'deki rolüne hayranlığı da içeriyor.
Aslında, 'Arap sokaklarının' muhtemel lideri Erdoğan, Hizbullah lideri Hasan Nasrallah gibi rakiplerden çok daha çekici görünüyor. Neticede Türkiye, Avrupa ticareti ve yatırımına bağımlı durumda, demokratik bir Irak, nükleer güç olmayan bir İran ve Afganistan'da başarılı bir NATO istiyor. Hala İsrail'i tanıyor. İşin esasında hakiki bir Müslüman demokrasi, bu, onun daha zor, hem de bir şekilde, eskiden olduğundan daha fazla müttefik olduğu anlamına geliyor".
JEFFREY'DEN İLGİNÇ SÖZLER
Büyükelçi Jeffrey'nin, bir Wikileaks belgesinde, "Günün
sonunda, nüfusu ilerleyen bir Türkiye ile yaşamak zorundayız. Bu
durum, konudan konuya yaklaşımı ve Türkiye'nin sıklıkla kendi
yolunda gideceğini kabul etmeyi gerektiriyor. Mevcut siyasi
liderler kadrosunun, yıkıcı bir drama ve retoriğe özel bir tutkusu
var, ancak ufukta daha iyi birini görmüyoruz ve Türkiye, dünya
çapındaki 'Batılı' kurumlar, güçler ve yönelimler ile Ortadoğu
kültürü ve dininin karmaşık bir karışımı olmaya devam
edecek" dediğini belirten Diehl, "Davutoğlu'nun
sırıtmasına şaşırılmamalı. Neticede, ABD Dışişleri'nin raporları,
yeni Türkiye'yi iyi yakalamış" ifadesini kullandı.