TSK'dan Gönül'ü niye susturmadın çıkışı

Genelkurmay, savunma bütçesinden on milyar dolar kesintiye gidileceğini açıklayan Bakan Gönül’ün yanındaki Tuğamiral Dülger’i uyarmış: Bakanı neden engellemedin

Eğer yazılanlar doğruysa, askeri vesayetin izleri ABD diplomatlarının Washington'a geçtiği telgraflarda gizli. 

Taraf gazetesinin yayınlamaya devam ettiği Wikileaks belgelerinde bu kez asker ve sivil irade arasındaki ilişki masaya yatırıldı. Genelkurmay'ın onay makamı gibi çalışmakla suçlanan Gönül, 2004 yılında askerin tepkisi çekmiş.

ABD’nin Ankara Büyükelçisi Eric Edelman’ın onayıyla merkeze gönderilen ve Ankara Büyükelçiliği Başmüsteşarı Robert S. Deutsch’un kaleme aldığı 8 Haziran 2004 tarihli, “KİŞİYE ÖZEL”  “Savunma Bakanı’nın Bütçe Açıklaması Türk Genelkurmayı’nı Küstürüyor.” başlıklı telgrafta o ilginç detay böyle anlatılıyor:

BAKANI NEDEN ENGELLEMEDİN

"Türk Genelkurmayı J5 (Genel Plan ve Prensipler Başkanlığı ) Yunanistan/Kıbrıs Daire Başkanı Tuğamiral Mücahit Şişlioğlu 3 haziranda siyasi-askerî müsteşara (ABD Büyükelçiliği’ndeki siyasi ve askerî konulardan sorumlu diplomat kastediliyor) Gönül’ün açıklamasının tümüyle eşgüdümden yoksun ve beklenmedik olduğunu söyledi. Şişlioğlu, Gönül’ün 14 mayıstaki İcra Komitesi toplantısına katıldığını anlattı; iptal edilenin programlar değil, ihaleler olduğunu unutmuş olması imkânsızdı. Her üç durumda da, ihtiyaçlar halen geçerliydi ve bazı alımlar yapılabilirdi. Şişlioğlu, Savunma Bakanlığı’nın bütçeye ilişkin rolünün sınırlı olmasına rağmen, Gönül’ün sözlerinin Yunanlılar tarafından bir taahhüt olarak kabul edilmesinden korkuyordu. (Not: Türk Genelkurmayı, askeriyenin bütçesinin büyük bölümünü doğrudan hükümetle müzakere etmektedir.) Amiral, Gönül’ün açıklamasının, Avrupa Birliği’ne bir jest niyetine, Yunanistan’la iyiniyet inşaası için ve yurtiçi programlara kaynak ayırmaya yönelik olarak savunma harcamalarını sınırlandırmaya dönük bir girişim gibi göründüğü değerlendirmesini yaptı. Emirkomuta zincirinin üst kademelerine de bu yorumu ilettiğini söyledi. Şişlioğlu’na göre, Türk Genelkurmayı’ndaki yetkilililer, Milli Savunma Bakanlığı Plan ve Prensipler Dairesi Başkanı Tuğamiral Serdar Dülger’e, bakanın böyle bir taahhütte bulunmasını niye engellemediğini sordular ama Dülger, Gönül’ün ne söyleyeceğini bilmediğini ve toplantı sırasında müdahale etmesinin hiçbir yolu olmadığını iddia etti."

BAŞBUĞ KESİNTİYE KARŞI ÇIKIYOR

Dönemin ikinci Genelkurmay Başkanı İlker Başbuğ, savunma bütçesinde kesintiye gidilmesine karşı çıktığı konuşma da Wikilieaks belgelerinde yerini almış:

"Türk Genelkurmay İkinci Başkanı Orgeneral İlker Başbuğ, 27-28 mayıs günlerinde İstanbul’da yapılan Türk güvenlik toplantısının açılışında konuşurken, Gönül’ün iptal edilen ihaleleri bir bütçe kesintisi olarak nitelendirmesine karşı çıktı: Türk Silahlı Kuvvetleri’nin dönüşüm hedeflerini karşılamak amacıyla “ayrılan savunma bütçesinin Gayrısafi Milli Hasıla’ya oranı yüzde 2.4’tür” ve bu da ulusal bütçenin yüzde 6.6’sıdır. “Modern tank, saldırı helikopteri ve insansız hava aracı projelerinde alım modellerinin değiştirilmesi” kararına ilişkin olarak da, “Türk Silahlı Kuvvetleri’nin söz konusu ihtiyaçları hâlâ geçerlidir” dedi.

(Dönemin Genelkurmay İkinci Başkanı Başbuğ’un bu sözlerinden bir ay sonra, bu kez yine Milli Savunma Bakanı Gönül, İstanbul’daki NATO Zirvesi sırasında Hürriyet gazetesine şu açıklamayı yaptı: “İlk kez bu yıl savunma bütçemiz en büyük değil, ikinci bütçe oldu. Milli eğitim bütçemiz savunma bütçemizi aştı...” Savunma bütçesinde, eski parayla, dört katrilyonlık indirime gidildiğini vurgulayan Gönül, bu rekor indirimde üç askerî ihaleye ilişkin iptal kararlarının etkili olduğunu yeniden özellikle belirtti. Gönül’ün bu sözlerinin üzerinden yedi yıl geçti. 2011 bütçesinde, bakanlıklar arasında en fazla pay 72.2 milyar lirayla Maliye Bakanlığı’na ait. Maliye Bakanlığı’nı, 35.9 milyar lirayla Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı, 34.1 milyar lirayla Milli Eğitim Bakanlığı, 17.2 milyar lirayla Sağlık Bakanlığı ve yaklaşık 17 milyar lirayla Milli Savunma Bakanlığı izliyor.)"