Türkiye Bush'u yarın karşılıyor
Abone olAnkara ve İstanbul'daki bombalı günün ardından ABD Başkanı Bush yarın Türkiye'ye geliyor. Eşi Laura Bush ile geleceği duyurulan Bush'un programı ise şöyle...
ABD Başkanı George Bush, NATO zirvesinden önce temaslarda
bulunmak üzere yarın akşam eşi Laura Bush ile Ankara'ya geliyor.
Bush'a Ankara'daki temaslarında, Dışişleri Bakanı Colin Powell ve
Ulusal Güvenlik Danışmanı Condoleezza Rice eşlik edecek. İrlanda'da
bugün yapılacak AB-ABD toplantısına katıldıktan sonra Ankara'ya
gelecek Bush, buradaki temaslarına 27 Haziran'da başlayacak. Bu
çerçevede Cumhurbaşkanı Ahmet Necdet Sezer ile Çankaya Köşkü'nde,
Başbakan Recep Tayyip Erdoğan ile Başbakanlık Konutu'nda görüşecek
Bush, Anıtkabir'i de ziyaret edecek. Bush, onuruna verilecek öğle
yemeğinden sonra İstanbul'a hareket edecek. Bush'un kısa süreli
Ankara ziyaretinde, ikili ilişkilerin yanı sıra Irak ve Irak'ın
kuzeyindeki terör örgütü varlığı, Kıbrıs, Türkiye'nin AB süreci,
ABD'nin küresel savunma stratejisi, NATO zirvesi, Ortadoğu ve
Afganistan gibi konuların ele alınması bekleniyor. Gündemin en
önemli maddelerinden birini Irak'ın kuzeyindeki terör örgütü
varlığı oluşturacak. Görüşmelerde, Türkiye'nin, terör örgütünun
bölgeden bertaraf edilmesine yönelik beklentileri bir kez daha
hatırlatılacak ve ABD'nin bu konuda somut adım atmasının beklendiği
ifade edilecek. Amerikan yönetiminden bu konuda ''söylem ve
kararlarla uygulama arasında daha fazla tutarlılık'' istenecek.
Temaslarda Türk tarafı, Irak ve bu bağlamda Kerkük konusundaki
hassasiyetlerini vurgulayacak, ayrıca Türkmenlerin yönetimde
ağırlıkları oranında temsil edilmeleri gerektiği görüşünü dile
getirecek. Türkiye-AB ilişkilerinin de gündeme geleceği
görüşmelerde, Bush'un İrlanda temasları hakkında Ankara'ya bilgi
vermesi ve ABD'nin Türkiye'nin AB sürecine gösterdiği desteği
yinelemesi bekleniyor. Kıbrıs konusunda jest bekleyen Türkiye,
Başkan Bush'dan, Amerikan yönetiminin Kıbrıs'ta 24 Nisan'da
düzenlenen referandumlardan sonra dile getirdiği KKTC'ye destek
taahhütlerine netlik kazandırmasını isteyecek. Bush'un Türkiye'yi
ziyareti sırasında, KKTC'ye yönelik finansal destek paketinin
açıklanması da olasılık dahilinde görülüyor. TÜRKİYE-ABD İLİŞKİLERİ
İki ülke, Türkiye'nin 1952'de NATO'ya üye olmasından bu yana yakın
müttefiklik ilişkileri içinde bulunuyor. Soğuk Savaş döneminde
Sovyet tehdidine karşı, bazı dönemlerde ekonomik yardımlar olsa da
genelde askeri işbirliğine dayalı yürütülen ilişkiler, ''stratejik
ortaklık'' düzeyinde tanımlanıyordu. Soğuk Savaş sona erdikten
sonra, Türkiye'nin ABD için öneminin azaldığı ve ''stratejik
ortaklığın'' sona erdiği gibi görüşler ortaya atıldı, ancak kısa
zaman sonra güçlü Türkiye-ABD ilişkilerinin, yeni dünya düzeninde
de her iki ülkenin çıkarına olduğunu söyleyenlerin sayısı arttı.
Türkiye, jeopolitik konumu nedeniyle ABD için her zaman kilit
ülkeler arasındaki konumunu korurken, yeni dönemde patlak veren
köktendinci terörizm, kitle imha silahlarının yayılması sorunu,
Körfez Savaşları, etnik sorunlara dayalı çatışmalar, çevresel
sorunlar gibi konular, iki ülke arasındaki işbirliğini farklı
boyutlara taşıdı. ABD, Türkiye'nin AB üyeliğini desteklediğini de
birçok kereler dile getirdi. İki ülke arasında geçen yıl Irak
savaşından önce patlak veren tezkere krizi, ilişkilerdeki
''stratejiklik ortaklık'' kavramının ilk kez sorgulanmasına yol
açmıştı. Özellikle ABD Savunma Bakanı Paul Wolfowitz'in,
Genelkurmay'ın Irak savaşında ABD'ye destek konusunda ''liderlik
göstermediği'' yönündeki eleştirileri ve temmuz ayındaki
Süleymaniye kriziyle iki ülke arasındaki gerginlik tırmanmıştı.
Dışişleri Bakanı ve Başbakan Yardımcısı Abdullah Gül ve Dışişleri
Bakanlığı Müsteşarı Büyükelçi Uğur Ziyal'ın geçen yaz ABD'ye ayrı
ayrı yaptıkları ziyaretler, ilişkilerdeki gerginliğin azalmasına
yardımcı olmuş, iki ülke ilişkilerinde yeni bir işbirliği zemini
yaratmıştı. Bu dönemde Irak'a Türk askeri gönderilmesi konusu
tekrar gündeme gelmiş, ancak Iraklı grupların olumsuz tepkileri
nedeniyle Türkiye, asker göndermekten vazgeçmişti. ABD'den
Türkiye'ye yönelik kredi anlaşması da bu dönemde imzalanmıştı.
Türkiye'nin Irak'ın yeniden yapılanmasına ne gibi katkılarda
bulunabileceği yönündeki önerileri de Amerikan yönetiminde
memnuniyet yaratmış, ABD, Irak'ta açılan ihalelere katılacak
ülkeler arasına Türkiye'yi de dahil etmişti. Son dönemde ABD'nin
Türkiye'den yeni askeri talepleri yönünde basına çıkan ve bir kısmı
resmi makamlarca da doğrulanan talepler, bazı Amerikalı
yetkililerin hala ''stratejik ortaklıktan'' söz etmesi, geçen yılki
gerilimin büyük ölçüde azaldığını gösteriyor. Başbakan Recep Tayyip
Erdoğan'ın şubat ayında ABD'ye yaptığı ziyaret de Türk tarafına,
özellikle Irak ve Kıbrıs konularındaki taleplerini dile getirme
fırsatı vermesi açısından faydalı olarak kabul ediliyor. Türkiye'yi
ziyaret eden son ABD Başkanı, Bill Clinton. Clinton, 15-19 Kasım
1999 tarihleri arasında Türkiye'yi ziyaret etmiş, özellikle, 17
Ağustos depreminden sonra İzmit'teki Doğukışla Çadırkenti'ni
ziyaretinde Erkan bebeği kucağına alıp severken basına yansıyan
görüntüler, Türkiye'nin yanı sıra dünyada büyük ilgi uyandırmıştı.
ANKARA'DA YOĞUN GÜVENLİK ÖNLEMLERİ Ankara'da Bush'un ziyareti
sırasında geniş güvenlik önlemleri alınırken, kentte 13 bin
civarında polisin izinleri kaldırıldı. Edinilen bilgiye göre,
Ankara Esenboğa Havalimanı'na saat 21.00 civarında gelmesi beklenen
Bush, herhangi bir açıklama yapmadan apronda hazır bekleyen makam
arabasına alınacak. Havalimanından çok sayıda koruma aracı ve
eskortlar eşliğinde Hilton Oteli'ne gidecek olan Bush'un
güzergahına çevik kuvvet ve özel harekat timleri yerleştirilecek.
Bush'un hangi güzergahı izleyeceği, son dakikada belirlenecek.
Bush'un yer alacağı makam aracının bir benzerinde de dublörü yola
çıkarılacak ve bu araç farklı bir güzergah izleyecek. Bush'un bir
gece kalacağı Hilton Oteli'nde 250 oda rezervasyonu yapılırken,
güvenlik amacıyla Hilton Oteli'nin diskosunun kapatılması, Sheraton
Otel'in yan tarafındaki inşaat çalışmalarının durdurulması
öngörüldü. Bush'un Ankara'daki temaslarını tamamlamasının ardından
İstanbul'a hareketi sırasında da bazı noktalarda polis
helikopterleri hazır bekleyecek. Ankara ve İstanbul'da dün meydana
gelen patlamalardan sonra, güvenlik önlemlerinin daha da
artırılması olasılık dahilinde. Dışişleri Bakanı ve Başbakan
Yardımcısı Abdullah Gül, dün Hilton Oteli yakınlarındaki saldırıyla
ilgili olarak, ''Türkiye yeteri kadar güçlü ve güvenli bir ülkedir.
Bunlar her yerde oluyor. Londra'da, Washington'da da oluyor. Her
türlü güvenlik tedbirleri alınmıştır'' diye konuşmuştu. Amerikan
Büyükelçiliği'nden bir yetkili de Bush'un programında bir
değişiklik olmadığını açıklamıştı.