TSK dipislin kanunu yürürlükte

Kanuna göre, bir fiile birden fazla disiplin cezası verilemeyecek, fiilin diğer kanunlar kapsamında idari yaptırıma bağlanması, söz konusu fiile disiplin cezası verilmesine engel teşkil etmeyecek. İlave hizmet ve görev yükümlülüğü sonucunu doğuran disiplin cezaları kapsamında, kamu veya hizmet yararına olmayan keyfi görevler verilemeyecek.

Herhangi bir fiilden dolayı yapılan adli soruşturma veya kovuşturma, aynı fiilden dolayı ayrıca disiplin soruşturması ve tahkikat yapılmasını, disiplin cezası verilmesini ve bu cezanın yerine getirilmesini engellemeyecek.

Subay, astsubay, uzman jandarma ve uzman erbaşlar ile sözleşmeli erbaş ve erlere uyarma, kınama, hizmete kısmi süreli devam, aylıktan kesme, hizmet yerini terk etmeme, yalnızca karasuları dışındaki gemilerde oda hapsi, Silahlı Kuvvetler'den ayırma cezaları verilecek.

Kanunla, disiplin koğuşu ve kıtada oda hapsi cezaları kaldırılıyor. Barış zamanında, Türk karasuları dışındaki gemilerde hizmet yerini terk etmeme cezası gerektiren bir disiplinsizlik yapan personele, eylemin niteliği ve disipline olan olumsuz tesiri göz önüne alınarak, gemi komutanı tarafından hizmet yerini terk etmeme cezası yerine oda hapsi cezası verilebilecek. Verilen bu cezanın karasuları dışında yerine getirilemeyen kısmı, hizmet yerini terk etmeme cezası olarak yerine getirilecek.

Uyarma, kınama, hizmete kısmi süreli devam ve aylıktan kesme cezaları disiplin amirleri, hizmet yerini terk etmeme ve oda hapsi cezaları disiplin kurulları ve disiplin amirleri, Silahlı Kuvvetler'den ayırma cezası yüksek disiplin kurulları tarafından verilecek.

Silahlı Kuvvetler'den ayırma cezası alanlar, seferberlik ve savaş halleri haricinde TSK'da herhangi bir şekilde görev alamayacak. Silahlı Kuvvetler'den ayırma cezası, Kuvvet Komutanlıkları, Jandarma Genel Komutanlığı veya Sahil Güvenlik Komutanlığı'nda oluşturulacak yüksek disiplin kurulları tarafından verilecek ve ilgili Kuvvet Komutanı, Jandarma Genel Komutanı veya Sahil Güvenlik Komutanı'nın onayı ile uygulanacak. Bu ceza, general ve amiraller hakkında ise Genelkurmay Başkanlığı'nda teşkil edilecek yüksek disiplin kurulu tarafından verilecek ve yerine getirilecek.

Yüksek disiplin kurullarında kararlar oy çokluğuyla alınacak. TSK'dan ayırma cezası alan yedek subaylar, kalan askerlik hizmetlerini er rütbesiyle tamamlayacak.

Disiplinsizliklere verilen cezalar

Emri mütalaa etmek, görevde kayıtsızlık, hizmet dışındayken amir veya üste saygısızlık, mesai çizelgesine uymamak, bozuk kılık ve kıyafet, usulsüz müracaat veya şikayette bulunmak, israf, saygısızlık, başkalarını kötülemek, askeri nezaket kurallarına uymamak, hizmet haricinde yalan söylemek, selamlama kurallarına uymamak, zamana riayet etmemek, mesai dışında sivil veya üniformalı olarak aşırı alkol kullanımı, görev dönüşü tekmil vermemek, kişisel ve çevre temizliğine dikkat etmemek, kendini geliştirmede yetersiz kalmak eylemlerine uyarı cezası verilecek.

Amir veya üste nezaketsizlik, meslek etiğine aykırı davranış, küfürlü konuşma, askeri silsileyi bozarak hareket etme, uygun olmayan hitaplarda bulunma, sorumluluktan kaçma, askeri eşyayı uygun kullanmama ve sağlığın korunması kurallarına uymama hallerinde kınama cezası uygulanacak. Üste saygısızlık, görev yerini izinsiz terk etmek, temaruz, uygunsuz davranışlarda bulunmak ve açıklanmaması gereken bilgiyle ilgili yetkisiz kişilere karşı ketum davranmamaya karşı hizmete kısmi süreli devam cezasına karar verilebilecek.

Amire saygısızlık, yalan söylemek, hizmetle ilgisi olmayan emir vermek, ayırımcılık yapmak, yasak edilen yerlere girmek, kayırma talep etmek, maiyetinden hediye kabul etmek, hizmetteyken siyasi içerikli konuşmak, yasaklanmış faaliyetlere katılmak, izinsiz olarak garnizonu terk etmek, ulaşım güvenliğini ihlal etmek aylıktan kesme cezası gerektirecek. Emre itaatsizlik, kısa süreli kaçma, izin süresini geçirme, hizmete mahsus eşyaya zarar verme, hediye isteme veya borç alma, disiplinsizlik hakkında soruşturma yapmama, asta kötü muamele, nöbet talimatına aykırı hareket, hoşnutsuzluk yaratma, tahrik, sarhoşluk, kumar oynama, yasak malzemeyi bulundurma, dernek, vakıf ve spor kulüplerinin faal üyeliklerine izin almadan girme, disiplin cezasının yerine getirilmesine karşı gelme ve kavga etme fiillerine hizmet yerini terk etmeme cezası verilecek.

Ayırma cezasını gerektiren disiplinsizlikler

Kanuna göre, bazı zorunluluk halleri ve ekonomide öngörülmeyen durumlar dışında aşırı derecede borçlanmaya düşkün olmak ve bu borçlarını ödememeyi alışkanlık haline getirmek, ahlaki zayıflık, hizmete engel davranışlarda bulunmak, gizli bilgileri açıklamak, ideolojik veya siyasi amaçlı faaliyetlere karışmak, uzun süreli firar etmek, disiplinsizliği alışkanlık haline getirmek, iffetsiz bir kimseyle evlenmek veya böyle bir kimseyle yaşamak, gayri tabii mukarenette bulunmak TSK'dan ayırma sebebi olacak. Sözleşmeliler hariç subay, astsubay ve uzman jandarmalara belli ceza puanına gelmeleri durumunda da ayırma cezası verilecek.

Askeri öğrencilere, disiplinsiz davranışlarına göre kınama ya da izinsizlik cezaları verilecek.

Disiplinsizlik veya suç teşkil edebilecek bir fiili nedeniyle hakkında yapılan inceleme ve araştırmanın sıhhatli devam etmesi amacıyla, görevi başında kalmasında sakınca görülecek subay, astsubay, uzman jandarma, uzman erbaş veya sözleşmeli erbaş ve erler, idari izinli sayılarak görevlerinden geçici olarak uzaklaştırılabilecek.

Erbaş ve erlere; izinsizlik, ilave hizmet yükleme, oda hapsi ve hizmetten men olmak üzere dört çeşit ceza verilebilecek. İzinsizlik, ilave hizmet yükleme ve oda hapsi cezaları disiplin amirlerince, hizmetten men cezası ise disiplin kurullarınca verilecek.

Oda hapsi

Oda hapsi cezası, tek istisna haricinde barış zamanında kaldırılıyor. Bu cezanın barış zamanında verilmesine yönelik tek istisna, karasuları dışında bulunan gemilerde işlenen disiplinsizlik halleri olarak belirlendi.

Hizmetten men cezası, ''Hizmetten men cezasının felsefesi, disiplini bozan erbaş ve erin, bozulan disiplinin süratle yeniden sağlanması amacıyla disiplini bozduğu askeri ortamdan, yani hizmetten uzaklaştırılması'' şeklinde tanımlandı. Bu şekilde hizmetten uzaklaştırılmış olan erbaş ve er günlük eğitim faaliyet takviminde yer alan eğitimlere iştirak ettirilmeyecek. Ancak bu erbaş ve erler, günlük eğitim faaliyetleri dışındaki diğer idari faaliyetlere, uyulması gereken kurallara göre katılacaklar. Ayrıca bu personele, birliğinde yürütülen yemekhane temizliği gibi ortak faaliyetlere ilişkin veya ihtiyaç duyulan diğer askeri hizmet ve görevler de verilebilecek.

Erbaş ve er, hizmetten men cezasının yerine getirilmesi sırasında, yat saati, banyo saati, yemek saati gibi birliğin ortak hareket ettiği tüm kurallara uyacak. Aksi davranışlara, kanuna uygun olarak disiplin cezası verilebilecek.

Bu ceza, sadece disiplin kurulları tarafından verilebilecek ve cezanın miktarı da 7 ila 15 güne kadar olabilecek.

Görevden geçici uzaklaştırma

Disiplinsizlik veya suç teşkil edebilecek bir fiili nedeniyle hakkında yapılan inceleme ve araştırmanın emniyetli ve sıhhatli olarak devam etmesi amacıyla, görevi başında kalmasında sakınca görülecek subay, astsubay, uzman jandarma, uzman erbaş veya sözleşmeli erbaş ve erler idari izinli sayılarak görevlerinden geçici olarak uzaklaştırılabilecek

Görevden uzaklaştırma tedbiri, süresi sonunda başka bir işleme gerek kalmadan ortadan kalkacağı gibi, gerek görülmesi veya görevden uzaklaştırmaya neden olan fiilin herhangi bir suç veya disiplinsizlik teşkil etmediğinin anlaşılması halinde kararı veren disiplin amiri tarafından sürenin tamamlanmasından önce de kaldırılabilecek. Görevden ayrı kalınan süre hizmetten sayılacak. Bu süre içinde ilgili personelin ''asker kişi'' sıfatı devam edecek, ancak emir veremeyecek. Yapılan soruşturma sonunda, görevine devam etmesinde kendisi veya birliği açısından sakıncalar bulunduğuna karar verilen subay, astsubay, uzman jandarma, uzman erbaş veya sözleşmeli erbaş ve erin başka bir göreve atanması, kısa süreliğine görevden uzaklaştırmaya yetkili makamlar tarafından ilgili personeli atamaya yetkili makama teklif edilebilecek.

 Disiplin cezaları idari işlemlerde dikkate alınacak

Disiplin cezaları ve diğer idari yaptırımlara ilişkin bilgi ve belgeler, ilgililerin şahsi dosyalarına konularak korunacak ve kayıt altına alınacak. Disiplin cezaları ve diğer idari yaptırımlar, nitelik ve niceliklerine uygun olarak; personel hakkında yapılacak sicil, terfi, atama, ayırma, ilişik kesme, sözleşme feshi, özellikli görevlere seçim ve benzeri idari işlemlerde göz önünde bulundurulacak.

Disiplin kurulları tarafından verilen hizmetten men cezası ile oda hapsi cezaları, yedek subaylar ile erbaş ve erlerin askerlik hizmet sürelerine eklenecek ve bu kişiler o süre kadar geç terhis edilecek. Yükümlülük süresinin uzaması halinde, personele özlük hakları statüsüne uygun olarak ödenmeye devam edilecek.

Disiplin kurulu, subay, astsubay, uzman jandarma, uzman erbaşlar ile sözleşmeli erbaş ve erlerin hizmet yerini terk etmeme cezası gerektiren disiplinsizliklerine ilişkin tahkikatı yapmak veya yaptırmak ve hizmet yerini terk etmeme cezası ile cezalandırmakla; erbaş ve erlerin hizmetten men cezası gerektiren disiplinsizliklerine ilişkin tahkikatını yapmak veya yaptırmak ve hizmetten men cezası ile cezalandırmakla görevli ve yetkili olacak.

Seferberlik ve savaş hali müddetince işlenen ve disiplin kurullarının görevine giren disiplinsizliklere, hizmet yerini terk etmeme veya hizmetten men cezası yerine, aynı esaslarla ve bu düzenlemede belirlenen sürelerle oda hapsi cezası verilecek.

Disiplin kurulu, yapacağı tahkikatın her safhasında istem üzerine veya gerek görmesi durumunda; ilgililerin özlük dosyasını ve her nevi evrakı incelemeye, ilgili kıta, karargah, kurum veya amirlerden bilgi almaya, belge istemeye, tanık ve bilirkişi dinlemeye, keşif yapmaya, hakim veya savcı kararı gerektirmeyen durumlarda kriminal inceleme yaptırma da dahil olmak üzere, tahkikatı aydınlatacak her türlü idari işlemi yapmaya veya yaptırmaya yetkili olacak.

Yapılacak tahkikat usulü

Disiplin kuruluna sevk edilmesi gereken disiplin soruşturma evrakı, disiplin subaylığına, disiplinsizliğin öğrenilmesinden itibaren en geç otuz gün içinde gönderilecek.

Disiplin subayı tarafından yapılan inceleme sonunda, adli veya askeri mahkemelerin görevine giren bir suçun işlendiğinin tespit edilmesi halinde, dosyanın bir suretinin görevli merciye gönderilmesine, disiplin kurulunun görev alanına girmeyen bir disiplinsizlik tespit edilmesi halinde gerekçesiyle evrakın ilgili disiplin amirine iade edilmesine karar verilecek.

Dosyanın disiplin kurulunda görüşülmesine karar verilmesi halinde; disiplinsizlik yapan personele, hakkında iddia olunan hususlar, dosyanın disiplin kurulunda görüşülmesinden önce disiplin subayı tarafından hazırlanacak bir yazı ile bildirilecek. Disiplin kuruluna sevk edilen personel; tahkikatın gizliliğini, üçüncü şahıs ve makamların özel bilgileri ile şeref, haysiyet ve güvenliğini, gizli ve özel nitelikteki bilgileri korumaya yönelik olanların dışındaki soruşturma evrakını inceleme, tanık dinletme ve disiplin kurulunda sözlü veya yazılı olarak savunma yapma hakkına sahip.

Disiplin amirleri veya disiplin kurulları tarafından savunma alınmadan disiplin cezası verilemeyecek. İsnat olunan hususlar ile savunma için verilen süre açıkça ve yazılı olarak ilgiliye bildirilecek.

 Yargı denetimi

Yüksek disiplin kurulları tarafından verilen Silahlı Kuvvetler'den ayırma cezaları ile subay, astsubay, uzman jandarma, uzman erbaş ile sözleşmeli erbaş ve erler hakkında disiplin amirleri veya disiplin kurulları tarafından barış zamanında verilmiş olan aylıktan kesme, hizmet yerini terk etmeme ve oda hapsi cezalarına karşı Askeri Yüksek İdare Mahkemesi'nde iptal davası açılabilecek.

Silahlı Kuvvetler'den ayırma cezası hariç olmak üzere zorunluluk hallerinde cezanın yerine getirilmesinin sonraya bırakılmasına veya ara verilerek yerine getirilmesine disiplin amirleri tarafından karar verilebilecek. Ancak bu süre hiçbir şekilde cezanın kesinleşmesinin ardından bir yılı geçemeyecek.

Bedelli askerlik hizmeti için yeni bir hak

Bedelli askerlikte belirlenen bedelin yarısını ödeyerek başvurusu kabul edilenlerden ikinci taksit için öngörülen 6 aylık süreyi geçirenler veya ilk taksitini geri alanlar ile şartları taşıdığı halde 15 Haziran 2012 tarihine kadar başvuruda bulunmayanlara, bedelli askerlik için yeni bir hak tanınacak.

Bu haktan yararlanmak için; fiilen askerlik hizmetine başlamamış olmak ve ilk taksiti ödemiş olanlar için kalan taksiti, diğerleri için ise maddede öngörülen miktarın tamamını 1 aylık sürede defaten ödemiş olmak gerekecek.

Verilen bir önergenin kabul edilmesiyle, fiili askerlik hizmetine, 1076 sayılı Yedek Subay ve Yedek Askeri Memurlar Kanunu uyarınca başladıktan sonra bir nedenle bu kanun kapsamından çıkarılarak noksan hizmetli olarak aranan yükümlüler, istekleri halinde bir ay içerisinde 30 bin lirayı defaten ödemeleri şartıyla bedelli askerlik hizmetinden yararlanabilecekler.

Uzman Erbaş Kanunu'na eklenen bir hükümle, kanser, tüberküloz, kronik böbrek yetmezliği ile ruh ve sinir hastalıkları gibi uzun süreli tedaviye ihtiyaç gösteren hastalığa yakalananlar, sağlık kurulları raporlarında gösterilecek lüzum üzerine, toplam olarak ve fiilen 3 yılı geçmemek şartıyla, tedavi, istirahat veya hava değişimine tabi tutulabilecek ve bu kişilerin ilişikleri kesilmeyecek.

Bu hüküm, sözleşmeli subay ve astsubaylar için de geçerli olacak. Disiplin hukukuna ilişkin mevzuat Silahlı Kuvvetler'de görev yapan siviller açısından uygulanmayacak. Cumhurbaşkanının tek başına yaptığı işlemler, YAŞ'ın kararları ile disiplinsizlik nedeniyle verilen disiplin cezaları ve diğer idari yaptırımlar yargı denetimi dışında olacak. Ancak, YAŞ'ın terfi işlemleri ile kadrosuzluk nedeniyle emekliye ayırma hariç her türlü ilişik kesme kararına ve askeri disiplin ile ilgili kanunlarda yargıya açık olduğu belirtilmiş olan disiplin cezalarına karşı yargı yolu açılacak.

Kanunun yürürlüğe girdiği tarihte, yerine getirilmekte olan oda ve göz hapsi cezalarının infazına hemen son verilecek, disiplin mahkemelerinde bulunan ve kararı kesinleşmemiş dosyalar, 30 gün içinde disiplin amirine iade edilecek. Disiplin amiri, bu Kanun hükümleri çerçevesinde yeniden değerlendirme yapacak, devam etmekte olan disiplin soruşturmaları hakkında da bu Kanun hükümleri uygulanacak.

Kanunun yürürlüğe girmesinden önce disiplin amirleri veya disiplin mahkemeleri tarafından verilmiş ve infaz edilmiş disiplin cezalarına bağlı olarak yapılmış idari işlemler ise devam edecek.