TSK'da bir dönem daha kapandı

Yeni anayasa yazımında partiler, Genelkurmay Başkanı'nın, Milli Savunma Bakanı'na bağlı olmasında uzlaşma sağladı.

TBMM Anayasa uzlaşma Komisyonu bünyesindeki Yazım Komisyonu, AK Parti İstanbul Milletvekili Mustafa Şentop başkanlığında toplandı. Komisyon, yeni anayasanın ''idare'' bölümünde yer alacak ''Başkomutanlık ve milli savunma'' ile ''olağanüstü yönetim modelleri'' maddelerini ele aldı.

Partilerin sağladığı uzlaşmaya göre, Başkomutanlık, ''TBMM 'nin manevi şahsiyetine ait olup Cumhurbaşkanı tarafından temsil edilir'' şeklinde kaleme alındı.

AK Parti, Başkanlık sistemi önerisi kapsamında '' Cumhurbaşkanı '' yerine, ''Başkan'' ifadesinin kullanılmasını istedi.

Milli savunmadan ve Silahlı Kuvvetlerin yurt savunmasına hazırlanmasından TBMM'ye karşı, Bakanlar Kurulu sorumlu olacak. AK Parti, Başkan'ın sorumlu olmasını önerdi.

Genelkurmay Başkanı, silahlı kuvvetlerin komutanı olup Milli Savunma Bakanı'na bağlı olacak.

Genelkurmay Başkanı, Milli Savunma Bakanı'nın inhası ve Bakanlar Kurulu'nun teklifi üzerine Cumhurbaşkanı tarafından atanacak.

BDP'NİN ÖNERİLERİ

BDP; maddeye iki ayrı fıkranın eklenmesini önerdi. BDP; ''Silahlı kuvvetler, barışı sağlamak, ülkeyi ve halkı korumakla yükümlüdür ve TBMM'nin sürekli denetimine tabidir. Silahlı kuvvetler mensupları, siyasal konularda müdahalede bulunamaz'' fıkrasının eklenmesini istedi.

BDP, ayrıca maddede, ''Güç kullanımının kurallarını belirleyen uluslararası hukuka aykırı ve insanlığa karşı suç işlemek sonucunu yaratacak emir verilemez. Halkların bir arada barış içinde yaşamalarını engellemek ve saldırı savaşı hazırlamak Anayasaya aykırıdır'' fıkrasının de yer almasını önerdi.

BAŞKANLIK SİSTEMİ NOTU KALKTI

AK Parti'nin Başkanlık sistemi önerisi nedeniyle maddenin görüşülmediğine dair daha önce düşülen not, bu kez yazılmadı. CHP ve MHP'nin bu duruma itirazı, maddenin altında not olarak yer aldı.

CHP, ''madde notu'' olarak kaleme aldığı itirazında, ''AK Parti'nin Başkanlık önerisindeki unsurların görüşülemediği yolunda diğer bazı maddelere konulan not, bu maddede AK Parti'nin itirazı nedeniyle tekrarlanamamıştır'' ifadesini kullandı.

MHP ise ''Müzakerelerin olumsuz etkilenmemesi ve zaman kaybının önlenmesi amacıyla daha önce alınan karara istinaden bazı maddelerde tekrarlanan 'Başkanlık sistemi önerisi' ile ilgili not, AK Parti'nin itirazı sebebiyle yazılamamıştır'' ifadesini yazdı.

OLAĞANÜSTÜ YÖNETİM HALLERİ

Üzerinde uzlaşmaya varılan ''Olağanüstü Yönetim Usulleri'' maddesine göre; Tabii ya da insan kaynaklı afet, tehlikeli salgın hastalıklar, ağır ekonomik bunalım, Anayasal düzeni veya temel hak ve hürriyetleri ortadan kaldırmaya yönelik yaygın şiddet hareketlerinin ortaya çıkması sebebiyle kamu düzeninin ciddi şekilde bozulması hallerinde Bakanlar Kurulu, yurdun bir veya birden fazla bölgesinde veya bütününde süresi iki ayı geçmemek üzere olağanüstü hal ilan edebilecek. AK Parti, bunun Başkan'ın talebiyle TBMM tarafından yapılmasını önerdi.

Olağanüstü hal ilanına karar verilmesi durumunda, bu karar Resmi Gazetede yayınlanacak ve hemen TBMM onayına sunulacak. Meclis tatilde ise derhal toplantıya çağrılacak. Meclis, Bakanlar Kurulunun istemi üzerine her defasında iki ayı geçmemek üzere süreyi uzatabilecek veya olağanüstü hali kaldırabilecek. AK Parti, fıkradaki ''Bakanlar Kurulu'' yerine ''Başkan'' ifadesinin yer almasını istedi.

MHP; Anayasal düzeni veya temel hak ve hürriyetleri ortadan kaldırmaya yönelik yaygın şiddet hareketlerinin ortaya çıkması sebebiyle kamu düzeninin ciddi şekilde bozulması halinde Milli Güvenlik Kurulu'nun da görüşünün alınmasını önerdi.

Komisyon çalışmalarını yarın sürdürecek.