Türkiye Avrupa'nın en yoksulu

Devlet İstatistik Enstitüsü, Avrupa Karşılaştırma Programı'na katılan 32 ülke için satınalma gücü paritesine göre kişi başına düşen gelir ve fiyat düzeylerini açıkladı. Satınalma gücü paritesine göre kişi başına düşen milli gelirde (GSYİH) 32 Avrupa ülkesi arasında son sırada kalan Türkiye, fiyat düzeyinde ise 26'ncı sıraya çıktı. AB'de ortalama 100 olan kişi başına düşen gelir Türkiye'de 28'de kalırken, yine AB'de ortalama 100 olan fiyat seviyesi Türkiye'de ise 51'e kadar yükseldi. Karşılaştırma programı kapsamında 25 Avrupa Birliği ülkesi, 4 aday ülke (Türkiye, Bulgaristan, Romanya ve Hırvatistan) ve 3 Avrupa Serbest Ticaret Birliği (EFTA) ülkesi (İsviçre, İzlanda ve Norveç) yer alıyor. Hesaplamalarda satınalma gücü paritesine göre 1 Euro'nun 2003 yılındaki ortalama değeri 859 bin 246 lira olarak esas alındı. Buna göre 25 Avrupa ülkesi için ortalama 100 olan kişi başına düşen gelir Türkiye'de 28'de kalıyor. Ancak Türkiye fiyat seviyesinde ise 51'le 25 AB ülkesi için 100 olan ortalamanın yarısını geçti. Türkiye kişi başına gelirde son sırada yer alırken, fiyat düzeyinde altı ülkeyi geride bırakarak 26'ncı oldu. Kişi başına gelirde Türkiye'den daha iyi konumda bulunan Polonya, Letonya, Litvanya, Slovakya, Romanya ve Bulgaristan satınalma gücü paritesine göre fiyat düzeyinde ise Türkiye'nin altında kaldılar. FİYATLAR GELİRDEN HIZLI ARTTI Türkiye 2002 yılına göre 2003 yılında kişi başına gelirde AB ortalamasına 1 puan yaklaşırken, fiyat seviyesinde ise 2 puanlık artış yaşandı. 2002 yılında Türkiye'de kişi başına düşen gelir seviyesi 27, fiyat seviyesi ise 49 düzeyinde bulunuyordu. EN ZENGİN LÜKSEMBURG, EN PAHALI İSVİÇRE Karşılaştırılan Avrupa ülkeleri içerisinde kişi başına geliri en yüksek ülke 215'le Lüksemburg oldu. Türkiye'nin kişi başına geliri AB ortalamasının oldukça üzerinde yer alan Lüksemburg'un yüzde 13'ü düzeyinde kaldı. Lüksemburg Türkiye'ye 7 kat fark yaptı. İkinci sırada 148'le Norveç, üçüncü sırada 133'le İrlanda yer aldı. İsviçre kişi başına gelirde 131'le dördüncü, Danimarka 123'le beşinci oldu. Avrupa'nın nüfus açısından en büyük ülkeleri olan Almanya 108'le 14'üncü, Fransa 111'le 13'üncü, İngiltere 118'de 9'uncu, İtalya 107'yle 15'inci sırada yer aldılar. 32 ülkeden 17'sinde kişi başına gelir AB ortalamasının altında kaldı. Bu ülkeler arasında İspanya, Güney Kırbıs, Yunanistan gibi ülkeler de bulunuyor. Bulgaristan ve Romanya 30, Letonya 41, Hırvatistan, Polonya ve Litvanya 46, Estonya 49, Slovakya 52, Macaristan 61 endeks değeriyle Türkiye'nin üzerinde yer aldılar. FİYAT SEVİYESİ Avrupa ülkeleri arasında satınalma gücü paritesine göre fiyat seviyesi en yüksek ülkenin ise 139'la İsviçre olduğu belirlendi. 25 AB ülkesinin ortalama fiyat düzeyi 100 kabul edilerek oluşturulan endekse göre Norveç 136, Danimarka 133, İzlanda 128, İsviçre 121, İrlanda 119 fiyat düzeyiyle üst sıralarda yer aldı. Avrupa'nın en yüksek kişi başına gelirine sahip ülkesi olan Lüksemburg ise fiyat düzeyinde 116 ile 7'nci oldu. Almanya, Hollanda, Avusturya, Fransa, İngiltere ve Belçika fiyat düzeyinde AB ortalamasının üzerinde yer aldılar. Kişi başına gelirde Türkiye'nin üzerinde yer alan ülkelerden, Bulgaristan, Romanya, Slovakya, Litvanya, Letonya ve Polonya fiyat düzeyinde ise Türkiye'nin altında yer aldılar. HANE HALKI HARCAMASI Türkiye karşılaştırılan 32 ülke içerisinde satınalma gücü paritesine göre hanehalkı harcaması düzeyine göre ise 55 endeks değeriyle 26'ncı sırada yer aldı. En yüksek hanehalkı harcamasını 145 endeks değeriyle Norveçliler yaparken, son sırada ise 41 endeks değeriyle Romanya yer aldı.