Türkiye ABD'yi tehdit olarak görüyor
Abone olIrak savaşı sonrası imajına ilişkin soruları yanıtlayan Türklerin ancak yüzde 15'i ABD'ye destek verdi.
Amerikan Pew Araştırma Merkezi'nin 21 ülkede yaptığı Küresel
Eğilimler Anketi'ne göre Türk halkının yüzde 83'ü ABD'ye olumsuz
bakıyor. Yüzde 71'i ise ABD'yi askeri tehdit olarak algılıyor.
Anketten, kadınların örtünmesine ise yüzde 91 destek çıktı.
Amerikan Pew araştırma merkezinin dünya çapında yaptığı son kamuoyu
yoklamasına göre, Türk halkının yüzde 71'i, ABD'nin bir şekilde
Türkiye için askeri tehdit oluşturduğuna inanıyor. Washington'da
bulunan Pew Araştırma Merkezi'nin hazırladığı "Global Eğilimler
Anketi 2003" raporuna göre, Türk halkının yüzde 35'i ABD'nin askeri
açıdan Türkiye'ye tehdit oluşturduğuna "çok inanırken", yüzde 36'sı
ABD'nin "bir şekilde tehdit oluşturduğu" inancını taşıyor. Aynı
tehdit algılaması Endonezya'da yüzde 74, Nijerya ve Pakistan'da
yüzde 72, Rusya'da yüzde 71, Lübnan'da yüzde 58, Ürdün'de yüzde 56,
Kuveyt'te yüzde 54, Güney Kore'de yüzde 58 ve Fas'ta yüzde 46
olarak görülüyor. Halkın yüzde 83'ü Amerika'ya karşı ABD'nin Irak
savaşı sonrası imajına ilişkin soruları yanıtlayan Türklerin ancak
yüzde 15'i ABD'ye destek verdi. Türklerin yüzde 83'ü ise, ABD
hakkında olumsuz imaja sahip. Amerikan Associated Press haber
ajansı da, araştırma sonuçlarını Türkiye adına ayrıca derlediği
haberinde, "Her 10 Türkten 8'inin, ABD hakkında olumsuz düşüncesi
var" ifadesini kullandı. ABD'nin beğenilirlik oranının Mart 2003'te
yüzde 12'ye indiği, geçen yıl yüzde 30, 2000 yılında ise yüzde 52
olduğu belirtildi. Böylece ABD'nin onaylanan imajının, 2000
yılındaki yüzde 50'lerden, yüzde 12'ye kadar düştüğü görülüyor.
Irak savaşından bağımsız olarak, genel anlamda ABD'yi Türkiye'de
onaylayanların oranı ise yüzde 32 oldu. Türkler dünya liderlerine
güvenmiyor Türk halkının yüzde 88'i, ABD'nin Irak savaşında sivil
kayıplardan kaçınmak için yeterli çaba gösterdiğine inanmadığını
belirtirken, yüzde 9'u gereken çabanın gösterildiğini kaydetti.
Ankete katılanların yüzde 37'si Saddam Hüseyin rejimi olmadan
Irak'ın çok daha iyi olacağına, yüzde 45'i ise Saddam'sız Irak'ın
daha kötü olacağına inandığını belirtti. İşgal güçlerinin bugün
Irak halkının ihtiyaçlarını karşılamakta başarılı olduğuna inanan
Türklerin oranı yüzde 23 olurken, başarısız bulanların oranı yüzde
63 oldu. Türklerin genel olarak dünya liderlerine büyük güvenleri
bulunmuyor. En fazla güveni alan ise yüzde 32 ile Filistin Devlet
Başkanı Yaser Arafat oldu. "Terörle mücadele" inandırıcı değil
ABD'ye terörle mücadelede destek verilmesini onaylayanların sayısı,
geçen yıl yüzde 30 olmasına karşın, Pew araştırmasına göre bu yıl
yüzde 22'ye düştü. Ankete katılanların yüzde 62'si, Batı
Avrupa'nın, diplomatik ve güvenlik ilişkilerinde geçmişe oranla
ABD'den daha bağımsız hareket etmesi gerektiğine inandığını
söyledi. İsrail devleti ve Filistin'e haklar sağlanmasının bir
arada olabileceğine inananların oranı yüzde 33, buna inanmayanların
oranı ise yüzde 49 oldu. Ankete katılan Türklerin bölgesel
istikrara tehdit algılamasında ise İran ve Suriye başı çekti.
Ankete katılanların yüzde 28'i İran'ı, yüzde 28'i Suriye'yi, yüzde
21'i ise Kuzey Kore'yi bölgesel tehdit olarak nitelendirdi.
Amerika'da yanlış olan: Bush "ABD'de yanlış olan nedir" sorusuna,
ankete katılan Türklerin yüzde 52'si "ABD Başkanı George Bush",
yüzde 33'ü "genel olarak Amerika'nın kendisi" ve yüzde 12'si "hem
Bush, hem Amerika" cevabını verdi. Türklerin yüzde 32'si Amerikan
ürünlerini almayı durdurduğunu, yüzde 43'ü ise Amerikan ürünleri
alımına son vermeyi düşündüğünü söyledi. Anket Amerikalılar
arasında da, özellikle Irak savaşına karşı çıkan Avrupa ülkelerine
verilen desteğin büyük bir düşüş gösterdiğini söylüyor. Bir yıl
önce Şubat ayında Amerikalıların yüzde 79'u Fransa'ya olumlu
bakarken, şimdi bu oran yüzde 29'a gerilemiş durumda. Almanya'ya
karşı da benzer bir hoşnutsuzluk sergileniyor Başörtüsüne destek
verenler yüzde 91 Örtünme kararının kadına ait olduğunu
söyleyenlerin oranı yüzde 91 olurken, yüzde 6'lık bir kesim buna
karşı çıktı. Okulların daha fazla dini eğitime odaklanması
gerektiğini düşünenlerin oranı yüzde 63 olurken, Türklerin yüzde
32'si buna hayır cevabını verdi. Ankete katılan Türklerin yüzde
42'si, bugünlerde diğer İslam ülkeleriyle daha çok dayanışma
hissettiğini kaydetti. Türklerin yüzde 50'si, bugün İslam'a
tehditlerin yükseldiği inancını ifade etti. Tanrı'ya inanmak ve
ahlaklı olmak gerektiğine katılanların oranı yüzde 84 olurken,
yüzde 15'lik bir kesim bu konudaki soruya hayır cevabını verdi.
Türk siyasetinde İslam'ın rolü Few araştırma raporuna göre, ankete
katılan Türklerin yüzde 46'sı, şu anda İslam'ın siyasi hayatta
geniş rol oynadığına inandığını söyledi, yüzde 41'i ise İslam'ın
daha çok rol oynaması gerektiği inancını ifade etti. Dini
liderlerin siyasette daha çok rol alması gerektiğine inananların
oranı yüzde 40 olurken, yüzde 50'si bunun yanlış olduğunu kaydetti.
Dinin kişisel mesele olduğuna ve devlet işlerinden ayrı tutulması
gerektiğine inananların oranı, ankete katılan Türkler arasında
yüzde 73'ü buldu. ABD'de ise din ve devlet işlerinin ayrılığına
inananların oranı yüzde 55 oldu. Demokrasinin Türkiye'de
işleyeceğine inananların oranı yüzde 50 olarak belinlendi.
Globalizm ve ekonomi Türklerin yüzde 45'i globalizmin Türkiye'ye
olumlu, yüzde 18'i ise olumsuz etki yaptığına inandığını kaydetti.
Türklerin yüzde 57'sinin, IMF, Dünya Bankası ve Dünya Ticaret
Örgütü'nü kötü olarak algıladığı, ancak yüzde 60'ının serbest
piyasa ekonomisine inandığı belirtildi. Yüzde 85'lik kesim zengin
ile fakir arasındaki farkın kötüleştiğini, yüzde 18 ise bunun
sorumluluğunun globalizmde olduğunu söyledi. Yüzde 70, Türkiye'de
iş durumunun kötüleştiğini, yüzde 81 çalışma koşullarının
kötüleştiğini, yüzde 75 hastalıkların yayılmasının kötüye
gittiğini, yüzde 61 sağlık harcamalarına para ayırmanın
zorlaştığını söyledi. Ankete katılanların yüzde 52'si, modern
ilaçlara ulaşımın kolaylaştığını, yüzde 64 gıdaya ulaşımın iyiye
gittiğini söyledi. Yüzde 51, dünyayla ticari bağların iyiye doğru
gittiği inancını dile getirdi. Yabancılaşma korkusu Ankete
katılanların yüzde 57'si, Türk kültürünün diğer kültürlerden daha
üstün olduğuna inandığını belirtirken, yüzde 40, başka ülkelerin
topraklarının bir kısmının Türkiye'ye ait olduğuna inandığını
kaydetti. Türk yaşam tarzının yabancı etkisine karşı korunması
gerektiğini düşünenlerin oranı yüzde 89, buna katılmayanların oranı
yüzde 7 oldu. Yüzde 56, Türk topraklarına dışarıdan insanların
girmesinin kısıtlanmasına tamamen katıldığını söyledi. Pew
Araştırması, dünyanın pek çok ülkesinin yanı sıra 21 Temmuz-9
Ağustos 2002 tarihlerinde 1005 Türk vatandaşı arasında yüz yüze
görüşmelere dayanarak yapıldı. Ankette hata payının artı veya eksi
yüzde 3 olabileceğine işaret edildi. Araştırmayı tamamlayıcı
nitelikte ek görüşmeler ise 2-8 Mayıs 2003 tarihlerinde yapıldı.
ABD tüm dünyada itibar kaybetti Financial Times gazetesi, tüm
dünyada 16 bin kişinin katıldığı uluslararası anketin sonuçlarını
aktaran haberinde, "Amerika'ya ilişkin tutumlarda ciddi bir
kötüleşme görülüyor" başlığı kullanıldı. 21 ülkede, son aylarda
yapılan araştırma, dünyada, ABD Başkanı George Bush'a ve İngiltere
Başbakanı Tony Blair'e çok az güven duyulduğunu ortaya koydu. Güven
ve değer kaybına uğrayanlar arasında Amerikan dış politikasıyla BM
de bulunuyor. Araştırma sonucuna göre, Türk halkının yüzde 82'si
Irak savaşında Iraklı askerlerin ABD'ye karşı çok az direniş
gösterdiğini düşünerek bunu hayal kırıklığı olarak nitelendiriyor.
Türkiye ile aynı görüşü taşıyan ülkeler arasında Fas, Ürdün,
Lübnan, Endonezya, Filistin Yönetimi, Güney Kore, Rusya ve Brezilya
da yer alıyor. Financial Times'ın haberinde, "Araştırmanın
yazarlarına göre, savaş Amerikalılarla Batı Avrupalılar arasındaki
bölünmüşlüğü derinleştirdi, Müslüman dünyasını daha da
öfkelendirdi, terörizme karşı savaşa verilen desteği yumuşattı ve
İkinci Dünya Savaşı sonrası dünyanın iki temel taşı olan BM ile
NATO'ya verilen küresel desteği zayıflattı" diye yazdı.