Türk resminde öncü kadınlar

Aralarında Fahrünnisa Zeid ile Bülent Ecevit'in annesi Nazlı Ecevit'in yanısıra Güzin Duran ve Belkıs Mustafa'nın da bulunduğu İş Bankası koleksiyonundan derlenen sergi 20 Nisan'a kadar sürecek olan Ankara Sanat Fuarı kapsamında sanatseverlerle buluşuyor. Türk resim tarihindeki özgün kimlikleri göz önüne alınarak belirlenen “Türk Resminin Öncü Kadınları” başlıklı bu seçki, 1914 yılında kız öğrenciler için kurulan İnas Sanayi-i Nefise Mektebi’nden (bugünkü Güzel Sanatlar Fakültesi) bugüne; Belkıs Mustafa, Fahrunnissa Zeid, Güzin Duran gibi ilk Türk kadın ressamlarımızın yanı sıra, Nazlı Ecevit, Naciye İzbul, Eren Eyüboğlu, Leyla Gamsız, Şükriye Dikmen, Melahat Üren, Maide Arel, Naile Akıncı gibi Cumhuriyet dönemi kadın ressamlarımıza uzanan bir içerikle, 12 kadın ressamın 26 yapıtını sanatseverlerle buluşturuyor. Seçkide yer alan ilk kuşak kadın ressamlarımızdan Belkıs Mustafa (1896-1925), 18 yaşında İnas Sanayi-i Nefise Mektebi’ne girdi ve bu okuldan diploma alan ilk Türk kızı oldu. 39 yaşında yaşama veda eden Belkıs Mustafa, profesyonel olarak sekiz yıl sürdürebildiği sanat yaşamında nü çalışmaları ve İstanbul manzaraları ile dikkat çekti. Uzun yıllarını Anadolu’da, daha sonra ise Ankara’da geçiren Nazlı Ecevit ise (1900-1985), Meşrutiyet döneminin aydın ailelerinden birine mensup olmanın ayrıcalığını yaşadı ve böylelikle eğitim hayatını önce Beşiktaş İnas Reşadiyesi ve Darülmuallimat, ardından İnas Sanayi-i Nefise Mektebi’nde tamamladı. Ecevit’in yapıtları bir İstanbullu olarak, kente duyduğu özlemi yansıtıyor. Fahrunnissa Zeid (1901-1991) ise, tüm bireyleri sanatçı olan Şakir Paşa Ailesi’nin bir ferdi olarak erken yaşlarda sanatla tanıştı. 1920’de Sanayi-i Nefise Mekteb-i Ali’sinde resim öğrenimine başlayan Zeid, 1928 yılında Paris’e giderek burada, Roger Bisiere atölyesinde soyut resim ile tanıştı. Zeid, Türk resmine güçlü bir anlatım içeren soyut düzenlemeleriyle pek çok yapıt armağan etti. Cumhuriyet Dönemi kuşağını temsil eden sanatçılardan Şükriye Dikmen ise 1948 yılında Devlet Güzel Sanatlar Akademisi’nden mezun oldu, İlk sergisini açtığı 1953 yılında Paris gibi bir sanat ortamında dikkatleri çeken Dikmen, Ecole du Louvre’un sanat tarihi bölümünü bitirdi ve üç yıl Leger Atölyesi’nde çalıştı. Resim tarihimizde önemli bir yeri olan On’lar Grubu’nun yöneldiği geleneksel motifleri özgün bir yoruma ulaştırmayı başaran Leyla Gamsız ise resim öğrenimini 1950’li yıllarda Bedri Rahmi Atölyesi’nde tamamladı. Özellikle İş Bankası Koleksiyonu’nda yer alan “Köylü Kadınlar” adlı yapıtında yerel motifleri özgün bir yorumla tuvale aktaran sanatçı, Türk resmine figürsel anlatımıyla dikkat çeken yapıtlar armağan etti. Cumhuriyet Dönemi ressamlarımızdan Naile Akıncı “Boğaz’dan Görüntü” ve “Marmara Adası Manastırı”, Maide Arel “Mevleviler”ve “Hüzünlü Kadın”, Eren Eyüboğlu “Bursa Kapalıçarşı Ağzı”, “Ana”, “Pazar-Alışveriş” ve “Peyzaj”, Naciye İzbul “Natürmort”, Melahat Üren “İkili Figür” ve “Bursa Kebapçıları” başlıklı yapıtlarıyla “Türk Resminin Öncü Kadınları” seçkisindeki yerlerini alıyor. Kaynak : Hürriyetim