Türkiye Bergamada mahkum

Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi (AİHM), Bergamalıların açtığı davada Türkiye'nin toplam 945 bin avro tazminat ödemesine karar verdi.

Mahkeme, Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi'nin (AİHS) özel ve aile hayatına saygıyla ilgili 8. maddesi ve adil yargılama hakkıyla ilgili 6. maddesinin ihlal edildiği görüşüne vardı.

AİHM'nin kararının duyurulduğu basın açıklamasında, sözleşmenin 41. maddesine göre başvuru sahibi 315 kişinin her birine 3 bin avro olmak üzere toplam 945 bin avro, ayrıca davacılara mahkeme masrafı için toplam 5 bin avro ödenmesine karar verildiği bildirildi.

Açıklamada, Eurogold madencilik firmasına 1992 yılında altın çıkarma izni verildiği, bu iznin 10 yıl geçerliliği olduğu ve 1994'te de Çevre Bakanlığı'nın şirkete Ovacık'ta altın madeni işletme izni verdiği hatırlatıldı.

Bergamalı davacıların, şirketin altın çıkarmada siyanür kullanmasının yerel ekosistemi tahrip ettiğini ve sağlık açısından tehlike oluşturduğunu belirttiğine yer verilen açıklamada, ürkiye'deki dava süreci anlatıldı ve 1998 yılında AİHM'ye başvuru apıldığı belirtildi.

AİHM kararında, 8. maddeye göre, yetkililerin davacıların korunmasına yönelik tedbirleri almadığı, böylece Türkiye'nin özel ve aile hayatını saygı hakkını garantiye alma yükümlülüğünü yerine getiremediği kaydedildi.

Mahkeme, 6. maddenin 1. fıkrasına göre de, Türk yetkililerin İzmir dare Mahkemesi'nin 15 Ekim 1997 tarihinde aldığı ve Danıştay'ın 1 Nisan 1998 tarihinde onadığı yürütmeyi durdurma kararını zamanında yerine getirmediğini, bu nedenle sözleşmenin ihlal edildiğini belirtti.

Davaya bakan 7 kişilik yargıç ekibinde Rıza Türmen'in yanı sıra Jean-Paul Costa (Fransız-mahkeme başkanı), Andras Baka (Macar), Ireneu Cabral Barreto (Portekiz), Volodymyr Butkeviç (Ukraynalı), Danute Jociene (Litvanya), Dragoljub Popoviç'de(Sırbistan-Karadağ) yer aldı.

AİHM, daha önce de benzer bir davayı ele almış, 10 Kasım 2004 tarihinde, ''Bergama-Ovacık Madeni'nde, Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi'nin adil yargılanma hakkını koruyan 6/1. maddesi ile yine Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi'nin özel ve aile yaşamına saygı hakkını koruyan 8. maddesinin ihlal edildiğine'' karar vermişti.

Kararla ilgili Türk hükümetinin AİHM Büyük Dairesi nezdinde yaptığı itiraz reddedilmiş ve karar 30 Mart 2005 günü kesinleşmişti.