TOKİ vatandaşları uyardı

İnşaat maliyetlerindeki artış ve piyasalardaki belirsizlik nedeniyle 16 ihaleyi iptal eden Toplu Konut İdaresi (TOKİ), ''halka satışı tamamlanan konutların ihalelerinin iptal edilmediği'' konusunda hak sahiplerini uyardı.

TOKİ yetkilileri, satışı ilan edilip, hak sahipleri belirlenen konutlara ilişkin herhangi bir değişiklik olmadığını belirtirken, hak sahiplerinin hak kaybına uğramaması için, mutlaka randevu verilen zamanda sözleşme imzalaması gerektiğini söyledi. Verilen bilgiye göre, TOKİ'nin özellikle (İstanbul Halkalı 5. bölgede yapılacak bin 108 konutun adaiçi ve genel altyapı ile çevre düzenlemesi inşaatı işini'' iptal ettiği haberinin basında yer alması üzerine, Halkalı'da satışı yapılan ve inşaatı devam eden diğer projelerden konut alanlarin, sözleşme imzalamak için bankaya gitmedikleri belirlendi.

Satışı yapılan konutların ihalesinde bir sorun olmadığını belirten yetkililer, hak sahiplerini, randevu verilen zamanda sözleşme imzalamaları konusunda uyardı. Halkalı'da Haziranda satışa çıkarılan 2 bin 480 konuta başvuranlardan hak sahipleri 21 Haziranda belirlenmişti. Hak sahiplerinin 18 Temmuza kadar sözleşmelerini imzalamaları gerekiyor. Aksi takdirde, yedek hak sahipleri devreye sokulacak. Piyasadaki belirsizlik nedeniyle hemüz satışa çıkılmayan ihalelerin iptal edildiğini, söz konusu projelerin uygun zamanda tekrar başlatılacağını vurgulayan yetkililer, önceden ayda ortalama 30 olan ihale sayısının bu dönemde yüzde 50-60 düzeyinde azaltıldığını kaydetti.

DEMİR İÇİN GÜMRÜK VERGİSİ İNDİRİMİ İSTEĞİ

Diğer taraftan TOKİ'nin, inşaat maliyetlerinin düşürülmesi amacıyla, inşaat demiri ve çimento ithalatında gümrük vergilerinin düşürülmesi için Dış Ticaret Müsteşarlığına (DTM) resmen başvurduğu belirtiliyor. Çimentoda maliyetlerin Türkiye'den yüksek olması nedeniyle ithalatın cazip olmadığı kaydedilirken, demirde AB ülkeleri dışındaki ülkelerden ithalatta uygulanan yüzde 15'lik verginin indirilmesi halinde ithalatın mümkün olabileceği ifade ediliyor. TOKİ ayrıca, DTM ve Gümrük Müsteşarlığından, demir ve çimento ithalatı olması halinde, standart denetimi için gümrüklerde bekleme süresinin asgariye indirilmesini de istedi. Gümrüklerde bekleme süresi nedeniyle ithalatta nakliye maliyetlerinin arttığı kaydediliyor.

TÜRKİYE'DEKİ DEMİR UCUZ VE KALİTELİ

Demir Çelik Üreticileri Derneği (DÇÜD) Genel Sekreteri Veysel Yayan, konu ile ilgili A.A muhabirine yaptığı değerlendirmede, Türkiye'deki demir-çelik fiyatlarının tamamen uluslararası hammadde fiyatları ve dövizdeki gelişmelere göre belirlendiğini belirtirken, aynı kalitede ucuz ürün ithalatının mümkün olmadığını söyledi. AB'den ithalatta gümrük vergisinin sıfır olduğunu, ancak oradaki fiyatların Türkiye'den yüksek olması nedeniyle ithalatın avantaj sağlamayacağını anlatan Yayan, şöyle konuştu;

''Gümrük vergisi düşürülürse, sadece Rusya ve Ukrayna'dan kalitesiz demir gelebilir. TOKİ'nin de bunu isteyeceğini hiç sanmıyorum. Günü kurtarmaya yönelik bir yaklaşımla (ucuz olsun da nasıl olursa olsun) denemez. DTM ve Gümrük Müsteşarlığı daha ihtiyatlı düşünecektir. Türkiye'de inşaat demiri üretiminde bir fazlalık var ve kalite çok yüksek. 17 milyon ton üretimin 9,5 milyon tonu iç piyasaya veriliyor. Kalitesi nedeniyle dış piyasada Türk demiri tercih edilirken, kalitesiz demir ithalatı için gümrük vergisi indirimi yapılmamalı. Demir-çelikte fiyatlar tamamen dış piyasadaki ve döviz kurundaki gelişmelere göre belirleniyor. Son dalgalanmada 1,1 YTL'ye çıkan inşaat demirinin kilosu, şimdi tekrar 1 YTL'ye düştü. Günübirlik dalgalanmalara göre ekonomik kararlar almak, hem sektöre, hem ülkeye zarar verir.''

''SÖZLEŞMELERDE İNŞAAT İNDEKSİ KULLANILSIN''

TOKİ'nin bazı ihaleleri iptal etmesini de değerlendiren Yayan, piyasadaki gelişmeler nedeniyle tarafların zarar etmesini önlemek için, sözleşmelerde uygulanan fiyat endeksinin değiştirilmesini önerdi. Domatesin, peynirin, yağın fiyatının da içinde olduğu genel fiyat endeksi ile inşaat sektöründeki maliyetlerin değerlendirilemeyeceğine işaret eden Veysel Yayan, şu bilgiyi verdi: ''İnşaat sektöründeki fiyat artışını genel fiyat endeksine bağlamak yanlış. İnşaatla ilgili işlerde inşaat endeksi dikkate alınmalı. Demirde, bakırda, alimünyumda fiyatlar, dünyadaki uluslararası faktörlere bağlı olarak belirleniyor. Sözleşmelerde genel endeksi kullanmak, otomatik olarak risk almak demektir.

Müteahhitler bunun farkında olmayabilir. Ama kamu idaresi bunu dikkate almalı. İki yıl önce Türkiye'de talep arttığı halde dünyadaki gelişmeler nedeniyle demir fiyatları düştü. Sözleşmelerde genel endeks kullanılan müteahhitler kar etti. Şimdi ise inşaat endeksi yüzde 40, genel endeks yüzde 6 arttığı için, müteahhitler zarar ediyor. TOKİ ile müteahhitler arasındaki ilişkileri nötr olarak düzenleyecek inşaat endeksi kullanılmalı. Sektörü ölçemeyecek endekse bağlı sözleşme olunca ya TOKİ ya da müteahhitler zarar ediyor.''