Türk ordusu siyaset üzerinde etkili

ABD'nin 2003-2004 yılı insan hakları raporunda, Türk hükümetinin genel olarak vatandaşlarının insan haklarına saygılı olduğu ve insan hakları alanında bir dizi reform gerçekleştirdiği belirtildi. ABD Dışişleri Bakanlığı tarafından, "İnsan Hakları ve Demokrasiyi Destekleme: ABD 2003-2004 Kayıtları" başlığıyla yayımlanan raporun Türkiye bölümünde, insan hakları alanında ilerlemeden söz edilirken, "siyasi süreç üzerinde asker etkisinin" sürdüğü ve işkence olaylarına ilişkin haberlerin gelmeye devam ettiği görüşü savunuldu. Raporda, Başbakan Recep Tayyip Erdoğan hükümetinin bu sorunları giderecek bir dizi reformu kabul ettiği belirtildi ve özellikle Milli Güvenlik Kurulu'nun yapısını sivil ağırlıklı olarak değiştiren reformlara dikkat çekildi. Türk hükümetinin işkenceye karşı yasal önlemler, avukat ihtiyacının karşılanması, adil yargılanma ve ifade özgürlüğü konularında geniş bir reform paketini kabul ettiği, işkenceye karşı "sıfır tolerans" politikası izlediği vurgulanan raporda, bütün reformların tamamen uygulanmadığı, ancak hükümetin 2004 sonu itibariyle uygulama kararlılığını ifade ettiği anlatıldı. Hükümetin terörizm karşıtı faaliyetler için ABD ile bir "niyet memorandumu" imzaladığı ve bu çerçevede Türk güvenlik güçlerinin kullanımına şu ana kadar 8.5 milyon dolar aktarıldığı belirtilen raporda, ABD Dışişleri Bakanlığı'nın Arı Hareketi ile işbirliği içinde Genç Siyasi Liderler Amerikan Konseyi adlı bir delegasyonun Türkiye'yi ziyaretine fon sağladığı kaydedildi. Raporda, ABD Büyükelçiliği'nin Türkiye'de hükümet dışı kuruluşlarla yakın çalışarak, Türkiye'de sivil toplumun güçlenmesine yardım çalışmalarında bulunduğu belirtildi. Amerikalı yargıç ve savcıların, Türk meslektaşlarıyla, ifade özgürlüğü, işkencenin ortadan kaldırılması ve sürdürülebilir profesyonel ilişkilerin teşviki amacıyla, ABD Adalet Bakanlığı'nın katkısıyla 512 bin dolarlık bir projenin bulunduğu da raporda anlatıldı. Raporda, Amerikan Büyükelçiliği'nin, bütün dinlerin özgürce ifade bulabilmesi ihtiyacının önemini vurguladığı belirtilirken, bu dinler arasında Protestanlık, Yehova Şahitleri ve Bahailik sayıldı. ABD raporunda, "ABD, en üst düzeyde, Türk hükümetini, Heybeliada'daki ekümenik ruhban okulunu yeniden açmaya çağırıyor" denildi.