Türk avukatlar Çin’e koronavirüs sebebiyle dava açtı sayı 40'a yaklaştı

Avukatlar Melih Akkurt ve Selenay Kurt, koronavirüsün ilk ortaya çıktığı yer olan Çin'e yönelik Ankara Asliye Hukuk Mahkemesi'nde tazminat davası açtı. Dava dilekçesinde Çin'in, salgın ortaya çıktığında doğru veriler ile zamanında Dünya Sağlık Örgütü'nü bilgilendirmediği, salgının bulaşıcı olma özelliğini 3 haftaya kadar açıklamadığı, hasta sayısının kamuoyuna hatalı bildirildiği, salgınla ilgili kamuoyunu aydınlatmaya çalışan Dr. Li Wenliang'in susturulduğu, vahşi hayvan ticaretinin ve tüketiminin yasaklanmadığı, 30 Aralık'ta bunun SARS benzeri bir salgın olabileceğini söyleyen iki Çinli doktorun görevlerinden alındığı, 18 Ocak’ta Wuhan'da yapılan dev bir yeni yıl kutlamasına binlerce kişinin katılmasına izin verildiği ileri sürüldü. Çin'de ihmal sınırlarının aşılarak kasıt seviyesinde hareket edildiği ve salgının dünyaya yayıldığı iddia edildi.

“40'a yakın ülke dava açtı''

DHA'ya konuşan Avukat Melih Akkurt, Çin Halk Cumhuriyeti’nin Hubei eyaletinin Wuhan şehrinde ortaya çıkan Covid-19 virüsü sebebiyle 40’a yakın ülkenin 20 trilyon dolarlık tazminat davası ve benzeri taleplerle ilgili pek çok yargı yerlerine başvuruda bulunduğunu söyledi. Akkurt, Türkiye’de de pek çok müvekkilinin kendilerine başvurarak şirketlerinin bu süreçte zarar ettiklerini ve ne yapabileceklerini sorduklarını anlattı.

“Şirketler ve virüse yakalanlar dava açabilir'' 

Akkurt, haksız fiilin ortaya çıktığı ülkenin Çin, zararın meydana geldiği ülkenin Türkiye olduğu ve Türk yargısının söz konusu zararlarda yetkili olduğu hususunu değerlendirerek 5718 sayılı Milletlerarası Özel Hukuk ve Usul Hukuku Hakkında Kanun kapsamında tazminat davası açtıklarını kaydetti. Avukat Akkurt, "İlk davamızı dün Ankara Asliye Hukuk Mahkemesi'nde Çin Halk Cumhuriyeti'ne açtık. Söz konusu tazminat davalarında işletmelerin cirosundan genel giderler çıktıktan sonra ortaya çıkan kardan şirketlerin kapalı kaldığı dönemdeki zararlarının kar mahrumiyeti kıstasları çerçevesinde değerlendirilerek tazminatlarının ödenmesini talep ettik. Söz konusu davaları kazandığımızda Çin’in ülkemizdeki ve uluslararası dolaşımdaki değerleri üzerinden tahsilat yapmayı hedefliyoruz. Bu konuyla ilgili dava açabilmek için gerek şirketlerin gerekse virüse yakalanıp tedavi olup manevi zarara uğrayan şahısların ya da tedavi sürecini olumlu tamamlayamayıp vefat eden şahısların mirasçıları 1 yıl içerisinde söz konusu davaları açabilirler" dedi.

“Virüsün yayılmasını sağladılar'' 

Çin'in çok ciddi ihmalleri, ağır kusuru ve hatta kasta varan tutumları olduğunun tüm dünya kamuoyu tarafından bilindiğini söyleyen Avukat Akkurt, "Öncelikle Dünya Sağlık Örgütü'ne söz konusu virüsle ilgili bildirimde geç bulundular. Söz konusu vaka sayısını eksik ve hatalı bildirdiler. 5 milyon kişinin karantina altına alınıp şehri terk etmemesi yönünde karar alınması gerekliyken bu kararı almayarak 5 milyon kişinin gerek Çin Halk Cumhuriyeti içerisinde gerekse de uluslararası dolaşıma çıkmasına sebebiyet vermek suretiyle virüsün yayılmasını sağladılar ve yırtıcı, vahşi hayvanların tekrar pazarlarda satılmasını yasaklamayarak söz konusu ağır kusurlarını daha da yoğun hale getirdiler. Bu anlamda söz konusu bütün tutumlar borçlar hukuku ve ticaret hukuku anlamında birer haksız fiil olduğu için ve söz konusu haksız fiil her ne kadar Çin Halk Cumhuriyeti’nde ortaya çıkmış olsa da hüküm ve sonuçları itibarıyla zararın Türkiye Cumhuriyeti’nde şahıslara, ticari işletmelere ve Türkiye Cumhuriyetine de zarar vermesi sebebiyle biz bu davaları müvekkillerimizin talepleri doğrultusunda açtık" ifadelerini kullandı.

“Tazminat oranı”

Akkurt, tazminat oranlarıyla ilgili de "Örneğin bir ticari işletmenin 2 ay kapalı olduğunu düşünelim. Geçtiğimiz yıldaki 2 aylık dönemdeki cirolarına bakılacak. Cirolarından genel giderler, personel giderleri çıkarıldıktan sonra ortaya çıkan tutar kar olarak belirlenecek ve bu kardan mahrum kalındığı için mahrum kalınan dönemler doğrultusunda tazminat hesaplanacak" diye konuştu.

“Davanın kazanılacağı yönünde mütalaa ediyorum'' 

Akkurt, vatandaşların bireysel olarak da dava açabileceklerini belirterek, "Virüse yakalanıp iyileştiyse, hastanede yattığı ya da evde karantina altına alındığı dönemdeki manevi zararlarından dolayı vatandaşlar bireysel dava açabilir. Ya da söz konusu hastalığa yakalanıp yenik düşen vatandaşın yasal mirasçıları, söz konusu davayı Çin devletine karşı açabilir. Türk hukuk sistemi uygulanacağından ve ortada bir zararın olduğu tartışmasız olduğundan ben davanın kazanılacağı yönünde mütalaa ediyorum" dedi. Bu arada İngiltere'deki 15 Muhafazakâr Parti milletvekili, Alman vekiller Çin'e dava açanlar arasında bulunuyor.