Türk bankaları devleri böyle solladı

Kriz dünya devi bankaları sallandı. Bizim bankalarımız ise yüksek kredi, kredi kartı ve verdiği hizmet ücretleriyle karlarını katladı.

2008 yılında dünyayı sallamaya başlayan ekonomik kriz dünyanın dev bankalarını sallarken Türk bankalarını adeta teğet geçtiği belirtildi. Birçok banka devlet korumasına alınırken Türkiye'de ise yıllar önce alınan tedbirler ve uygulanan yüksek faiz ve hizmet bedelleri nedeniyle bankalar ayakta kalmayı başardı. 2010 yılı bankaların karlılık tabloları da bunu gözler önüne serdi. Bu sürede Türk bankaları karlılıklarını artırmaya devam ederken dünyadaki bir çok bankayı özsermaye karlılığında geri de bıraktı. 2010 yılında Türkiyede ilk beş bankanın özsermaye karlılığı % 20 ile dünyanın bir çok ülkesinin ilk beş bankasının gerçekleştirdiği özsermaye karlılığından çok yüksek düzeyde gerçekleşti.

GELİŞMİŞ ÜLKELER

Bu karlılık en önemli gelişmiş ekonomilerden İngiltere ve ABD'de %8, yine krizin en çok vurduğu ülkelerden İspanyada % 11, Almanya'da ise % 9 olarak gerçekleşti.
Gazetemiz yazarı Ekonomist Hüseyin Yıldız bankaların 2010 yılında karlarının artmasında 3 nedenin bulunduğunu belirtip,'Birinci bankaları sallayan varlığa dayalı menkul kıymet değer uygulaması bizde yoktu. Bu onları zarardan kurtardı.

İkincisi gelen sıcak paralarla bankalar kredi verip yüksek kazançlar sağladı. Üçüncüsü ise hizmet ücretleri ile faizlerin yüksek olması'dedi. Yıldız, bankalar karlarının yüzde 70'ini mevduat, kredi faizleri ile hizmet ücretlerinden, yüzde 30'unu ise devlet tahvil ve hazine bonosundan sağladığını kaydetti. Yıldız ancak karların bu şekilde gitmeyip düşeceğini sözlerine ekledi.

HESAP SORMA ÜCRETİ

Tüketiciler Birliği başkanı Nazım Kaya ise bankaların karını büyük ölçüde bireysel ürünlerden alınan ücretler ile faizler olduğunu belirtip, 'Bunlar kredi kartı aidatı, yüksek kredi faizi hesap işlemlerinden alınan ücretlerdir. Bazı bankalar kart hesap işlemini sormaktan bile ücret alır hale geldi'dedi. Bankanın kredi kartı aidatından yılda 1.5 milyar lira, kredi kartı faizlerinde 5.7 milyar, hesap işlemlerinden ise 1.5-2 milyar lira gelir elde ettiğini belirtti. Kaya, 'Kredi kartları ödeme aracıdır. Ancak bizde borçlanma aracı olarak kullanılıyor. Bu ise büyük hata. Bankalar tüketiciye yüzde 20'yi siz ödeyin gerisin bize bırakın' diyor. Bu kart borcunu tetikleyip, bankaların karını yükseltiyor'diye iddiada bulundu. Kaya kredi kartı süresi bitmeden bankalarca yenilenmek istenmesine dikkat çekip, 'Tüketici bunu kabul etmesin. Çünkü bu uygulamayla kredi kartı aidatı meşru hale getirilmek isteniyor'diye iddiada bulundu.

STRESE GİRECEK

Avrupa Bankacılık Otoritesi, bankalara yapılacak yeni stres testleri için geçen yıl uygulanana kıyasla daha yüksek standartlar belirledi. Yeni testlere katılacak 90 bankanın başarılı olması için sermaye yeterlilik rasyosunun (Tier 1) en az yüzde 5 olması şartı aranacak.