TSK 'GATA'kulli için düğmeye bastı!

Gülhane Askeri Tıp Akademisi'ndeki kobay skandalı ile ilgili Genelkurmay askeri savcılığı adli soruşturma başlattı.

Ses getiren ve günlerce tartışılan haberde, 20 Mehmetçik'in beynine yüksek manyetik alan uygulaması yapılıyordu. Daha sonra askerler ve aileleri kendilerinden herhangi bir izin alınmadığını ve gerekirse suç duyursunda bulunacaklarını açıklamıştı.

ASKERİ SAVCILIK AÇTI

Genelkurmay, GATA'da Mehmetçiklerin kobay olarak kullanıldığı skandalla ilgili askeri savcılık tarafından 'adli soruşturma başlatıldığını' açıkladı. BUGÜN'e yazılı bir açıklama yapan Genelkurmay, "Konuyla ilgili olarak Askeri Savcılık tarafından Adli Soruşturma başlatılmıştır" dedi.

Skandal deneyle ilgili şok iddialar gündeme gelmiş ve 'diskinezi' hastası olan askerler üzerinde yapılan deney için Sağlık Bakanlığı Etik Kurul izni alınmadığı ortaya çıkmıştı. Mehmetçik'in kobay olarak kullanıldığı deneyle ilgili Genelkurmay ve Sağlık Bakanlığı art arda açıklamalar yapmıştı. TSK, GATA Etik Kurulu onayının olduğunu ve bakanlık iznine gerek olmadığını ileri sürmüştü. Sağlık Bakanlığı ise "Klinik çalışma için bakanlık izni şart" diyerek GATA'dan konu ile ilgili bilgi istendiğini duyurmuştu.

ÖNCE DENEY SONRA ONAY

2007 ve 2008'de gerçekleştirilen deneyler için GATA Etik Kurulu'na başvurunun 5 Ocak 2009'da yapıldığı ve çalışma bitiminde izin alınmak istendiği belirlenmişti. Araştırma Başvuru Formu'nun başka bir çalışma için alındığı ve askerlerin beynine uygulanan manyetik alan deneyi için geriye dönük olarak adapte edilmek istendiği kaydedilmişti. Ayrıca Etik kurul izin başvurusu ile yapılan deney arasında büyük fark olduğu ortaya çıkmıştı. Başvuruda çalışmanın erler üzerinde yapılacağına dair hiçbir ifade kullanılmazken 'Gönüllülerin Niteliği' başlığı ile emir komuta içerisindeki askerlerin kendi istekleri ile kobay olduğu ileri sürülmüştü. Daha sonra GATA Etik Kurulu'nun kayıt defterine düşülen "Bakanlığın izin vermesi şartıyla" notunun da skandalın ortaya çıkmasının ardından daksille silindiğini BUGÜN duyurmuştu.

ASKER ÜZERİNDE DENEY OLMAZ

GATA Nöroloji Ana Bilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Zeki Odabaşı, Yrd. Doç. Dr. Semai Bek ve Prof. Dr. Yaşar Kütükçü'nün adının geçtiği deneyle ilgili birçok iddia gündeme gelmişti. Klinik Araştırmalar Hakkındaki Yönetmelik ve Helsinki Bildirgesi gibi uluslar arası bağlayıcılığı olan hukuksal kararlarda askerler üzerinde herhangi bir deney yapılması yasaklanıyor. Uzmanlar da deney hayvanlarında bile yapılmasının etik kurul izni gerektirdiği bu tehlikeli deneylerin askerler üzerinde yapılmasının kabul edilemez olduğunu vurgulamıştı. Ancak buna rağmen beyinlerine yüksek manyetik alan uygulaması yapılarak tek tek görüntüleri kaydedilen Mehmetçiklerden herhangi bir izin veya 'Kişisel Onam Formu' alınmadığı belirlenmişti. Ayrıca, GATA'da 20 hasta er üzerinde yapılan bu çalışma iki ulusal ve bir uluslararası kongrede 'bilimsel çalışma' adı altında gösterilmişti.

KOMUTANLAR EMRETTİ YAPTIK

GATA'daki deney skandalına aileler ve kendi görüntülerini televizyonlardan izleyen Mehmetçik'ler de tepki göstermişti. Kendi çocuğunu titrerken gördüğünde ve şok olduğunu aktaran bir asker annesi, kendilerinden hiçbir iznin alınmadığını belirtmişti. Tedirgin olduklarını ve ne yapacaklarını bilmediğini söyleyen anne gözyaşları içerisinde "Biz onca emek veriyoruz çocuğumuza ve kayıtsız şartsız 1,5 sene onlara teslim ediyoruz. Sonuç böyle mi olmalıydı? Benim çocuğumu niye kullandılar? Askerlik dedikleri bu mu ya?" demişti. Kendilerinden herhangi bir izin alınmadığını ve yapılanların 'tedavi' olarak söylendiğini aktaran Mehmetçiklerden Şanlıurfalı Bakır T. "Komutanlar emretti biz de yaptık" ifadesini kullanmıştı.