TOKİ'den şikayetçi olanlar var!
Abone olRekabet Kurumu Başkanı Nurettin Kaldırımcı:TOKİ konusunda çok şikayet geliyor...
Rekabet Kurumu Başkanı Nurettin Kaldırımcı, Türkiye’deki doğal
gaz piyasasına yönelik bir ön inceleme başlattıklarını
açıkladı.
Ekonomi Muhabirleri Derneği (EMD) üyeleriyle kahvaltıda bir araya
gelen Rekabet Kurumu Başkanı Nurettin Kaldırımcı, 2010 Rekabet
Mektubunu açıkladı ve basın mensuplarının sorularını yanıtladı.
Kamu şirketleri Boru Hatları ile Petrol Taşıma A.Ş. (BOTAŞ) ve
Toplu Konut İdaresinin (TOKİ) hakim durumu kötüye kullandığı ve
rekabeti ihlal ettiği eleştirileri olduğu belirtilerek, “Bu tür
kamu şirketleriyle ilgili bir incelemeniz veya aldığınız karar oldu
mu?” şeklindeki soru üzerine Kaldırımcı, BOTAŞ’ın hakim durumda
olduğu sektörde yüksek fiyat uyguladığı yönündeki şikayetlerin yanı
sıra, düşük fiyat uyguladığı yönünde şikayetlerin de geldiğini
belirtti ve bu çerçevede söz konusu kurumla ilgili iki adet ön
soruşturma açıldığını ve sonuçlandırıldığını söyledi.
Ön araştırma sonucunda BOTAŞ’a dönük görüşler üretildiğini, fakat
bir soruşturma açılmadığını belirten Kaldırımcı, “Çünkü ortada
ihlal telakki edilebilecek bir tablo görmedik. Ama BOTAŞ’a konuyla
ilgili görüşlerimizi aktardık. Maliyet kalemlerinde hangi
hassasiyetlerin olacağını BOTAŞ’a anlattık ve rekabetçi düzene
uygun şekilde hareket etmeleri gerektiğini vurguladık” dedi.
DOĞAL GAZ SEKTÖRÜ ARAŞTIRILACAK
Doğal gaz piyasasına yönelik bir ön inceleme başlattıklarını da
açıklayan Kaldırımcı, şu bilgileri verdi:
“Bize bir talep geldiğinde nasıl davranacağımızı temin etmek için
böyle bir sektör incelemesi yapmaya karar verdik. Sektörde
faaliyette bulunan teşebbüslerin hareketlerini, yani rekabete
ilişkin bütün değişkenleri ele alan bir çalışma olacak. BOTAŞ başta
olmak üzere, Türkiye’de doğal gaz piyasasında bütün aktörler ele
alınacak. Ayrıca doğal gazın tedariki, dağıtımı, depolanması,
ilgili mevzuatı... vesaire çok geniş olarak inceleyeceğiz.”
BOTAŞ’a yapılan incelemeyle ilgili bilgi veren Rekabet Kurumu 1.
Daire Başkanı Erkan Yardımcı da aynı dönemde BOTAŞ’la ilgili hem
yıkıcı, hem de fahiş fiyat iddiasının geldiğini, bu şikayetlerin
sonucunda BOTAŞ’ın maliyetleri konusunda çok kapsamlı ve detaylı
bir inceleme yapıldığını kaydetti.
Yapılan inceleme sonucunda bir rekabet ihlaline rastlanmadığını
ifade eden Yardımcı, şunları söyledi:
“Gazın ithal edildiği ülkeyle yapılan pazarlıklar sonucu oluşan
fiyatlar maliyetlerde etkili oluyor. BOTAŞ gibi diğer tedarikçiler
de pazarlık yapıyor, dolayısıyla bu pazarlıklarda kim daha başarılı
oluyorsa onun fiyatı düşük çıkıyor. Bu süreçte bir rekabet ihlali
görmedik. Hakim durumun kötüye kullanılması anlamını taşıyacak bir
sonuç da ortaya çıkmadı.
Fakat doğal gaz sektörünün araştırılması konusunda kurulumuz bir
sektör araştırması başlattı. Bu tür konuların konunun incelenmesi
hususunda bu araştırma çok kararlı olacak.”
TOKİ KONUSUNDA DA ÇOK ŞİKAYET GELİYOR
BOTAŞ gibi bir devlet kuruluşu olan TOKİ ile ilgili de çok sayıda
şikayet geldiğini ifade eden Rekabet Kurumu Başkanı, TOKİ’nin bir
devlet kuruluşu olarak kanunda kendisine verilen görevleri
yaptığını, bu çerçevede 4054 sayılı Kanun çerçevesinde TOKİ’nin
çalışmalarıyla ilgili inceleme yapmadıklarını bildirdi.
Kaldırımcı, “TOKİ’nin çalışmalarını rekabet kuralları
çerçevesinde inceleyip bir soruşturma açarak çeki düzen vermeye
çalışırsak, kanunda bize verilmeyen bir görevi yapmış oluruz. TOKİ
bir devlet kurumu ve kendisine verilen görevleri yapıyor”
dedi.
Kanun çerçevesinde bir taraftan kendilerine görev olarak tanımlanan
çalışmaları yaparken, bir taraftan da rekabet savunuculuğu
yaptıklarını vurgulayan Kaldırımcı, talep olduğu takdirde kamu
şirketleriyle ilgili görüşlerini de bildirdiklerini söyledi.
“Türk kamuoyuna haksız bir rekabet karşısında nasıl davranmasını
öneriyorsunuz?” şeklindeki bir soru üzerine, zaman zaman aynı
sektördeki firmaların bir araya gelerek fiyatın artması konusunda
birlikte hareket etme yolunu tercih etmiş olabileceğini kaydeden
Kaldırımcı, bu durumu tespit eden tüketicilerin Rekabet Kurumuna
şikayet etmeleri durumunda, Rekabet Kurumunun konuya müdahil
olmasının sağlanabileceğini, bunun da rekabetin sağlanmasına katkı
sağlayacağını bildirdi.
Kaldırımcı, “Tüketicilerin şikayetleri, haklarına sahip
çıkma noktasında, haklarını ararken rekabetçi düzeni derinleştirmiş
ve bizi de uyanık tutmuş oluyor bir bakıma” dedi.
12 YILDA 151 SORUŞTURMA SONUÇLANDIRILDI
Küresel kriz nedeniyle piyasalarda rekabete aykırı davranış tespit
edilip edilmediğinin sorulması üzerine Nurettin Kaldırımcı, kriz
dönemine özgü bir davranış yapmadıklarını, fakat son 12 yılda,
Rekabet Kurumunun kurulduğu günden bugüne kadar 151 adet ciddi
manada rekabet ihlali tanımlaması yaparak soruşturma açtıklarını ve
sonuçlandırdıklarını bildirdi.
Kaldırımcı, “Soruşturmalarda en fazla ağırlığı gıda
ürünleri ve içecek grubu teşkil ediyor, ikinci sırada ulaştırma,
üçüncü sırada inşaat, çimento, daha sonra sağlık sektörü
geliyor” dedi.
Halen 12 adet soruşturmanın devam ettiğini belirten Kaldırımcı, bu
soruşturmaları şöyle sıraladı:
“Peugeot Otomotiv, Baylas Otomotiv, Kargo, Medikal Gazlar, diyaliz
cihazları, banka promosyon, Otomotiv Distribütörleri Derneği ve
Otomotiv Sanayi Derneği, Doğan Yayın Holding, Türk Eczacıları
Birliği, Ortadoğu Antalya Liman İşletmeleri, Trakya Otobüs,
Turkcell, Anadolu Elektronik-Samsung.”
TURKCELL’E SORUŞTURMA
Turkcell soruşturmasıyla ilgili sorular üzerine konuyla ilgilenen
Rekabet Kurumu uzmanı, Turkcell’in satış fiyatlarının dikey satış
fiyatı denilen hususta tespit edilmesine yönelik bir iddiayı
incelediklerini, ayrıca Turkcell’in dağıtım sistemi içerisinde
yaptığı uygulamalarda rakiplerini dışlayıp dışlamadığına yönelik
bir inceleme de yapıldığını bildirdi.
BANKA PROMOSYONLARINA İLİŞKİN DE SORUŞTURMA AÇILDI
Bu arada Rekabet Kurulu tarafından kamu kurumu veya özel firmalara
maaş ödemelerine yönelik teklif ettikleri promosyonlar konusunda
aralarında anlaştıkları iddiası ile “Türkiye Garanti Bankası A.Ş,
Akbank T.A.Ş, Türkiye İş Bankası A.Ş, Yapı ve Kredi Bankası A.Ş,
Türkiye Vakıflar Bankası TAO, Finansbank A.Ş, Denizbank A.Ş, Yapı
ve Kredi Bankası A.Ş, (Koçbank A.Ş’nin eylemlerinden dolayı) ve
Halk Bankası A.Ş (Pamukbank T.A.Ş’nin eylemlerinden dolayı)”
haklarında 4054 sayılı Rekabetin Korunması Hakkında Kanun uyarınca
soruşturma açıldığı bildirildi.
DDK’NIN REKABET KURUMU RAPORU
Cumhurbaşkanlığı Devlet Denetleme Kurulu (DDK) tarafından
hazırlanan raporda, “Kurul üyelerinden bazılarının görev ilişkisi
içinde bulunduğu özel şirketlerce futbol müsabakası izletilmek
üzere birden fazla ücretsiz olarak yurt dışına götürülerek
ağırlandığı iddialarının doğru olduğu” sonucuna varıldığı
belirtilerek, “Bu konuda sizin kendi içinizde de inceleme var mı?”
sorusu üzerine Kaldırımcı, DDK raporunun henüz kendilerine resmen
tebliğ edilmediğini, fakat kurumun internet sitesindeki özet
hakkında bilgi sahibi bulunduklarını kaydetti.
Raporda olumlu hususların arka planda kaldığını, olumsuz hususların
ön plana getirildiğini ifade eden Kaldırımcı, şunları söyledi:
“İlgili şirketlerin desteğiyle maça gitmek falan... gibi
ayrıntıları çok iyi bilmiyorum ama zaman zaman Türkiye’de bazı
büyük gruplar milli maçlara gitmek için davetiye çıkarıyor. Geçen
yıl Avrupa’da bir milli maç olabilir. Ankara’da, İstanbul’da çok
sayıda bürokrata ulaşan bir davetiyeydi. Kurumumuzdan da bir-iki
arkadaşım gitmiş olabilir. Ama ’herkes maça gidiyor’ gibi bir imaj
ortaya çıkıyor, bu can sıkıcı bir şey. Haksızlık. Yok öyle bir
şey.’ Bir basın mensubunun “Bunun çok sıradan bir şey gibi
aktarıyorsunuz ve şirketin Ankara’dan çok sayıda bürokratı maça
götürdüğünü de açıklıyorsunuz” şeklindeki sözleri üzerine,
“Arkadaşımız bunu tasvip ediyoruz gibi algıladı, yok öyle bir şey,
tasvip etmiyoruz, onu söyleyeyim. Gereken duyarlılık içinde
olduğumuzu söyledim. Halen şu an itibariyle böyle bir kurul üyemiz
bulunmuyor. Geçmişte olmuş, bitmiş, çok ayrıntı bilmiyorum. Ama
rapor elimize ulaştığında gerekli çalışmayı yapacağız tabii”
dedi.
DİĞER KURULLARLA İLİŞKİLER
Rekabet Kurumu olarak diğer kurullarla diyalog halinde
bulunduklarını anlatan Kaldırımcı, özellikle Kamu İhale Kurumu ile
olan ilişkileri resmileştirdiklerini ve mutabakata vardıklarını,
aynı diyaloğu Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu (EPDK) ile de yapmak
isteğinde bulunduklarını bildirdi.
Diğer üst kurullar ile de kurul düzeyinde karşılıklı ziyaretler
yapıldığını vurgulayan Kaldırımcı, özellikle Bilgi Teknolojileri ve
İletişim Kurumu ile yeni bir protokol yapmak konusunda hazırlık
içinde bulunduklarını söyledi.
DEVLET YARDIMLARI
Devlet yardımlarıyla ilgili sorular üzerine Kaldırımcı,
rekabetçi düzenin bir ayağının da devlet yardımlarının izlenmesi ve
denetlenmesi olması gerektiğini ve bu konuda Avrupa’da da belli bir
mevzuat bulunduğunu kaydetti.
Türkiye’de bu konuyla ilgili hazırlanan hükümet tasarının halen
TBMM’de bulunduğunu hatırlatan Kaldırımcı, “Kısa sürede
yasalaşacağını ümit ediyoruz” dedi.
Burada, bir sektörünün diğerleri aleyhine desteklenmemesi hususunun
önem taşıdığını anlatan Kaldırımcı, hazırlanan mevzuatın rekabetçi
yaklaşıma uygun bir şekilde olması için görüş bildirdiklerini,
konuyla ilgili komisyonlara da katıldıklarını ifade etti.