Transferde 'ihale' belgelendi!

Yüksek Denetleme Kurulu (YDK) raporu, CHP'den AKP'ye transfer olan Mehmet Nezir Nasıroğlu'nun kuzeni ve enerji operasyonunda tutuklanan Muzaffer Nasıroğlu'nun şirketi Fernas Şirketi'ne Bakü-Tiflis-Ceyhan Projesi kapsamında verilen ihaleyle piyasaya göre fahiş ödemelerde bulunulduğunu saptadı. Şirketin getirdiği personele 1750 dolarla 15 bin dolar arasında değişen aylık ücretler ödendi. Yine şirketin getirdiği ekipman için de kullanılsın ya da kullanılmasın garantisiyle yüksek ödeme yapıldığı ortaya çıktı. Fernas Şirketi'ne yapılan 29.4 milyon dolarlık ödemenin işin gecikmesinden sorumlu müteahhitlerden tahsil edilmesini isteyen YDK, bu şirketin başka şirketlerden teklif alınmaksızın ihaleyi almış olması nedeniyle piyasa koşullarına göre yüksek fiyatlı teklif yaptığını ortaya koydu. Raporda, Bakü-Tiflis-Ceyhan (BTC) Direktörlüğü'nün kendi yazısıyla Fernas Şirketi'nin yüksek fiyat verdiğinin "açıkca" belirtildiğine dikkat çekildi. Raporda, BTC Direktörlüğü'nün önergesinden şu alıntıya yer verildi: "Fernas Firması'nın bu fiili durumdan faydalanarak, serbest piyasa kuralları gereği, azami faydayı sağlamaya çalıştığı aşikardır. Acil durum ekibinin maliyetinin normal piyasa koşulları ile karşılaştırıldığında yüksek olduğu gözlemlenmektedir." YAPTIRIMA İNGİLİZ HUKUKU ENGELİ BOTAŞ ile Türk müteahhitler arasında yapılan sözleşmelere İngiliz Hukuku'nun uygulanmasının öngörüldüğüne dikkat çeken YDK, "Bu durum müteahhitlere karşı uygulanacak yaptırımları etkilemiştir. İleriki yıllarda uluslararası sözleşmelerde Türk şirketleri arasında ortaya çıkabilecek anlaşmazlıkların Türk yasalarına göre çözümlenmesi için gerekli düzenlemeler yapılmalıdır" uyarısı yer aldı. Diğer müteahhitlerden kaynaklı gecikme nedeniyle BTC Direktörlüğü'nün karşı karşıya kalacağı cezadan kurtulmak için Fernas Şirketi'ne 30 milyon dolara yakın ödeme yapıldı. Ancak diğer müteahhitlerin tamamlamadıkları iş bölümü için sözleşmelerinden düşülmesi ya da kamuya geri ödemeleri gereken tutar, Fernas'a ödenen 30 milyon doların yalnızca yüzde 5-6'sını oluşturduğu saptandı. YDK bunun da 2 milyon dolara denk geldiğini saptarken, raporunda şöyle dedi: "Direktörlükte yapılan görüşmede, işlerin ceza ödemeden zamanında bitirilmesi için bu şekilde çözüm bulunduğu, iş sahibi BTC Co.nun onayının alındığı, Fernas Şirketi ekipmanları ve elemanlarını kullanmayan diğer müteahhitlere, istenirse bu hizmetten yararlanabileceklerinin bildirildiği, ancak talep gelmediği şeklinde bir açıklama yapılmıştır. Lot A/Lot B ve istasyonlarda ortaya çıkan gecikmelere, müteahhit seçimi ile müteahhitlerin iş yürütmedeki kapasitelerinin zamanında iyi değerlendirilmeyişinin projenin yürütülüşüne ne kadar etkili olduğunu göstermektedir. Fernas Şirketi'ne Kasım 2004 ayı başına kadar 4 adet toplam 17 milyon 151 bin dolarlık ödeme yapılmıştır. Müteahhitlerden, kiralanan ekipman ücretlerinin bir bölümü geri alınacaktır. 4 adet hak ediş sonunda bu miktar toplam 733 bin 926 dolardır." KULLANILMASA DA ÖDEME GARANTİSİ YDK raporunda, imzalanan sözleşmeye göre Fernas'ın sağladığı makina ve ekipmanlar için "kullanılsın ya da kullanılmasın" 1 milyon 126 bin dolar aylık kira ödemesi öngörüldüğü saptanırken, "Yakıtın Fernas veya diğer müteahhitler tarafından karşılanması durumuna göre bu değer bir miktar değişebilmektedir" denildi. Raporda, 350 personel için 1.2 milyon dolar ödeme öngörüldüğüne dikkat çekilirken, kişi başına personel ücretlerinin aylık 1750 dolar ile 15 bin dolar arasında değiştiği saptandı. Toplam 350 kişilik personel içinde 55 Mısır'lı ve 5 İranlı kaynakçı bulunduğu belirtilen YDK raporunda, Fernas şirketince sağlanan personele sağlanacak aylık ücret örnekleri şöyle sıralandı: Yönetici: 15 bin dolar. Yönetici Yardımcısı: 10 bin dolar. Mühendis: 7 bin 500 dolar. Kaynakçı Yardımcısı: 1750 dolar. Kaynakçı: 4 bin 500 dolar. Teknisyen: 4 bin dolar. Koruma elemanı: 2 bin 500 dolar. Operatör: 3 bin dolar. Laborant: 2 bin dolar. Doktor: 7 bin 500 dolar. Formen: 6 bin dolar. Çevre Danışmanı: 10 bin dolar. Şoför: 3 bin dolar.