Torba'dan borçlara af ve taksit çıktı!
Abone olTBMM Genel Kurulu'nda görüşülmeye başlanan Torba Yasa'nın ilk bölümü kabul edildi.
TBMM Genel Kurulu'nda kamuoyunda ''Torba Tasarı'' olarak
netelendirilen ve kamu alacaklarını yeniden yapılandıran tasarının
ilk bölümü kabul edildi. Kabul edilen bölümdeki maddelere göre,
vergi ve SSK prim borcu olanlar, borçlarını 18 eşit taksitte
ödeyebilecek.
''Temel'' yasa olarak görüşülen tasarının birinci
bölümünde yer alan ve kabul edilen 28 maddeye göre, 31 Aralık 2010
tarihine kadar ödenmemiş vergiler ile bunlara bağlı vergi cezaları,
gecikme faizleri, gecikme zamları, idari para cezaları, gümrük
vergileri, belediyelerin, beyannamelere ilişkin vergileri, 2010'da
tahakkuk eden vergileri, ödenmemiş ücret, su kullanım, büyükşehir
belediyelerinin su ve atık su bedeli alacaklarını kapsam içinde
olacak.
FAİZLER SİLİNECEK
Alacaklar, TEFE/ÜFE aylık değişim oranları esas alınarak yeniden
hesaplanacak. Borcun ödenmesi halinde, vergi cezalarından ve buna
bağlı gecikme zamlarının tahsilinden vazgeçilecek. Belediyelerin su
kullanım alacakları ile su ve kanalizasyon idarelerinin su ve atık
su bedeli alacakları da TEFE/ÜFE aylık değişim oranları esas
alınarak yeniden hesaplanacak. Borcun ödenmesi durumunda faizleri
silinecek.
ÖDEMELERİ AKSATMAYIN
Uygulamadan yararlanmak isteyenlerin dava açmamaları, açılmış
davalardan vazgeçmeleri ve kanun yollarına başvurmamaları
gerekecek. Yıllık gelir veya kurumlar vergilerini, gelir (stopaj)
vergisi, kurumlar (stopaj) vergisi, KDV ve ÖTV için başvuruda
bulunan mükellefler, taksit ödeme süresince, çok zor durum
olmaksızın, her bir vergi türü itibarıyla bir takvim yılında ikiden
fazla vadesinde ödemez ya da eksik öderse düzenlemeden
yararlanamayacak.
MATRAH ARTIRIMI
Gelir ve kurumlar vergisi mükellefleri, yıllık beyannamelerinde
vergiye esas alınan matrahlarını, tasarının kanunlaşıp yayımlandığı
tarihi izleyen 2'nci ayın sonuna kadar; 2006 yılı için yüzde 30,
2007 için yüzde 25, 2008 için yüzde 20 ve 2009 için yüzde 15
oranlarından az olmamak üzere artırdıkları takdirde, bu yıllar için
yıllık gelir ve kurumlar vergisi incelemesine tabi tutulmayacak, bu
yıllara ilişkin olarak daha sonra tarhiyat yapılmayacak.
BEYANNAME VERMEYENLERİN DURUMU
Gelir vergisi mükelleflerinin, zarar beyan edilmiş olması ya da hiç
beyanname verilmemiş olması halinde, vergilendirmeye esas alınacak
matrah ile artırdıkları matrahlar; işletme hesabı esasına göre
defter tutan mükelleflerde, 2006 yılı için 6 bin 370 liradan, 2007
için 6 bin 880 liradan, 2008 için 7 bin 480 liradan, 2009 için 8
bin 150 liradan az olamayacak. Bilanço hesabına göre defter tutan
mükellefler ile serbest meslek erbabı için ise sırasıyla 9 bin 550
lira, 10 bin 320 lira, 11 bin 220 lira ve 12 bin 230 liradan az
olamayacak.
Kurumlar vergisi mükelleflerinde ise vergilendirmeye esas alınacak
matrahlar; 2006 yılı için 19 bin 110 liradan, 2007 için 20 bin 650
liradan, 2008 için 22 bin 440 liradan, 2009 yılı için 24 bin 460
liradan az olamayacak. Artırılan matrahlar, yüzde 20
vergilendirilecek ve ayrıca vergi ya da fon alınmayacak.
KDV YÖNÜNDEN VERGİ İNCELEMELERİ
KDV mükellefleri, beyannamelerinde hesaplanan KDV'nin yıllık
toplamı üzerinden 2006 için yüzde 3, 2007 için yüzde 2,5, 2008 için
yüzde 2 ve 2009 için yüzde 1,5 oranına göre belirlenecek KDV'yi,
vergi artırımı olarak tasarının kanunlaşıp yayımını izleyen 2'nci
ayın sonuna kadar beyan etmeleri halinde, KDV yönünden vergi
incelemesi ve tarhiyata tabi tutulmayacak.
HİZMET ERBABLARININ DURUMU
Hizmet erbabına ödenen ücretlerden vergi tevkifatı yapmaya mecbur
olanların, her vergilendirme dönemi için verdikleri muhtasar
beyannamelerinde yer alan ücret ödemelerine ilişkin gayrisafi
tutarların yıllık toplamı üzerinden 2006 yılı için yüzde 5, 2007
için yüzde 4, 2008 için yüzde 3 ve 2009 için yüzde 2 oranında
hesaplanacak gelir vergisini artırmayı kabul etmeleri halinde,
gelir (stopaj) vergisi incelemesi ve tarhiyat yapılmayacak. Gelir
ve kurumlar vergisi artırımında bulunmak isteyenlerin, yıl içinde
işe başlamaları ya da işi bırakmaları halinde, faaliyette bulunulan
vergilendirme dönemleri için artırımda bulunulacak.
KAYIT ALTINA ALINACAK
Vergiler, belirtilen süre ve şekilde ödenmezse oranın bir kat
fazlası olarak uygulanacak gecikme zammıyla birlikte tahsil
edilecek. Bu vergilerde, indirim, mahsup ve iade olmayacak. Daha
önce vergi incelemesi yapılan mükellefler, vergi incelemesi yapılan
yıllar için de artırımda bulunabilecek. Matrah veya vergi artırımda
bulunulması, tasarının kanunlaştığı tarihten önce başlanılan vergi
incelemelerine engel oluşturmayacak.
Adi, kollektif ve adi komandit şirketler dahil, gelir ve kurumlar
vergisi mükellefleri, işletmelerinde mevcut olduğu halde
kayıtlarında yer almayan emtia, makine, teçhizat ve demirbaşları;
kendilerince veya bağlı oldukları meslek kuruluşunca tespit
edilecek rayiç bedelle, tasarının kanunlaşıp yayımlandığı tarihi
izleyen 3'üncü ayın sonuna kadar bir envanter listesiyle vergi
dairelerine bildirerek, defterlerine kaydedebilecek.
ÖDEMELER NASIL OLACAK?
Sigorta primi, emeklilik keseneği ve kurum karşılığı, işsizlik
sigortası primi, sosyal güvenlik destek primi, isteğe bağlı sigorta
primi ve topluluk sigortası primi, damga vergisi, özel işlem
vergisi ve eğitime katkı payı borç asılları ile bu alacaklara ödeme
sürelerinin bitiminden itibaren TEFE/ÜFE aylık değişim oranları
esas alınarak hesaplanacak tutarın ödenmesi halinde, bu alacaklara
uygulanan gecikme cezası ve gecikme zammı alacaklarından
vazgeçilecek.
Sosyal güvenlik destek primi ödemesi gerekenler de bu kapsama
alınacak.
Yeniden yapılandırıldığı halde taksitlerini ödememeleri nedeniyle
yeniden yapılandırma haklarını kaybedenlerden; yapılandırmaları 12
taksite kadar yapılmış olanların, ödenmemiş taksit sayısı 4'ten
fazla olmayanların, yapılandırılmaları 24 taksite kadar yapılmış
olanların, ödenmemiş taksit sayısı 8'den fazla olmayanların
başvurmaları halinde, bozulan yeniden yapılandırmaları ihya
edilecek. Ancak ödeme yükümlülükleri 3 aylık süre içinde tam olarak
yerine getirilemezse, yeniden yapılandırma hakkı kaybedilecek,
yapılandırma işlemi de iptal edilecek.
ALACAKLARDAN VAZGEÇİLMESİ
Tasarının kanunlaşıp yayımlandığı tarih itibarıyla tebliğ edilmemiş
120 TL'nin altında kalan idari para cezalarının tahsilinden
vazgeçilecek. Tütün mamulü tüketimiyle ilgili idari para cezaları,
bu hükmün dışında tutulacak. Tutarı 12 lira ve altında kalan geçiş
ücretleri de tebliğ edilmeyecek, tebliğ edilmiş olanlar da tahsil
edilmeyecek. Maliye Bakanlığına bağlı tahsil dairelerince takip
edilen ve süresi 31 Aralık 2004 tarihinden önce olduğu halde
ödenmemiş olan alacakların türü, dönemi, asılları ayrı ayrı dikkate
alınmak suretiyle tutarı 100 lirayı aşmayan asli alacaklar ve feri
alacaklar ile aslı ödenmiş feri alacaklardan tutarı 100 lirayı
aşmayanlar tahsil edilmeyecek.
31 TEMMUZ TARİHİNE DİKKAT!
Gümrük Müsteşarlığına bağlı tahsil dairelerince takip edilmekte
olan, vadesi 31 Temmuz 2010 tarihinden önceki alacakların 50 lirayı
aşmayanlarının da tahsilinden vazgeçiliyor.
65 Yaşını Doldurmuş Muhtaç, Güçsüz ve Kimsesiz Türk Vatandaşlarına
Aylık Bağlanması Hakkında Kanun kapsamında aldıkları aylıkları
yüzde 50 fazlası ile geri alınması gerekenlerden, bu yüzde 50
fazlaya ilişkin tahsil edilmemiş tutarlar alınmayacak.
31 Aralık 2010'dan önce ödenmemiş sigorta primi, işsizlik sigortası
primi, sosyal güvenlik destek primi ve idari para cezası asılları
toplamı 50 lirayı aşmayan alacaklar ile tutarına bakılmaksızın bu
alacaklara bağlı gecikme cezası ve gecikme zammı gibi ferilerinin
ve aslı ödenmiş olan feri alacaklardan tutarı 50 lirayı aşmayanlar
tahsil edilmeyecek.
Kamu idarelerince ödenmesi gereken genel sağlık sigortalılarına
ilişkin genel sağlık sigortası primleri ile İşsizlik Sigortası
Fonundan karşılanması gerekip de Türkiye İş Kurumu tarafından
SGK'ya ödenmemiş sigorta primlerinin, gecikme cezası ve gecikme
zamları silinecek. Yüksek Öğrenim Kredi ve Yurtlar Kurumuna
borçlarını ödeme taahhüdünü yerine getiremeyenler için de yeni bir
hak getiriliyor.
DİĞER BORÇLARLA İLGİLİ TASARI NELERİ
ÖNGÖRÜYOR
HABERİN DEVAMI İÇİN DİĞER SAYFAYA
GEÇİNİZ...
Tasarıyla yeniden yapılandırılan diğer alacaklar ise şöyle:
-TRT'ye olan elektrik enerjisi satış bedeli payı ve bandrol
ücretleri borçları
-KOSGEB alacakları, TEDAŞ veya bu şirketin hissedarı olduğu
elektrik dağıtım şirketlerinin elektrik tüketiminden kaynaklanan
alacakları
-Organize Sanayi Bölgelerinde faaliyet gösterenlerin elektrik,
doğalgaz, su ve yönetim aidat borçları, afet kredileri hariç
Geliştirme ve Destekleme Fonu kaynaklı alacaklar
-Çevre ve Orman Bakanlığınca orman köylülerince oluşturulan
kooperatiflere kullandırılan krediler, sulama kooperatiflerinin
borçları
-Kültür ve Turizm Bakanlığınca kültür varlıklarının korunması,
bakım ve onarımı amacıyla kullandırılan krediler
-Tarım ve Köyişleri Bakanlığınca tarımsal amaçlı kooperatiflere
veya ortaklarına verilen kredi alacakları, ilgili kanunca arazi
dağıtılanların ödemedikleri arazi bedelleri, sulama kooperatifleri
ve sulama birliklerinin tarımsal sulama faaliyetlerinden
kaynaklanan alacakları
-Hazine'nin özel mülkiyetinde veya devletin hüküm ve tasarrufu
altında bulunan taşınmazlar hakkında yapılan kesin izin, kesin
tahsis, kullandırma kararı, irtifak hakkı, kullanma izni ve
kiralama işlemlerinden kaynaklanan ve vadesi 30 Kasım 2010'da
geldiği halde ödenmemiş olan kullanım bedelleri ve hasılat, ticari
kar payları, orman köylülerini kalkındırma geliri, arazi tahsis,
ağaçlandırma, ağaçlandırma ve erozyon kontrol, yüzde 3 proje ve
toprak bedelleri
-SGK'nın taşınmazlarının ödenmemiş kira bedeli, il özel idareleri,
belediyeler ve bunların bağlı kuruluşları ile sermayesinin yüzde
50'den fazlası bunlara ait şirketlerin mülkiyetlerinde bulunan
taşınmazların kullanım bedelleri ve hasılat payları alacakları
-Vakıflar Genel Müdürlüğü ile mazbut vakıflara ait taşınmazların
kira bedelleri, işveren ve üçüncü şahısların, iş kazası, meslek
hastalığı, malullük, ölüm halleri ile genel sağlık sigortalısına ve
bunların bakmakla yükümlü olduğu kişilere yönelik ödemekle yükümlü
oldukları her türlü borçları
-Özel radyo ve televizyon kuruluşlarınca ödenmeyen yıllık brüt
reklam gelirlerinden alınan yüzde 5'lik pay ile eğitime katkı
payı
-Her kademedeki askeri okullar ile Emniyet teşkilatında
görevlendirilmek üzere her kademedeki eğitim kurumlarında
okutulanlardan öğrencilikle ilişiği kesilenler, mezun olanlar,
bunların dışındaki eğitim kurumlarında devlet hesabına okutulup da
mecburi hizmet yükümlülüğünü yerine getirmeyenlerin ödenmemiş
öğrenim giderlerine ilişkin tazminat tutarları
-TMO tarafından FİSKOBİRLİK'e ödenmeyen alacaklar, kalkınma
ajanslarının il özel idareleri, belediyeler ile sanayi ve ticaret
odalarından olan alacakları, SGK'ca fazla veya yersiz ödendiği
tespit edilen ve tahsil edilmesi gereken gelir ve aylıklara ilişkin
borçlar.
AİDAT BORÇLARINDA KOLAYLIK
TOBB aidat borçları, esnaf ve sanatkarların üyesi oldukları
odalara, odaların birlik üyesi oldukları federasyonlara, birlik ve
federasyonların konfederasyonlara olan aidat ve katılma payı
borçları, avukatların ve stajyer avukatların baro kesenekleri ile
staj kredisi borçları, üyelerin odalara ve odaların Türkiye Serbest
Muhasebeci Mali Müşavirler ve Yeminli Mali Müşavirler Odaları
Birliğine olan aidat ve birlik payı borçları, ihracatçıların üyesi
oldukları ihracatçı birliklerine olan üyelik aidat borçlarının
tamamını ödemeleri halinde, faiz, gecikme faizi, gecikme zammı
alınmayacak.
Borçlarını yapılandıran BAĞ-KUR'lulara genel sağlık sigortasından
yararlanma imkanı getiriliyor. Bu kişilerin, yapılandırılan borç
haricinde 60 günden fazla prim ve prime ilişkin borçlarının
bulunmaması veya borcu bulunmakla birlikte ödeme yükümlülüklerini
yerine getiriyor olmaları gerekecek.
Hazine Müsteşarlığınca düzenlenen yatırım teşvik belgelerine
dayanarak inşa edilip, satın alınan gemi ve yatlara ilişkin
harcamalar üzerinden yatırım indirimi istisnasından yararlanan
mükelleflerden, tasarının yasalaşmasından önceki dönemler de dahil
olmak üzere, bu kapsamda tarhiyat yapılmayacak, yapılanlardan,
varsa açılmış davalardan feragat edilmesi kaydıyla
vazgeçilecek.
Her kabahat için 145 liranın altında kalan idari para cezaları
tebliğ edilmeyecek. Tebliğ edilmesi halinde, faiz, gecikme faizi ve
zammı alınmayacak.
18 TAKSİT İMKANI
Düzenlemeden yararlanmak isteyen borçlular; tasarının kanunlaşıp
yayımlandığı tarihi izleyen 2. ayın sonuna kadar ilgili idarelere
başvuracak.
Ödenecek tutarların ilk taksiti, kanunun yayım tarihini izleyen 3.
aydan, SGK'ya bağlı tahsil dairelerine ödenecek tutarların ilk
taksiti ise 4. aydan başlayacak. Ödemeler, 2'şer aylık dönemler
halinde, azami 18 eşit taksitte ödenecek.
Böylece hem vergi hem de prim borcu olanlar bir ay birini diğer ay
ötekini ödeyebilecek.
İl özel idareleri, belediyeler ve bunlara bağlı kuruluşlar,
borçlarını 2'şer aylık dönemler halinde 36 eşit taksitte; Gençlik
ve Spor Genel Müdürlüğü, Türkiye Futbol Federasyonu ve spor
kulüpleri ise 2'şer aylık dönemler halinde 42 eşit taksitte
ödeyebilecek.
Ödemeler kredi kartıyla da yapılabilecek. Ancak bunun için Maliye
Bakanlığı ve SGK'ya bağlı tahsil dairelerine yapılacak ödemelerin
ilgili kanuna göre uygun görülmesi gerekecek.
Sosyal güvenlik prim alacakları yapılandırmaları devam edenler
hariç, tasarı kapsamına giren alacakların, ilgili kanunlar uyarınca
tecil edilip de tecil şartlarına uygun olarak ödenmekte
olanlarından, kalan taksit tutarları için borçlular, talep etmeleri
halinde düzenlemeden yararlanabilecek.
BAZI KANUNLARDAKİ PARA CEZALARI
Askerlik Kanunu, Milletvekili Seçimi Kanunu, Karayolları Trafik
Kanunu, Mahalli İdareler ile Mahalle Muhtarlıkları ve İhtiyar
Heyetleri Seçimi Hakkında Kanun, Anayasa Değişikliklerinin
Halkoyuna Sunulması Hakkında Kanun, Karayolu Taşıma Kanunu, Nüfus
Hizmetleri Kanunu, Karayolları Genel Müdürlüğünün Teşkilat ve
Görevleri Hakkında Kanunda belirtilen idari para cezaları, fiilin
işlendiği tarihi takip eden takvim yılının son gününe kadar tebliğ
edilmediği takdirde idari yaptırım kararı verilemeyecek.
KULLANILAMAYAN DOĞUM ÖNCESİ İZİN
Tasarının 2. bölümünde kabul edilen maddelere göre, erken doğum
yapan kadın işçi, kullanamadığı doğum öncesi izni doğum sonrasında
kullanabilecek.
Genel sağlık sigortalıların kapsamı genişletiliyor. Buna göre,
çıraklar, stajyer öğrenciler, üniversitelerde kısmi zamanlı
çalıştırılan öğrenciler, yabancı uyruklu öğrenciler, stajyer
avukatlar, İŞKUR'un açtığı meslek edinme kurslarına katılanlar,
kendileri üzerinden genel sağlık sigortası kapsamında olacak; bu
kursa katılanların bakmakla yükümlü oldukları da bu kapsamda yer
alacak.
Stajyer avukatların sigorta primlerini, Türkiye Barolar Birliği
ödeyecek. Yabancı öğrenciler ise öğrenim gördükleri süre boyunca
ayda 91 lira katkı payı ödeyerek, genel sağlık sigortasından
yararlanacak. Vakıfların getirdiği öğrencilerin sağlık sigortası
masrafları ise üniversitelere Maliye Bakanlığınca aktarılan
kaynaktan karşılanacak.