TÜBİTAK yeniden yapılanıyor

AK Parti Grup Başkanvekili Salih Kapusuz ile Ankara Milletvekili Reha Denemeç'in hazırladığı teklif, Türkiye Bilimsel ve Teknik Araştırma Kurumu Kurulması Hakkında Kanun'da değişiklik yapıyor. Teklifle, ''Türkiye Bilimsel ve Teknik Araştırma Kurumu''nun adı, ''Türkiye Bilimsel ve Teknoloji Araştırma Kurumu'' olarak değiştiriliyor. Kurumun kısa adı ise TÜBİTAK olarak kalacak. TÜBİTAK'ın görev alanı yeniden belirlenirken; kanunda geçen teknik kelimesi yerine ''teknoloji'', ''müspet bilimler'' yerine ''bilimsel ve teknolojik'' kavramı kullanılıyor. TÜBİTAK, Başbakanlık ile ilgili kılınıyor. Bilim Kurulu, 14 üye ve Başkan'dan oluşacak. Bilim Kurulu; bilim ve teknolojik alanında yetkinliği olan kişiler arasından Başbakan tarafından belirlenecek 3, YÖK Genel Kurulu tarafından belirlenecek 1, Bilim Kurulu tarafından belirlenecek 3, Türkiye Bilimler Akademisi (TÜBA) asli üyeleri arasından Başbakan tarafından belirlenecek fen ve teknik bilimler alanlarından 1, sosyal ve beşeri bilimler alanlarından 1 ve sağlık bilimleri alanından 1 olmak üzere toplam 3, kamu kurum ve kuruluşlarında veya özel sektörde en az 10 yıl deneyimi olan ve üstün nitelikli hizmetleriyle tanınmış kişiler arasından Başbakan tarafından belirlenecek 1, TOBB tarafından belirlenecek 2 ve Bilim Kurulu tarafından belirlenecek 1 üye ile Başkan'dan oluşacak. Başkan, hem kurum hem de Bilim Kurulu'nun başkanı olacak. Bilim Kurulu üyeliği seçimi, Başbakan'ın onayıyla kesinleşecek. Bilim Kurulu'nun toplantı ve karar yeter sayısı 8 olacak. Bilim kurulu üyeleri 4 yıl görev yapacak. Üyeliği sona eren kişi, ancak bir dönem daha seçilebilecek. İstifa veya ölüm gibi sebeplerle boşalan üyelikler için aynı esaslarla yeni üye seçilecek. Bu surette seçilen üyenin görev süresi 4 yıl olacak. Bilim Kurulu'nun olağan toplantılarına yıl içinde toplam 6 kez veya üst üste 3 kez kabul edilebilir mazereti olmaksızın katılmayan üyelerin üyelikleri, Bilim Kurulu kararıyla düşecek. Üyelerin görev süresinin dolmasına en geç 2 ay kala veya istifa, ölüm ve devamsızlık gibi sebeplerle üyeliğin boşalması halinde boşalma tarihinden itibaren en geç 2 ay içinde yeni üye belirlenerek Başbakan'ın onayına sunulacak. Bu süre içinde yeni üye bildirilmemesi halinde Başbakan belirtilen şartları taşıyanlar arasından belirlediği kişileri doğrudan Bilim Kurulu üyesi olarak atayacak. BİRİ BİLİM KURULU DIŞINDAN 2 ADAY Bilim Kurulu, belirtilen nitelikleri taşıyan kişiler arasından, biri Bilim Kurulu dışında olmak üzere 2 başkan adayı belirleyerek Başbakan'a sunacak. Başbakan, bu adaylardan birini seçerek Başkan olarak atanmak üzere Cumhurbaşkanı'na teklif edecek. Bilim Kurulu'na aday belirlemesi, Başkan'ın görev süresinin dolmasına en geç 2 ay kala veya herhangi bir sebeple bu görevin boşalması tarihinden itibaren en geç 2 ay içinde tamamlanacak. Bilim Kurulu'nun herhangi bir nedenle süresinde aday belirlememesi halinde Başbakan, gerekli şartları taşıyanlar arasından belirlediği bir kişiyi Başkan olarak atanmak üzere Cumhurbaşkanı'na teklif edecek. Başbakan'ın geçici olarak görevi başında bulunmadığı zamanlarda görevlendireceği Bilim Kurulu üyelerinden biri başkanlığa vekalet edecek. Başkanlık görevinde boşalma olması halinde yeni başkan atanıncaya kadar, Bilim Kurulu kendi üyelerinden birini Bilim Kurulu ve Kurum Başkan Vekili olarak görevlendirecek. Bilim Kurulu üyeleri ve Başkan'ın görevleri, kanunun yürürlüğe girdiği tarihte kendiliğinden sona erecek. Ancak, bunlar, yeni Bilim Kurulu üyeleri göreve başlayıncaya kadar görevlerine devam edecek. Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten itibaren 15 gün içinde YÖK Genel Kurulu ve TOBB belirleyecekleri üyeleri Başbakan'a sunacak. Bu süre içinde gerekli teklifin yapılmaması halinde başbakan bunların kontenjanları için öngörülen şartları taşıyanlar arasından doğrudan Bilim Kurulu üyeliklerine atama yapacak. Bilim Kurulu'nun ilk toplantısına en yaşlı üye başkanlık edecek. Bilim Kurulu'nun ilk oluşumundan sonraki ikinci yılın sonunda bir defaya mahsus olmak üzere başkan hariç ad çekme usulüyle 7 üyenin yerine, yeni üye seçilecek. FİKRİ ÜRÜN HAKLARI Her yıl genel bütçeden ayrılacak ödenek, işletme ve şirketler ile diğer birimlerden aktarılan gelirler, buluşlardan doğan haklara ilişkin gelirler ile üretim ve satış gelirleri, TÜBİTAK'ın gelirleri olacak. TÜBİTAK tarafından yürütülen projelerin gerçekleştirilmesi sırasında ortaya çıkan eser, buluş, endüstriyel tasarım, entegre devre topografyaları ve teknik bilgi gibi her türlü fikri ürün üzerindeki haklar kuruma ait olacak. Kurumun taraf olduğu sözleşmelere dayanarak yürütülen projelerin gerçekleştirilmesi sırasında ortaya çıkması muhtemel fikri ürünler üzerindeki haklar sözleşmeyle düzenlenecek. Kurum, elde edilen patent ve buluşlarla ilgili olarak üretim ve satış yapabilecek. Kuruma ait fikri hakların ekonomik olarak değerlendirilmesi sonucunda elde edilecek gelirin en fazla yüzde 50'si yönetmelikle belirlenecek usul ve esaslar çerçevesinde fikri ürün sahibine verilecek. Komisyon'daki görüşmeler sırasında verilen bir önergeyle, Anayasa Mahkemesi'nin yürütmeyi durdurma kararı verdiği ve Bilim Kurulu üyelerine bir defaya mahsus olmak üzere Başbakan'ın atama yapmasına imkan veren yasanın yürürlükten kaldırılması benimsendi.